คลิกที่ไอคอน Multimedia ด้านบนเพื่อฟังเสียงบทความนี้
ช่วงวันสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ผมแวะเวียนอยู่ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ วันละหลายชั่วโมง ได้เห็นปรากฏการณ์ที่น่าสนใจ
เพราะช่วงระหว่างวันที่ 6-16 ตุลาคม ศกนี้ มีงานมหกรรมหนังสือระดับชาติ ครั้งที่ 10 สำนักพิมพ์ต่างๆ 349 แห่งพากันไปเปิดบูทขายหนังสือ และแนะนำหนังสือใหม่กันคึกคัก
สำนักพิมพ์ในเครือ "ผู้จัดการ" ก็ไปเปิดตัวหนังสือใหม่ และจัดรายการพิเศษลดราคากันตามเทศกาลกับเขาด้วย ถ้าถามหาเส้นทางไปกันขอบอกว่าอยู่ที่โซน c ชั้นล่าง แม้บรรดาคนรักหนังสือจะมากมายเนืองแน่น แต่ก็พอจะเห็นป้ายสำนักพิมพ์บ้านพระอาทิตย์ และรูปหน้าคุณสนธิ ลิ้มทองกุล บนปกหนังสือ "เมืองไทยรายสัปดาห์" ซึ่งเป็นหนังสือยอดนิยมขณะนี้
โดยเฉพาะเล่มใหม่ซึ่งเป็นเล่มที่ 4 ที่ถอดเทปจากรายการเมืองไทยรายสัปดาห์ จะว่าด้วยการชำแหละกรณีคอร์รัปชัน พ่วงด้วยแผ่นซีดีจากคำบรรยายเรื่อง "คอร์รัปชันในยุคโลกาภิวัตน์" เมื่อเร็วๆ นี้ และเป็นที่ถามหาเพื่อการศึกษาของวงการต่างๆ
ผมได้เห็นภาพคนไปฟังการบรรยายในห้องสัมมนา ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของงานมหกรรมหนังสือ ซึ่งหลังจากการบรรยายมีคนถือหนังสือไปขอลายเซ็นคุณสนธิกันเป็นแถวยาว
เมื่อคุณสนธิแวะไปที่บูทหนังสือเครือ "ผู้จัดการ" ก็ต้องนั่งมอบลายเซ็นให้บรรดาผู้ที่อยากได้ไว้เป็นที่ระลึกอย่างเนืองแน่น
มีคนจำนวนไม่น้อยที่ใช้กล้องจากโทรศัพท์มือถือถ่ายภาพคุณสนธิขณะเซ็นชื่อบนหนังสือ
เกียรติเช่นนี้บางคนอาจรู้สึกว่าคล้าย "ดารา" หรือ "นักร้อง" ยอดนิยมที่มีคนมาขอลายเซ็น
แต่ผมว่าไม่ใช่แค่นั้น
เพราะสังคมกำลังแสดงออกว่า ได้มี "ผู้กล้า" แสดงจุดยืนที่รักความเป็นธรรมด้วยภูมิรู้ที่เป็นแสงสว่างส่องไปยังสภาพการณ์ที่คลุมเครือน่าสงสัย และเรียกร้องคำตอบ
งานมหกรรมหนังสือจึงเป็นโอกาสที่ไม่เพียงส่งเสริมการอ่าน เป็นโอกาสให้ประชาชนได้เลือกซื้อหนังสือที่ได้หลากหลาย และคนรักหนังสือได้มีโอกาสพบนักคิด นักเขียนในดวงใจ
ความหวังที่อยากให้ประเทศไทยพัฒนาไปสู่การเป็นสังคมที่มีฐานความรู้ (Knowledge Base Society) จะเป็นเช่นนั้นได้ก็จะต้องทำให้เกิดสังคมรักการอ่าน (Reading Society) เสียก่อน
การบรรยายเรื่อง "เลี้ยงลูกอย่างไร ในยุคโลกาภิวัตน์" คุณสนธิได้ฝากข้อคิดที่ควรคำนึงว่า
"ลูกจะเป็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับเราเป็นอย่างไร?"
ความใกล้ชิดที่พ่อแม่มีต่อลูก การถ่ายทอดจิตวิญญาณที่มีคุณค่าของภูมิปัญญาตะวันออก ที่อาจด้วยการให้ลูกได้ประสบการณ์ในการมีส่วนร่วมในศาสนา วัฒนธรรมกับการให้ความรู้เพื่อให้เกิดการสั่งสมค่านิยม และทัศนคติที่ดีมีความกตัญญูกตเวที รักและเคารพญาติผู้ใหญ่
พ่อแม่จึงต้องใกล้ชิด และเป็นแบบอย่างที่ดีในการใฝ่ดี และไม่ทอดทิ้งคุณค่าของความเป็นตะวันออก เพื่อจะสามารถรับวัฒนธรรมตะวันตกในยุคโลกาภิวัตน์ได้อย่างมีรากฐานความเป็นไทยเป็นแก่น
"ลูกเราจะเป็นอย่างไร ขึ้นกับเขาคบเพื่อนแบบไหน?"
นี่เป็นอีกข้อคิดที่คุณสนธิฝากผู้ฟังให้พิจารณา โดยมิให้ละเลยที่จะไม่รู้ข้อมูลเพื่อนของลูกบ้าง ขณะที่มิใช่จะดูแต่ฐานะครอบครัว เพราะถึงเป็นลูกคนรวยก็ใช่ว่าจะดีเสมอไป หากถูกสอนให้ใช้เงินเป็นใหญ่ เอาเงินฟาดหัวคน
ที่สำคัญพ่อแม่ควรรู้ว่า ลูกรักอะไร ชอบอะไร ดีกว่าที่จะคิดว่า ลูกควรเรียนอะไร เพราะลูกจะเรียนอย่างมีอิทธิบาท 4
"ถ้าเขารักในสิ่งที่ทำ ไม่คดโกงใคร ไม่ทำให้ใครเดือดร้อน ให้เขาทำเถอะ" คุณสนธิกล่าวย้ำตอนหนึ่ง
ผมนำสาระบางส่วนมาบอกเล่าต่อก็เพราะเกิดความคิดที่เชื่อมโยงกับภาพที่เห็นในบริเวณงาน
งานมหกรรมหนังสือแบบนี้ ซึ่งจัดโดยสมาคมผู้จัดพิมพ์ และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย ปัจจุบันจัดปีละ 2 ครั้งคือเดือนมีนาคม และเดือนตุลาคม
ในฐานะขององค์กรซึ่งเป็นที่รวมของธุรกิจจัดพิมพ์จำหน่ายหนังสือ การจัดงานก็เป็นโอกาสทางการตลาด และการขายของวงการธุรกิจ
แต่ในเชิงอุดมคตินับเป็นกิจกรรมที่มีผลต่อการรณรงค์ส่งเสริมให้ประชาชนรักการอ่านหนังสือมากขึ้น
จากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ เรื่องการอ่านของประชากร เมื่อ พ.ศ. 2546 พบว่าคนที่มีอายุ 6 ขวบขึ้นไป จำนวน 57.8 ล้านคน อ่านหนังสือ 35.4 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 61.2 และคนที่ไม่อ่านหนังสือมี 22.4 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 38.8
การกระตุ้นส่งเสริมการอ่านจึงต้องดำเนินต่อไปอย่างจริงจัง
เพราะการที่มีอุปนิสัยรักการอ่าน จะช่วยให้รู้ทันเหตุการณ์ ช่วยให้คิดเป็น และน่าจะเป็นผลให้มีแนวทางชีวิตที่ดีขึ้น
งานมหกรรมหนังสือทุกปี โดยเฉพาะวันเสาร์-อาทิตย์จะมีคนแน่นมาก ส่วนคนที่ไม่ใช่แฟนพันธุ์แท้หรือคนกลัวรถติด ต่างแหยงและไม่กล้าไป
แต่ตอนนี้มีรถไฟฟ้าใต้ดินผ่านถึงหน้าศูนย์ฯ บริเวณงาน
ภาพที่เห็นคนลงจากรถไฟฟ้าใต้ดินจนว่างทั้งขบวน
หลายคนมากับกลุ่มเพื่อน หลายกลุ่มมากันเป็นครอบครัว นั่งพักเหนื่อยดื่มน้ำเย็น
ก็นับว่าภาพความแน่น ความแออัดในงานมหกรรมหนังสือเป็นภาพที่น่าชื่นใจกับสัญญาณ ส่วนที่ใฝ่ดีของคนรุ่นใหม่ก็มีให้เห็นเหมือนกัน
ช่วงวันสุดสัปดาห์ที่ผ่านมา ผมแวะเวียนอยู่ที่ศูนย์การประชุมแห่งชาติสิริกิติ์ วันละหลายชั่วโมง ได้เห็นปรากฏการณ์ที่น่าสนใจ
เพราะช่วงระหว่างวันที่ 6-16 ตุลาคม ศกนี้ มีงานมหกรรมหนังสือระดับชาติ ครั้งที่ 10 สำนักพิมพ์ต่างๆ 349 แห่งพากันไปเปิดบูทขายหนังสือ และแนะนำหนังสือใหม่กันคึกคัก
สำนักพิมพ์ในเครือ "ผู้จัดการ" ก็ไปเปิดตัวหนังสือใหม่ และจัดรายการพิเศษลดราคากันตามเทศกาลกับเขาด้วย ถ้าถามหาเส้นทางไปกันขอบอกว่าอยู่ที่โซน c ชั้นล่าง แม้บรรดาคนรักหนังสือจะมากมายเนืองแน่น แต่ก็พอจะเห็นป้ายสำนักพิมพ์บ้านพระอาทิตย์ และรูปหน้าคุณสนธิ ลิ้มทองกุล บนปกหนังสือ "เมืองไทยรายสัปดาห์" ซึ่งเป็นหนังสือยอดนิยมขณะนี้
โดยเฉพาะเล่มใหม่ซึ่งเป็นเล่มที่ 4 ที่ถอดเทปจากรายการเมืองไทยรายสัปดาห์ จะว่าด้วยการชำแหละกรณีคอร์รัปชัน พ่วงด้วยแผ่นซีดีจากคำบรรยายเรื่อง "คอร์รัปชันในยุคโลกาภิวัตน์" เมื่อเร็วๆ นี้ และเป็นที่ถามหาเพื่อการศึกษาของวงการต่างๆ
ผมได้เห็นภาพคนไปฟังการบรรยายในห้องสัมมนา ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของงานมหกรรมหนังสือ ซึ่งหลังจากการบรรยายมีคนถือหนังสือไปขอลายเซ็นคุณสนธิกันเป็นแถวยาว
เมื่อคุณสนธิแวะไปที่บูทหนังสือเครือ "ผู้จัดการ" ก็ต้องนั่งมอบลายเซ็นให้บรรดาผู้ที่อยากได้ไว้เป็นที่ระลึกอย่างเนืองแน่น
มีคนจำนวนไม่น้อยที่ใช้กล้องจากโทรศัพท์มือถือถ่ายภาพคุณสนธิขณะเซ็นชื่อบนหนังสือ
เกียรติเช่นนี้บางคนอาจรู้สึกว่าคล้าย "ดารา" หรือ "นักร้อง" ยอดนิยมที่มีคนมาขอลายเซ็น
แต่ผมว่าไม่ใช่แค่นั้น
เพราะสังคมกำลังแสดงออกว่า ได้มี "ผู้กล้า" แสดงจุดยืนที่รักความเป็นธรรมด้วยภูมิรู้ที่เป็นแสงสว่างส่องไปยังสภาพการณ์ที่คลุมเครือน่าสงสัย และเรียกร้องคำตอบ
งานมหกรรมหนังสือจึงเป็นโอกาสที่ไม่เพียงส่งเสริมการอ่าน เป็นโอกาสให้ประชาชนได้เลือกซื้อหนังสือที่ได้หลากหลาย และคนรักหนังสือได้มีโอกาสพบนักคิด นักเขียนในดวงใจ
ความหวังที่อยากให้ประเทศไทยพัฒนาไปสู่การเป็นสังคมที่มีฐานความรู้ (Knowledge Base Society) จะเป็นเช่นนั้นได้ก็จะต้องทำให้เกิดสังคมรักการอ่าน (Reading Society) เสียก่อน
การบรรยายเรื่อง "เลี้ยงลูกอย่างไร ในยุคโลกาภิวัตน์" คุณสนธิได้ฝากข้อคิดที่ควรคำนึงว่า
"ลูกจะเป็นอย่างไร ขึ้นอยู่กับเราเป็นอย่างไร?"
ความใกล้ชิดที่พ่อแม่มีต่อลูก การถ่ายทอดจิตวิญญาณที่มีคุณค่าของภูมิปัญญาตะวันออก ที่อาจด้วยการให้ลูกได้ประสบการณ์ในการมีส่วนร่วมในศาสนา วัฒนธรรมกับการให้ความรู้เพื่อให้เกิดการสั่งสมค่านิยม และทัศนคติที่ดีมีความกตัญญูกตเวที รักและเคารพญาติผู้ใหญ่
พ่อแม่จึงต้องใกล้ชิด และเป็นแบบอย่างที่ดีในการใฝ่ดี และไม่ทอดทิ้งคุณค่าของความเป็นตะวันออก เพื่อจะสามารถรับวัฒนธรรมตะวันตกในยุคโลกาภิวัตน์ได้อย่างมีรากฐานความเป็นไทยเป็นแก่น
"ลูกเราจะเป็นอย่างไร ขึ้นกับเขาคบเพื่อนแบบไหน?"
นี่เป็นอีกข้อคิดที่คุณสนธิฝากผู้ฟังให้พิจารณา โดยมิให้ละเลยที่จะไม่รู้ข้อมูลเพื่อนของลูกบ้าง ขณะที่มิใช่จะดูแต่ฐานะครอบครัว เพราะถึงเป็นลูกคนรวยก็ใช่ว่าจะดีเสมอไป หากถูกสอนให้ใช้เงินเป็นใหญ่ เอาเงินฟาดหัวคน
ที่สำคัญพ่อแม่ควรรู้ว่า ลูกรักอะไร ชอบอะไร ดีกว่าที่จะคิดว่า ลูกควรเรียนอะไร เพราะลูกจะเรียนอย่างมีอิทธิบาท 4
"ถ้าเขารักในสิ่งที่ทำ ไม่คดโกงใคร ไม่ทำให้ใครเดือดร้อน ให้เขาทำเถอะ" คุณสนธิกล่าวย้ำตอนหนึ่ง
ผมนำสาระบางส่วนมาบอกเล่าต่อก็เพราะเกิดความคิดที่เชื่อมโยงกับภาพที่เห็นในบริเวณงาน
งานมหกรรมหนังสือแบบนี้ ซึ่งจัดโดยสมาคมผู้จัดพิมพ์ และผู้จำหน่ายหนังสือแห่งประเทศไทย ปัจจุบันจัดปีละ 2 ครั้งคือเดือนมีนาคม และเดือนตุลาคม
ในฐานะขององค์กรซึ่งเป็นที่รวมของธุรกิจจัดพิมพ์จำหน่ายหนังสือ การจัดงานก็เป็นโอกาสทางการตลาด และการขายของวงการธุรกิจ
แต่ในเชิงอุดมคตินับเป็นกิจกรรมที่มีผลต่อการรณรงค์ส่งเสริมให้ประชาชนรักการอ่านหนังสือมากขึ้น
จากการสำรวจของสำนักงานสถิติแห่งชาติ เรื่องการอ่านของประชากร เมื่อ พ.ศ. 2546 พบว่าคนที่มีอายุ 6 ขวบขึ้นไป จำนวน 57.8 ล้านคน อ่านหนังสือ 35.4 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 61.2 และคนที่ไม่อ่านหนังสือมี 22.4 ล้านคน คิดเป็นร้อยละ 38.8
การกระตุ้นส่งเสริมการอ่านจึงต้องดำเนินต่อไปอย่างจริงจัง
เพราะการที่มีอุปนิสัยรักการอ่าน จะช่วยให้รู้ทันเหตุการณ์ ช่วยให้คิดเป็น และน่าจะเป็นผลให้มีแนวทางชีวิตที่ดีขึ้น
งานมหกรรมหนังสือทุกปี โดยเฉพาะวันเสาร์-อาทิตย์จะมีคนแน่นมาก ส่วนคนที่ไม่ใช่แฟนพันธุ์แท้หรือคนกลัวรถติด ต่างแหยงและไม่กล้าไป
แต่ตอนนี้มีรถไฟฟ้าใต้ดินผ่านถึงหน้าศูนย์ฯ บริเวณงาน
ภาพที่เห็นคนลงจากรถไฟฟ้าใต้ดินจนว่างทั้งขบวน
หลายคนมากับกลุ่มเพื่อน หลายกลุ่มมากันเป็นครอบครัว นั่งพักเหนื่อยดื่มน้ำเย็น
ก็นับว่าภาพความแน่น ความแออัดในงานมหกรรมหนังสือเป็นภาพที่น่าชื่นใจกับสัญญาณ ส่วนที่ใฝ่ดีของคนรุ่นใหม่ก็มีให้เห็นเหมือนกัน