คลิกที่ไอคอน Multimedia ด้านบนเพื่อฟังเสียงบทความนี้โดยเจ้าของคอลัมน์
ถึงวันนี้คุณจุฑามาศ ศิริวรรณ ผู้ว่าการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย คงจะถอนหายใจได้เพราะผ่านกระบวนการประเมินผลงาน และประทับตรายืนยันจากเจ้ากระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาแล้ว
แต่การฟื้นฟูสถานการณ์การท่องเที่ยวไทยก็ยังเป็นภาระหนักที่ยังแก้ไม่เสร็จ หลังจากเกิดเหตุภัยธรรมชาติจากคลื่นยักษ์สึนามิถล่ม 6 จังหวัดชายฝั่งทะเลอันดามันของไทย
แม้ข้อมูลจากวงการธุรกิจท่องเที่ยวจะบอกว่า นักท่องเที่ยวจากต่างประเทศมิได้งดมาเที่ยวเฉพาะภูเก็ต หรือแหล่งท่องเที่ยวที่เคยนิยมในหลายจังหวัดภาคใต้ แต่ผลกระทบนั้นพลอยโดนไปทั่วทุกภาค
โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวเอเชียอย่าง จีน เกาหลี แม้แต่รัสเซียพากันหลีกลี้หนีห่างมาบ้านเราระยะนี้
ขนาดสายการบินจากประเทศเกาหลีที่เคยบินเข้าภูเก็ตวันละ 158 เที่ยวบิน ตอนนี้ถูกตัดเหลือแค่ 40 เที่ยวบินต่อวัน
ถึงจะมีการยืนยันว่ามิได้ตัดขาดประเทศไทย และคาดว่าจะเริ่มบินมาตามปกติราวเดือนธันวาคม 2548 เพราะตอนนี้ผู้โดยสารเกาหลีที่ยังแหยงเรื่องเหตุการณ์สึนามิจนมีคนตายมากมาย ก็พากันไปเที่ยวที่อื่นหมด
แต่ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ทั้งบริษัททัวร์ โรงแรม ภัตตาคาร ร้านอาหาร และบริการของชาวบ้านก็ต้องเหี่ยวแห้ง เพราะนักท่องเที่ยวหายไปพร้อมกับเงินที่เคยมาใช้จ่าย
ก็ยังนับว่าดีที่ภาครัฐก็รู้สึกร้อนใจ และพยายามผลักดันให้มีการช่วยเหลือธุรกิจด้านการท่องเที่ยวเหล่านั้น
แต่เท่าที่ดูค่อนข้างจะเป็นไปในลักษณะการจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายเพื่อหวังกระตุ้นคนให้ไปแหล่งท่องเที่ยวหลายจังหวัดที่ประสบปัญหา
ไม่ว่าจะเป็นรายการ "ลดทั้งเกาะ สนุกทั้งเมือง" ที่การบินไทยสนองดำริของ ดร.สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ เพื่อเอาราคาเป็นตัวกระตุ้นคนไปภูเก็ต ในราคา 3 วัน 2 คืน 3,500 บาท และกลับลำเปลี่ยนเป็นรายการ "เที่ยวสนุก ลดสุดใจ" 2 วัน 1 คืน ราคา 4,000 บาท เพื่อไม่ให้ขาดทุน
รายการใหม่คลุม 4 จังหวัดคือ ภูเก็ต กระบี่ ตรัง พังงา และห้องพักโรงแรมระดับ 3-5 ดาว 200-300 แห่ง ซึ่งราคาเหมานั้นถูกกว่าปกติประมาณ 50%
แต่แผนที่ว่าจะมีสายการบินของไทย 6 สายร่วมรายการก็ดูเหมือนยังไม่ลงตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บรรดาสายการบินประเภทโลว์คอสต์ แอร์ไลน์ ซึ่งมีจุดขายที่ราคาต่ำอยู่แล้ว ถ้าถูกให้เข้าโครงการแล้วขายราคาที่สูงกว่าที่เคยขายอยู่ ลูกค้าย่อมจะเลือกใช้การบินไทยแน่
การจะดึงทุกสายการบินเข้าร่วมในราคาเดียวกัน จึงผิดธรรมชาติ
เพราะในความเป็นจริง แม้ทุกค่ายเห็นด้วยที่จะช่วยกันในการช่วยเหลือประคองธุรกิจท่องเที่ยวไม่ให้ตายเพื่อผลในอนาคต แต่ผลในทางธุรกิจก็ยังต้องแข่งขันกัน ไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมก็ตาม เพราะไม่มีใครอยากเสียเปรียบ
ดังนั้น ความร่วมมือที่เป็นไปได้จะอยู่ที่ระดับใด ลักษณะไหน จึงเป็นโจทย์ที่ต้องตีให้แตก
อย่างสายการบินบางกอกแอร์เวย์สของ หมอปราเสริฐ ปราสาททองโอสถ ซึ่งนับว่าเป็นผู้บุกเบิกและมีส่วนสำคัญในการสร้างตลาดท่องเที่ยวให้ภูเก็ต ก็ถึงขนาดจัดรายการแจกตั๋วฟรีจำนวนหนึ่งผ่านบริษัททัวร์ เพื่อส่งเสริมการขายกระตุ้นคนไปเที่ยว
ปัญหาที่น่าพิจารณาก็คือ คนไม่ไปเที่ยวภาคใต้เพราะอะไร และการลดราคาจะช่วยให้คนไปเที่ยวมากขึ้นได้แค่ไหน
ผมได้คุยกับคุณวิจิตร ณ ระนอง ประธานสภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ก็น่าจะสรุปสาเหตุที่นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างประเทศลดลงอย่างมาก ทั้งที่ความสวยงามของชายฝั่งทะเลอันดามันของไทยเคยเป็นที่นิยมติดตลาดโลก
ความมั่นใจในความปลอดภัย และการรับรู้สภาพความเสียหายที่มีการฟื้นฟูปรับปรุง
นั่นเป็นปัญหาหลักที่ดูเหมือนยังไม่มีการสื่อสารการตลาดอย่างเต็มที่
ในเมื่อสิ่งที่จะขายหรือ Product อักษร P ตัวแรกใน 4 P ของหลัก "ส่วนผสมทางการตลาด" ยังมิได้สื่อสารความเข้าใจให้ลูกค้าเชื่อมั่นว่า จะได้บริโภคความสุขสบายกายสบายใจเหมือนเดิมหรือไม่ ลูกค้าก็ไม่อยากเสี่ยง
นี่ยังไม่รวมคนเอเชียบางชาติเช่น คนเกาหลีที่อ่อนไหวกับเรื่องกลัวผี หรือไม่อยากไปในที่ซึ่งมีเรื่องไม่เป็นมงคล
ก็ขนาดวันก่อนมีคนระดับปลัดกระทรวงเล่าให้ผมฟังว่า หลังจากไปทำงานราชการที่ท้องที่ประสบเหตุการณ์วิกฤตสึนามิ กลับถึงบ้านยังต้องรีบอาบน้ำสระผม และทำความสะอาดสิ่งของทั้งหมดเลย
เรื่องแบบนี้เป็นความเชื่อเฉพาะบุคคล
การเชิญนักข่าวต่างประเทศไปชมสถานที่อย่างภูเก็ต และกระบี่ ซึ่งทราบว่าปรับปรุงเสร็จ 100% แล้ว ก็เป็นสิ่งที่ดีในการให้สื่อมวลชนนานาชาติได้เห็นของจริง และได้ประสบการณ์จริงที่ประทับใจเพื่อการเผยแพร่ความถูกต้องสู่สังคมระดับโลก
การสร้างความเชื่อมั่นว่าระบบเตือนภัยธรรมชาติ ระบบการป้องกันของเราดีพร้อมเพียงใด ด้วยการเผยแพร่ข่าวสารเพื่อความรู้ความเข้าใจ จึงเป็นสิ่งที่ต้องลงทุนในการสื่อสาร
เมื่อจุดขายคือสถานที่ท่องเที่ยว และการบริการนักท่องเที่ยว หากไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นว่าจะให้ความสะดวก ปลอดภัย และความสุขกายสบายใจก็ต้องปรับปรุงและเผยแพร่ให้รับรู้และเชื่อมั่น
การลดราคาหรือแม้แต่แถมเงิน คนคิดว่ายังเสี่ยงภัย ก็ไม่มีใครอยากได้
ถึงวันนี้คุณจุฑามาศ ศิริวรรณ ผู้ว่าการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย คงจะถอนหายใจได้เพราะผ่านกระบวนการประเมินผลงาน และประทับตรายืนยันจากเจ้ากระทรวงการท่องเที่ยวและกีฬาแล้ว
แต่การฟื้นฟูสถานการณ์การท่องเที่ยวไทยก็ยังเป็นภาระหนักที่ยังแก้ไม่เสร็จ หลังจากเกิดเหตุภัยธรรมชาติจากคลื่นยักษ์สึนามิถล่ม 6 จังหวัดชายฝั่งทะเลอันดามันของไทย
แม้ข้อมูลจากวงการธุรกิจท่องเที่ยวจะบอกว่า นักท่องเที่ยวจากต่างประเทศมิได้งดมาเที่ยวเฉพาะภูเก็ต หรือแหล่งท่องเที่ยวที่เคยนิยมในหลายจังหวัดภาคใต้ แต่ผลกระทบนั้นพลอยโดนไปทั่วทุกภาค
โดยเฉพาะนักท่องเที่ยวชาวเอเชียอย่าง จีน เกาหลี แม้แต่รัสเซียพากันหลีกลี้หนีห่างมาบ้านเราระยะนี้
ขนาดสายการบินจากประเทศเกาหลีที่เคยบินเข้าภูเก็ตวันละ 158 เที่ยวบิน ตอนนี้ถูกตัดเหลือแค่ 40 เที่ยวบินต่อวัน
ถึงจะมีการยืนยันว่ามิได้ตัดขาดประเทศไทย และคาดว่าจะเริ่มบินมาตามปกติราวเดือนธันวาคม 2548 เพราะตอนนี้ผู้โดยสารเกาหลีที่ยังแหยงเรื่องเหตุการณ์สึนามิจนมีคนตายมากมาย ก็พากันไปเที่ยวที่อื่นหมด
แต่ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยว ทั้งบริษัททัวร์ โรงแรม ภัตตาคาร ร้านอาหาร และบริการของชาวบ้านก็ต้องเหี่ยวแห้ง เพราะนักท่องเที่ยวหายไปพร้อมกับเงินที่เคยมาใช้จ่าย
ก็ยังนับว่าดีที่ภาครัฐก็รู้สึกร้อนใจ และพยายามผลักดันให้มีการช่วยเหลือธุรกิจด้านการท่องเที่ยวเหล่านั้น
แต่เท่าที่ดูค่อนข้างจะเป็นไปในลักษณะการจัดกิจกรรมส่งเสริมการขายเพื่อหวังกระตุ้นคนให้ไปแหล่งท่องเที่ยวหลายจังหวัดที่ประสบปัญหา
ไม่ว่าจะเป็นรายการ "ลดทั้งเกาะ สนุกทั้งเมือง" ที่การบินไทยสนองดำริของ ดร.สมคิด จาตุศรีพิทักษ์ เพื่อเอาราคาเป็นตัวกระตุ้นคนไปภูเก็ต ในราคา 3 วัน 2 คืน 3,500 บาท และกลับลำเปลี่ยนเป็นรายการ "เที่ยวสนุก ลดสุดใจ" 2 วัน 1 คืน ราคา 4,000 บาท เพื่อไม่ให้ขาดทุน
รายการใหม่คลุม 4 จังหวัดคือ ภูเก็ต กระบี่ ตรัง พังงา และห้องพักโรงแรมระดับ 3-5 ดาว 200-300 แห่ง ซึ่งราคาเหมานั้นถูกกว่าปกติประมาณ 50%
แต่แผนที่ว่าจะมีสายการบินของไทย 6 สายร่วมรายการก็ดูเหมือนยังไม่ลงตัว โดยเฉพาะอย่างยิ่ง บรรดาสายการบินประเภทโลว์คอสต์ แอร์ไลน์ ซึ่งมีจุดขายที่ราคาต่ำอยู่แล้ว ถ้าถูกให้เข้าโครงการแล้วขายราคาที่สูงกว่าที่เคยขายอยู่ ลูกค้าย่อมจะเลือกใช้การบินไทยแน่
การจะดึงทุกสายการบินเข้าร่วมในราคาเดียวกัน จึงผิดธรรมชาติ
เพราะในความเป็นจริง แม้ทุกค่ายเห็นด้วยที่จะช่วยกันในการช่วยเหลือประคองธุรกิจท่องเที่ยวไม่ให้ตายเพื่อผลในอนาคต แต่ผลในทางธุรกิจก็ยังต้องแข่งขันกัน ไม่ว่าทางตรงหรือทางอ้อมก็ตาม เพราะไม่มีใครอยากเสียเปรียบ
ดังนั้น ความร่วมมือที่เป็นไปได้จะอยู่ที่ระดับใด ลักษณะไหน จึงเป็นโจทย์ที่ต้องตีให้แตก
อย่างสายการบินบางกอกแอร์เวย์สของ หมอปราเสริฐ ปราสาททองโอสถ ซึ่งนับว่าเป็นผู้บุกเบิกและมีส่วนสำคัญในการสร้างตลาดท่องเที่ยวให้ภูเก็ต ก็ถึงขนาดจัดรายการแจกตั๋วฟรีจำนวนหนึ่งผ่านบริษัททัวร์ เพื่อส่งเสริมการขายกระตุ้นคนไปเที่ยว
ปัญหาที่น่าพิจารณาก็คือ คนไม่ไปเที่ยวภาคใต้เพราะอะไร และการลดราคาจะช่วยให้คนไปเที่ยวมากขึ้นได้แค่ไหน
ผมได้คุยกับคุณวิจิตร ณ ระนอง ประธานสภาอุตสาหกรรมท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย ก็น่าจะสรุปสาเหตุที่นักท่องเที่ยวทั้งชาวไทย และต่างประเทศลดลงอย่างมาก ทั้งที่ความสวยงามของชายฝั่งทะเลอันดามันของไทยเคยเป็นที่นิยมติดตลาดโลก
ความมั่นใจในความปลอดภัย และการรับรู้สภาพความเสียหายที่มีการฟื้นฟูปรับปรุง
นั่นเป็นปัญหาหลักที่ดูเหมือนยังไม่มีการสื่อสารการตลาดอย่างเต็มที่
ในเมื่อสิ่งที่จะขายหรือ Product อักษร P ตัวแรกใน 4 P ของหลัก "ส่วนผสมทางการตลาด" ยังมิได้สื่อสารความเข้าใจให้ลูกค้าเชื่อมั่นว่า จะได้บริโภคความสุขสบายกายสบายใจเหมือนเดิมหรือไม่ ลูกค้าก็ไม่อยากเสี่ยง
นี่ยังไม่รวมคนเอเชียบางชาติเช่น คนเกาหลีที่อ่อนไหวกับเรื่องกลัวผี หรือไม่อยากไปในที่ซึ่งมีเรื่องไม่เป็นมงคล
ก็ขนาดวันก่อนมีคนระดับปลัดกระทรวงเล่าให้ผมฟังว่า หลังจากไปทำงานราชการที่ท้องที่ประสบเหตุการณ์วิกฤตสึนามิ กลับถึงบ้านยังต้องรีบอาบน้ำสระผม และทำความสะอาดสิ่งของทั้งหมดเลย
เรื่องแบบนี้เป็นความเชื่อเฉพาะบุคคล
การเชิญนักข่าวต่างประเทศไปชมสถานที่อย่างภูเก็ต และกระบี่ ซึ่งทราบว่าปรับปรุงเสร็จ 100% แล้ว ก็เป็นสิ่งที่ดีในการให้สื่อมวลชนนานาชาติได้เห็นของจริง และได้ประสบการณ์จริงที่ประทับใจเพื่อการเผยแพร่ความถูกต้องสู่สังคมระดับโลก
การสร้างความเชื่อมั่นว่าระบบเตือนภัยธรรมชาติ ระบบการป้องกันของเราดีพร้อมเพียงใด ด้วยการเผยแพร่ข่าวสารเพื่อความรู้ความเข้าใจ จึงเป็นสิ่งที่ต้องลงทุนในการสื่อสาร
เมื่อจุดขายคือสถานที่ท่องเที่ยว และการบริการนักท่องเที่ยว หากไม่สามารถสร้างความเชื่อมั่นว่าจะให้ความสะดวก ปลอดภัย และความสุขกายสบายใจก็ต้องปรับปรุงและเผยแพร่ให้รับรู้และเชื่อมั่น
การลดราคาหรือแม้แต่แถมเงิน คนคิดว่ายังเสี่ยงภัย ก็ไม่มีใครอยากได้