xs
xsm
sm
md
lg

พบภาพวาดที่หายไปของ Rubens

เผยแพร่:   โดย: สุทัศน์ ยกส้าน


Peter Paul Rubens เกิดเมื่อวันที่ 28 มิถุนายน พ.ศ. 2120 ที่เมือง Siegen ในประเทศเยอรมนี เขาเป็นบุตรคนที่ 6 ของครอบครัว ซึ่งเมื่อ 9 ปีก่อนนั้นได้อพยพหนีภัยคุกคามทางศาสนาในเนเธอร์แลนด์ ถึงแม้สภาพครอบครัวในขณะที่ Rubens ยังเป็นเด็กว้าวุ่น เพราะบิดาถูกจับในข้อกล่าวหาว่าเป็นชู้กับภรรยาผู้ครองนคร Cologne แต่ Rubens ก็มีอารมณ์ที่มุ่งมั่น และมั่นคงเหมือนมารดา การมีสติปัญญาที่เฉลียวฉลาด หน้าตาและบุคลิกดีทำให้ Rubens เป็นคนที่มีมิตรสหายมากมาย และเมื่อบิดาเสียชีวิตลง มารดาจึงได้อพยพครอบครัวกลับเมือง Antweys เพราะ Rubens ชอบการวาดภาพมาก จึงได้ไปสมัครงานเป็นผู้ช่วยจิตรกรหลายคน โดยมีหน้าที่เตรียมสีที่จะระบายให้อาจารย์เตรียมกระดาษวาดภาพ ล้างแปรง ล้างจานสี ฯลฯ และคาดหวังจะได้รับคำสอนด้านวิธีการวาดภาพจากอาจารย์บ้างในยามที่อาจารย์เมตตา จนกระทั่งมีอายุได้ 23 ปี จึงเดินทางไปเรียนวิชาวาดภาพอย่างจริงจังที่อิตาลี ซึ่งถือกันว่าเป็นศูนย์กลางของการเรียนจิตรกรรมในสมัยนั้น การใช้ชีวิตอย่างสร้างสรรค์ในประเทศนี้ ทำให้ Rubens เป็นจิตรกรเต็มตัว จนสามารถผลิตผลงานได้มากมาย นอกจากจะมีความสามารถด้านการวาดภาพแล้ว Rubens ยังสนใจอ่านหนังสือนานาชนิดด้วย การรอบรู้ด้านปรัชญา อัญมณี ฯลฯ ทำให้ Rubens สามารถมีอาชีพเป็นทั้งจิตรกรและนักการทูตให้ประเทศเนเธอร์แลนด์ของตนได้

Rubens เข้าพิธีสมรส 2 ครั้ง และมีลูกทั้งหมด 8 คน โดยเจ้าสาวในพิธีสมรสครั้งที่ 2 มีอายุเพียง 16 ปี ซึ่งน้อยกว่า Rubens ถึง 37 ปี และถึงแม้วัยจะแตกต่างกันมาก แต่เจ้าบ่าวก็ไม่รู้สึกกังวลใดๆ เพราะในขณะนั้น เขาเป็นจิตรกรผู้ยิ่งใหญ่ที่มีชื่อเสียงและมีฐานะมั่นคงแล้ว

การมีชีวิตสมรสที่มีความสุขมาก ทำให้ Rubens วาดภาพ The Love Gardens (ดูภาพประกอบ) ขึ้นมาหลังจากที่ผ่านพิธีแต่งงานไปได้ไม่นาน ภาพวาดซึ่งขณะนี้ประดิษฐานอยู่ที่พิพิธภัณฑ์ Pardo ในกรุง Madrid มีขนาด 1.98x2.83 เมตร จึงนับว่าค่อนข้างใหญ่สำหรับที่จะติดตั้งในบ้าน ทั้งนี้เพราะ Rubens ต้องการให้คนที่ชมภาพเข้าใจความรู้สึกของชายคนหนึ่งที่มีอายุค่อนข้างมาก และกำลังมีความสุขอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งความสุขที่ว่านี้ตนเคยคิดว่า จะไม่มีวันได้สัมผัสอีกแล้วในชีวิต

ในภาพผู้ชมจะเห็นความสุขที่ได้จากการมีฐานะดี การมีเพื่อนดี และการมีความรักของคู่รัก ชายคนที่อยู่ข้างซ้ายของภาพกำลังโอบกอดสตรีเสมือนกำลังบอกให้เธอยินยอมใจชายหนุ่มและหญิงสาวที่กำลังเดินลงขั้นบันไดทางข้างขวาของภาพ มีใบหน้าที่แสดงให้เห็นว่ากำลังมีความสุขกับการได้ยินเสียงเพลงบรรเลงจากพิณ lute ชายคนที่กำลังคุกเข่าอยู่ทางด้านซ้ายของภาพมีดาบอยู่ในมือ แสดงให้เห็นว่า เป็นผู้ที่มีฐานันดรศักดิ์สูง สตรีทุกคนในภาพแต่งกายตามแฟชั่นฝรั่งเศสคือ นิยมเปิดไหล่

และถ้าเราพิจารณาดูหน้าของชายทุกคนในภาพ เราก็จะเห็นทุกคนมีหนวดและเคราเหมือน Rubens ส่วนผู้หญิงทุกคนในภาพก็มีใบหน้าละม้ายคล้ายคลึงกับภรรยาเขา ดังนั้น จึงเป็นไปได้มากว่าภาพวาดนี้ แสดงชีวิตที่มีความสุขของ Rubens กับภรรยา ขณะอยู่ในสวน

เพราะสตรีที่ผอมแห้งแรงน้อย เป็นสตรีที่ไม่สวยในสายตาของบุรุษ ดังนั้น คนสวยในภาพของ Rubens จึงค่อนข้างเจ้าเนื้อ อวบ มีท่าทางสง่างาม และมีผมสีบลอนด์ที่ได้รับการคัดเป็นอย่างดี
และเพื่อเป็นการยืนยันว่า ภาพวาดนี้เกี่ยวกับความรัก Rubens ได้วาดภาพของกามเทพและนกพิราบขาว ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของความรักแบบหนุ่มสาว และวาดภาพรูปปั้นของเทพ Hymen ถือคบเพลิง ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของการสมรสในสมัยนั้นด้วย

ในการสมรสครั้งที่สองนี้ Rubens มีความสุขมากเพราะภายในเวลา 10 ปี เขามีลูก 5 คน ลูกคนสุดท้ายของเขาคลอดหลังจากที่เขาเสียชีวิตไม่นานทำให้ภรรยา Helene ซึ่งได้รับมรดกมากมายตัดสินใจแต่งงานใหม่อีกครั้งหนึ่ง

ในอดีตเมื่อ 400 ปีก่อน สวนเป็นสัญลักษณ์หนึ่งของการมีฐานะดี สังคมในสมัยนั้นแบ่งสวนออกเป็น 4 ประเภท คือ สวนครัวที่คนธรรมดามีและใช้เป็นสถานที่ปลูกสมุนไพรและผักสวนครัวต่างๆ ส่วนสวนของคนที่มีฐานะดี ก็จะมีทางเดินให้เจ้าของบ้านได้เดินชม ปลดปล่อยอารมณ์และพักผ่อน สำหรับคนที่มีฐานะดีมากและมีฐานันดรศักดิ์สูง เช่น Rubens นั้น ในสวนก็จะมีเรือนกระจก มีซุ้มไม้ ศาลา ฯลฯ และสุดท้ายคือสวนของกษัตริย์ก็จะมีสระน้ำหรือปราสาท เช่น สวนพระราชวัง Versailles ในฝรั่งเศส เป็นต้น

Rubens ได้วาดภาพสวนเสมือนเป็นห้องรับแขกขนาดใหญ่ สำหรับให้ชาย-หญิงและเด็กได้มาพบปะสนทนา ฟังเพลง และเล่นละคร และเพราะในสมัยนั้นการพบปะระหว่างบุรุษกับสตรีเป็นเรื่องยาก ดังนั้น สวนจึงเป็นสถานที่เหมาะสำหรับการพบปะและเกี้ยวพาราสี สวนจึงเป็นสถานที่ เป็นมุมสงบสำหรับคนที่ต้องการจะมีคู่รัก หรือความรัก ทั้งนี้เพราะการจะพบปะกันในห้องรับแขกในบ้าน มิได้มีความเป็นส่วนตัว สาเหตุคือ บ้านของคนรวยมีคนใช้มาก การมีคนใช้เดินขวักไขว่ไปมาทำให้การพลอดรักกันกระทำได้ยากลำบากมาก สวนในสมัยของ Rubens จึงเป็นสถานที่ที่มีความสำคัญในด้านวัฒนธรรมความรัก และ Rubens ก็ได้แสดงวัฒนธรรมนี้โดยการวาดภาพของ Venus เป็นรูปปั้นเหนือน้ำพุและประทับบนหลังปลาโลมา ซึ่งเป็นสัตว์ที่ในสมัยนั้นถือกันว่าสามารถแสดงความรักได้อย่างไม่รู้จักเหนื่อย

ตลอดเวลาที่มีชีวิตอยู่ Rubens ได้รับความไว้วางใจจากพระราชา พระราชินี ทูต และนักวิชาการมากมาย สืบเนื่องจากการเป็นจิตรกรอัจฉริยะ และการเป็นบุคคลสากลที่ถือกำเนิดในเยอรมนี แต่มีบิดามารดาเป็นชาวเนเธอร์แลนด์ และไปฝึกงานด้านศิลปะที่ Genoa ในประเทศอิตาลีนานถึง 8 ปี จนสามารถพูดภาษาต่างๆ ได้ถึง 6 ภาษา (แต่ตัว Rubens เอง ชอบพูดและเขียนจดหมายเป็นภาษาอิตาเลียน) ทำให้ชาว Genoa ยอมรับว่า Rubens เป็นชาวเมือง Genoa คนหนึ่ง ดังนั้น เมื่อ Palais des Beaux-Atrs ที่เมือง Lille ในฝรั่งเศสเสร็จสิ้นการแสดงภาพวาดของ Rubens เมื่อวันที่ 14 มิถุนายนนี้ พิพิธภัณฑ์ที่เมือง Genoa จึงนำภาพของ Rubens มาแสดงต่อจนกระทั่งถึงวันที่ 11 กรกฎาคม ที่ผ่านมานี้ และชาวอิตาเลียนก็ได้เห็นว่า Rubens วาดภาพโดยการเลียนแบบของ Caravaggio, Titian และ Veronese บ้าง

ข่าวใหญ่ที่เกี่ยวกับ Rubens คือ เมื่อปีกลายนี้ นักธุรกิจชาวรัสเซียคนหนึ่งชื่อ Vladimir Logvinenko ได้ส่งภาพชื่อ Tarquin and Lucretia ของ Rubens โดยทาง e-mail ถึง G. Bartoschek ซึ่งเป็นผู้อำนวยการแห่งหอภาพ Sanssouci ที่เมือง Potsdam ซึ่งเป็นสถานที่ที่เคยแสดงภาพนี้จนถึงปี พ.ศ. 2485 และมีผู้เห็นภาพนี้เป็นครั้งสุดท้ายที่ปราสาท Rheinsberg ใกล้กรุง Berlin เมื่อปี พ.ศ. 2487 และเมื่อกองทัพรัสเซียบุกเข้ายึดกรุง Berlin ภาพนี้ก็ได้ "อันตรธาน" จากโลกไป
ทันทีที่เห็นภาพของ Rubens ทาง e-mail Bartoschek ก็ได้เดินทางไปพบ Logvinenko ที่ Moscow เพื่อขอซื้อภาพ และเขาก็ได้เห็นภาพตัวจริงของจริงมีผ้าขาวห่อหุ้มมิดชิดในห้องที่มีบานประตูทำด้วยคอนกรีต การสำรวจสภาพของภาพวาด แสดงให้เห็นว่า ภาพได้รับความเสียหายพอสมควร จนต้องมีการบูรณะใหม่

Logvinenko แจ้งว่า ภาพ Rubens ที่หายไปนี้ เมื่อ 59 ปีก่อนเคยอยู่ในความดูแลของเจ้าหน้าที่นาซี และได้ถูกทหารรัสเซียขโมยไป จากนั้นก็ได้ผ่านมืออีกหลายมือ จนกระทั่งถึงมือของ Logvinenko ในที่สุด

และขณะนี้ เจ้าหน้าที่ตำรวจของรัสเซียกำลังดูแลภาพนี้อย่างเข้มงวด เพราะภาพเคยอยู่ใน Berlin และขณะนี้อยู่ในความครอบครองของรัสเซีย ดังนั้น จึงเป็นหน้าที่ของประธานาธิบดี Gerhard Schroeder แห่งเยอรมนี กับประธานาธิบดี Vladimir Putin แห่งรัสเซีย จะต้องปรึกษาและหาทางตกลงกันให้ได้ว่า จะทำอย่างไรกับภาพของ Rubens จิตรกรผู้เป็นสหายของกษัตริย์ราชวงศ์ Hapsburgs ของสเปน ราชวงศ์ Bousbons ของฝรั่งเศส และราชวงศ์ Stuarts ของอังกฤษครับ

สุทัศน์ ยกส้าน ภาคีสมาชิก ราชบัณฑิตยสถาน


กำลังโหลดความคิดเห็น