เปิดมุมมองเมตาเวิร์ส และ NFT ในสายตานักวิชาการและผู้เชี่ยวชาญของไทย บนประเด็นขุมทรัพย์แหล่งใหม่จากโลกเสมือนสู่โลกจริง จากเวทีสัมมนาออนไลน์อัปเดตเทรนด์เทคโนโลยี AR/VR ที่กระทรวง อว. และมหาวิทยาลัยศิลปากรร่วมกันจัด หลังผนึกกำลังทำโครงการจัดตั้งศูนย์นวัตกรรมสื่อเสมือนจริง Immersive Media Lab (IML SU) อย่างเป็นทางการ
ความร่วมมือของกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (อว.) และมหาวิทยาลัยศิลปากรนั้นเกิดขึ้นภายใต้แผนงาน โครงการพลิกโฉมระบบอุดมศึกษาของประเทศไทย (Reinventing University System) ในงานสัมนานี้ คณะเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสาร มหาวิทยาลัยศิลปากร ได้รวบรวมกูรูแถวหน้าในอุตสาหกรรมทั้งในและต่างประเทศมาแบ่งปันความรู้ ประสบการณ์ในแง่มุมเทคนิคการนำไปใช้งานต่างๆ ทั้งด้านศิลปะ เกม และสื่อบันเทิง รวมถึงงานวิจัยเพื่อการต่อยอดการแพทย์ และ Metaverse เพื่อสร้างองค์ความรู้และการเผยแพร่นวัตกรรมเทคโนโลยีทางด้านสื่อเสมือนจริง เตรียมความพร้อมต่อการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นในอนาคต โดยเฉพาะเมื่อกระแสความนิยมเงินดิจิทัลที่เรียกว่า NFT (Non Fungible Token)
สำหรับ “เมตาเวิร์ส” นั้นถูกมองเป็นโลกที่หลอมรวมทุกเทคโนโลยีเสมือนในปัจจุบัน อย่าง Augmented Reality (AR), Virtual Reality (VR) และเทคโนโลยีที่ต่อยอดการใช้ประโยชน์จากการผสานจุดเด่นของ AR และ VR เข้าด้วยกัน หรือ Mixed Reality (MR) กำลังถูกจับตาว่าจะสร้างผลกระทบในสังคมหลากหลายมิติ ได้แก่ ด้านการศึกษา เศรษฐกิจ การแพทย์ และสื่อสารสนเทศ บทวิเคราะห์จาก Bloomberg Intelligence ระบุว่าจะมีมูลค่าตลาดทั่วโลกเพิ่มเป็น 800,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐ ภายในปี 2567 จากมูลค่า 500,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐเมื่อปี 2563
***เฟซบุ๊กสร้างแรงกระเพื่อม
ดร.ก้องเกียรติ หิรัญเกิด ผู้เชี่ยวชาญด้าน Augmented Reality (AR) และ Virtual Reality (VR) เกมเพื่อการศึกษา และอุปนายกสมาคมอีเลิร์นนิ่งแห่งประเทศไทย กล่าวว่า ปัจจุบันนิยามของเมตาเวิร์ส ในมุมมองของผู้พัฒนาและผู้ใช้งานยังไม่มีจุดที่บรรจบกัน แม้หลายเทคโนโลยีจะเป็นเทคโนโลยีด้านเสมือนจริง (Virtual) เหมือนกัน แต่ไม่ใช่เป็น “เมตาเวิร์ส” เพราะปรัชญาของเมตาเวิร์ส คือ ต้องสามารถโยกย้ายระหว่างแพลตฟอร์มได้
ทั้งนี้ต้องมีองค์ประกอบสำคัญ ได้แก่ 1.Reality Technology ซึ่งโลกจริงและโลกเสมือนมีการติดต่อร่วมกันได้ 2.Blockchain ซึ่งเป็นเทคโนโลยีที่ทุกคนสามารถเข้าไปดูข้อมูลได้ แต่แก้ไขไม่ได้ และด้วยคอนเซ็ปต์ของการเป็นเทคโนโลยีแบบกระจายศูนย์ (decentralized) กรณีที่มีการเข้าไปแก้ไขจะไม่สามารถแก้ไขทุกส่วนได้พร้อมกัน และ 3.Smart Contract คือ การกระจายศูนย์แจกจ่ายการจัดข้อมูลต่างๆ ให้มีการรับรองจาก node ที่อยู่รายรอบทั่วโลกในเวลาเดียวกันโดยไม่จำเป็นต้องมีตัวกลาง
“แม้ว่า Metaverse มีมานานแล้ว แต่มามี impact หลังจากเฟซบุ๊กซึ่งมีจำนวนผู้ใช้งานมากกว่า 2,800 ล้านคนทั่วโลก เปลี่ยนชื่อเป็น Meta แต่มีปัญหาว่าขาดผู้ใช้งานที่เป็นคนรุ่นใหม่เพราะ Gen Z ไม่ค่อยใช้เฟซบุ๊ก จึงต้องปรับเปลี่ยนตัวเอง” ดร.ก้องเกียรติ กล่าว
หัวใจสำคัญของความสำเร็จในโลกของเมตาเวิร์ส คือ การมีจำนวนคนเข้ามามากๆ เพื่อทำให้เกิดชุมชน เกิดกิจกรรมต่างๆ ขึ้นบนแพลตฟอร์ม สร้างอาชีพ เกิดรายได้จากทรัพย์สินดิจิทัลต่างๆ ที่ถูกสร้างขึ้น ปัจจุบันมีคนรุ่นใหม่ทั่วโลกเข้าไปสร้างอาชีพบนเมตาเวิร์ส ทั้งการเป็นครีเอเตอร์ ดีไซเนอร์ พัฒนาที่ดินในเกมเสมือนจริง เป็นต้น
***หนุนการแพทย์ยุคใหม่
นายวรานนท์ หรรษ์ไชยาศรี อาจารย์สาขาเกมและสื่ออินเทอร์แอ็กทีฟ วิทยาลัยเทคโนโลยีสารสนเทศและนวัตกรรม มหาวิทยาลัยกรุงเทพ และหัวหน้าแผนกเมตาเวิร์ส บริษัท Ever Medical Technology ซึ่งเป็นบริษัทซอฟต์แวร์ด้านการแพทย์ กล่าวว่า ปัจจุบันเทคโนโลยีโลกเสมือนจริงและการพัฒนาเกมได้ถูกประยุกต์มาใช้ประโยชน์ด้านการแพทย์มากมาย เพื่อแก้ pain point ในอุตสาหกรรมการแพทย์ ด้วยการนำเทคโนโลยีบล็อกเชนเข้าไปจัดการข้อมูลด้านการแพทย์เพื่อลดต้นทุนการรักษาต่อปีเพิ่มสูงขึ้น 25-30% ทุกปี ประกอบกับข้อมูลทางการแพทย์เป็นก้อนข้อมูลมหาศาลและไม่ได้เชื่อมโยงกัน และคนไข้ไม่ใช่เจ้าของข้อมูล การนำเอาบล็อกเชนมาจัดการเพื่อให้ข้อมูลคนไข้ไปจัดเก็บไว้กับเจ้าตัวได้ (Blockchain Health Information Exchange System : HIS) จะช่วยให้คนไข้เป็นเจ้าของข้อมูลได้ในอนาคต
ประโยชน์ด้านการพัฒนาสื่อการเรียนการสอนบุคลากรทางการแพทย์ เพื่อรับมือปัญหาฉุกเฉินที่ผ่านมา ภาควิชาเกม ของมหาวิทยาลัยกรุงเทพ ได้เข้าไปร่วมมือกับโรงพยาบาลรามาธิบดี เพื่อต่อยอดการพัฒนาเกมเสมือนจริง โดยพัฒนาสื่อการสอนการคัดแยกผู้ป่วยในสถานการณ์ฉุกเฉินโดยใช้แว่นเสมือนจริง (VR) สำหรับนักศึกษาแพทย์ นักศึกษาพยาบาล อาสากู้ภัย
ทั้งนี้ Ever Med เตรียมเข้าไปเปิดโรงพยาบาลจำลองในโลกเมตาเวิร์สต่างๆ เริ่มจากการให้คำปรึกษาด้านจิตเวชก่อน เนื่องจากทำได้ง่ายที่สุด อนาคตถ้ามีอุปกรณ์เก็บข้อมูลในร่างกายถูกพัฒนาออกสู่ตลาดอาจขยายไปด้านอื่นๆ เพิ่มเติม ซึ่งปัจจุบันมี Virtual Business จากประเทศไทยบางรายเข้าไปแล้ว คือ SCB 10X
***NFT กับโลกเสมือนจริงดันตลาดงานศิลป์
ผศ.บัญญพนต์ พูลสวัสดิ์ อาจารย์ประจำสาขาการออกแบบเชิงโต้ตอบและการพัฒนาเกม วิทยาลัย ครีเอทีฟ ดีไซน์ แอนด์ เอ็นเตอร์เทนเมนต์ เทคโนโลยี มหาวิทยาลัยธุรกิจบัณฑิตย์ กล่าวว่า สายอาร์ท (หรือศิลปะ) ครองตลาด NFT มานานแล้ว เพราะศิลปินสามารถแปลงผลงานไปเป็นทรัพย์สินดิจิทัล และขายได้ผ่านรูปแบบเงินดิจิทัล NFT เมื่อตกลงซื้อขาย สิทธิความเป็นเจ้าของสามารถโอนเปลี่ยนมือโดยอัตโนมัติ ไม่ต้องมีค่าจัดส่ง มีความปลอดภัยน่าเชื่อถือ และตรวจสอบความเป็นเจ้าของได้
ในยุคที่มีผลงานศิลปะเข้าสู่ตลาด NFT จำนวนมากอย่างในปัจจุบัน ผู้อยู่ในตลาดจำเป็นต้องวิจัยตลาดเพื่อเลือกแพลตฟอร์ม และเทรนด์ที่นิยมจึงจะ “ขายได้” ซึ่งส่วนใหญ่เป็นงานที่สื่อถึงคาแร็กเตอร์กวนๆ
และที่สำคัญ ศิลปินเจ้าของงานต้อง “ดัง” ระดับหนึ่งจึงจะขายได้ โดยสามารถสรุปได้ว่า “เข้าให้ถูกตลาด ยิงให้ถูกคน ต้องทำวิเคราะห์หาข้อมูลตลาดให้ดีก่อน ค่อยวาด”
