ETDA เผยสถิติเรื่องร้องเรียนออนไลน์ พบปัญหาจากการซื้อขายออนไลน์ 4,786 ครั้ง โดยกว่า 40% ปรึกษาเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือ ตามด้วย 18% ร้องเรียนไม่ได้รับสินค้า-หลอกลวง รวมถึงปัญหาการสั่งซื้อหน้ากากอนามัย-เจลล้างมือ พร้อมประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้าช่วยเหลือ
ศูนย์รับเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ 1212 OCC หรือ Online Complaint Center ของสำนักงานพัฒนาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ (สพธอ.) หรือ ETDA กระทรวงดิจิทัลเพื่อเศรษฐกิจและสังคม (ดีอีเอส) เปิดเผยว่า จากการให้บริการคำแนะนำและรับเรื่องร้องเรียนปัญหาซื้อ-ขายออนไลน์ ในช่วงเดือน ม.ค.-มี.ค. 2563 ที่ผ่านมา พบว่า ปัญหาทางออนไลน์ที่มีการร้องเรียนและขอคำแนะนำเข้ามามากที่สุดคือ ปัญหาจากการซื้อขายทางออนไลน์ จำนวน 4,786 ครั้ง
ส่วนใหญ่เป็นเรื่องของการขอคำปรึกษาเกี่ยวกับความน่าเชื่อถือของผู้ขายในออนไลน์ ก่อนการตัดสินใจซื้อของผู้บริโภคกว่า 40% รองมาคือการร้องเรียนเกี่ยวกับปัญหาที่ไม่ได้รับสินค้าหรือถูกหลอกลวงทางออนไลน์ 18% โดยประเภทของสินค้าที่พบปัญหาการซื้อขายออนไลน์มากที่สุด ได้แก่ สินค้าแฟชั่น และ อุปกรณ์ไอที เป็นต้น
นอกจากนี้ ยังพบการร้องเรียนเกี่ยวกับปัญหาเว็บไซต์ผิดกฎหมายเข้ามาที่ศูนย์ฯ จำนวน 4,772 ครั้ง เบื้องต้น ได้ให้คำแนะนำเกี่ยวกับการแก้ไขปัญหาดังกล่าวที่เกิดขึ้น พร้อมประสานไปยังหน่วยงานความร่วมมือที่เกี่ยวข้อง เช่น สำนักงานคณะกรรมการคุ้มครองผู้บริโภค (สคบ.) สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา (อย.) กรมพัฒนาธุรกิจการค้า ( DBD ) กองป้องกันและปราบปรามการกระทำความผิดทางเทคโนโลยีสารสนเทศ ( ปท.) และกองบังคับการปราบปรามการกระทำความผิดเกี่ยวกับอาชญากรรมทางเทคโนโลยี (บก.ปอท.) เพื่อให้การช่วยเหลือต่อไปในทุกกรณีที่แจ้งเข้ามาเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
สำหรับ สถานการณ์การแพรระบาดของไวรัสโคโรนา 2019 นี้ ทางศูนย์รับเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ 1212 OCC ยังพบข้อมูลที่น่าสนใจ คือ ในช่วงเดือน ม.ค. – 12 เม.ย. 2563 พบสถิติการร้องเรียนจากผู้บริโภคเกี่ยวกับปัญหาการสั่งซื้อหน้ากากอนามัย เจลแอลกอฮอล์ล้างมือทางออนไลน์แล้วไม่ได้รับสินค้าเพิ่มขึ้น จำนวน 234 ครั้ง จึงได้ประสานร้านค้า ผู้ขาย และดำเนินการแก้ไขปัญหาให้ผู้บริโภคได้รับสินค้าให้ได้รับการชดเชยเรียบร้อยแล้ว 10% ส่วนกรณีที่เหลืออยู่ระหว่างการดำเนินการ พร้อมกันนี้ทางศูนย์ฯ ประสานงานไปยังหน่วยงานความร่วมมือที่เกี่ยวข้อง เช่น สคบ. ปอท. ดำเนินการตามขั้นตอนต่อไป
ทั้งนี้ เพื่อให้ผู้บริโภคห่างไกลปัญหาออนไลน์ ศูนย์รับเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ 1212 OCC แนะนำ ผู้ซื้อต้องรู้ทันกลโกงของร้านค้าออนไลน์ที่มักเกิดขึ้นบ่อยในปัจจุบัน ได้แก่
• สั่งซื้อ 1-2 ครั้งแรกส่งของตรงเวลา ให้บริการดี ตอบไว มีของแถมให้ด้วย พอจะสั่งซื้ออีก กลับปิดเพจหนี เชิดเงินลูกค้าเพียง
• สั่งซื้อแล้ว พอถึงกำหนด กลับแจ้งว่าของมีตำหนิ บางทีของหมดสต๊อก แล้วแสดงความรับผิดชอบโดยให้ลูกค้าเลือกว่า จะรอสินค้าใหม่ หรือสั่งอย่างอื่นแทน แต่สุดท้ายไม่ส่งเลยทุกกรณี
• มีเขียนไว้ว่าบริการเก็บเงินปลายทาง แต่คิดค่าส่งปลายทางแพงกว่ามากๆ จนลูกค้าอยากได้มาก ก็เลือกโอนเงินง่ายกว่า
• ใช้วิธีการ ระบุข้อความดึงดูดเพื่อให้รีบตัดสินใจ เช่น เหลือ 2 ชิ้น ใครโอนก่อนได้เลย หรือ โอนวันนี้ พรุ่งนี่ของถึงมือ ฯลฯ
ที่สำคัญ ต้องรู้แนวทางป้องกันตัวไม่ให้ตกเป็นเหยื่อออนไลน์ ได้แก่
• สังเกตรีวิว ไม่ใช่แค่เพจของร้าน แต่แนะนำให้ลองนำชื่อร้าน เบอร์โทร เลขที่/ชื่อบัญชีธนาคารค้นหา เช่น ใน Google เพิ่มเติม
• ซื้อผ่านเพจร้านค้า หรือ Facebook ลองนำข้อมูลร้านตรวจสอบผ่าน e-Marketplace เพิ่มเติม หากร้านมีขายของบน e-Marketplace ด้วย จะมีข้อมูลที่อาจนำใช้ติดตามได้เช่นกัน
• อย่าเห็นแก่ของถูก ของแถม ลดราคา บางร้านนำรูปแหล่งอื่นมาใช้ขายของ เช่น บางร้านชุดนำเข้าจากต่างประเทศ สวย หรู ดูดี ตั้ง 5 ตัว ราคาแค่ 1,000 บาท
อย่างไรก็ตาม หากผู้ซื้อ ผู้ขาย พบปัญหาซื้อ-ขายออนไลน์ สามารถปรึกษาและร้องเรียนได้ที่ ศูนย์รับเรื่องร้องเรียนปัญหาออนไลน์ 1212 OCC หรือ Online Complaint Center ของ ETDA ที่เปิดให้บริการทั้งช่องทางโทรศัพท์สายด่วน 1212 ตลอด 24 ชม. และอีเมล 1212@mdes.go.th หรือ เว็บไซต์ www.1212occ.com เพราะ ETDA มุ่งหวังให้คนไทย Go Online เพื่อชีวิตที่ดีกว่า
