จับตาโน้ตบุ๊กสายพันธุ์แท้รอวันสาบสูญ สัญญาณเตือนชัดเจนคือยอดขายตกยาวต่อเนื่องกว่า 5 ปี พร้อมกับที่ผู้ผลิตร่วมกันเข็นพันธุ์ลูกผสมออกสู่ตลาดคึกคัก เปิดศักราชใหม่โน้ตบุ๊กหน้าจอสัมผัสอย่างเต็มตัว
เหตุที่ทำให้นักวิเคราะห์วันนี้มองว่าตลาดโน้ตบุ๊กดั้งเดิมเริ่มแผ่วลง คือสัญญาณร้ายต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นยอดขายที่ลดลง ผู้ค้างดเปิดตัวรุ่นใหม่ ผู้บริโภคเปลี่ยนพฤติกรรมตามกระแสยุคปัจจุบันต้องพร้อมออนไลน์ตลอดเวลา พกพาสะดวก แถมต้องคล่องตัวและตอบสนองทุกการใช้งาน ทั้งหมดนี้ทำให้ผู้ผลิตต้องเร่งผลักดันโน้ตบุ๊กลูกผสมสู่ตลาด
IDC เปิดเผยว่าตลาดพีซีและโน้ตบุ๊กจะหดตัวอย่างต่อเนื่องจากปีที่ผ่านมา โดยในปีนี้จะลดลง 5% คิดเป็นสัดส่วนลดลงมากกว่าปีที่ผ่านมา 1.3% ขณะที่หากเป็นตลาดโน้ตบุ๊กชนิดเดียวจะหดตัวลงกว่า 8-10% ซึ่งคาดว่าตลาดพีซีของไทยในปี 2556 จะมีตัวเลขการจัดส่งอยู่เพียงแค่ 4 ล้านเครื่องเท่านั้น หรือขยายตัวน้อยกว่า 4% แม้ว่าราคาของพีซีจะถูกลง แต่ก็ยังไม่สามารถครองใจผู้บริโภคได้ ซึ่งตลาดส่วนนี้ถูกแทนที่โดยแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน ภายหลังจากเน็ตบุ๊กหายจากตลาดไม่นานนัก
****โน้ตบุ๊กพันธ์แท้ ถูกแทนที่ด้วยพันธุ์ทาง
'ยอมรับว่ายอดขายโน้ตบุ๊กแบบธรรมดานั้นลดลงจริง และยอดของเน็ตบุ๊กก็ตกลงด้วยเช่นกัน ขณะที่ยอดขายโน้ตบุ๊กแบบจอสัมผัสเติบโตขึ้นมาทดแทนส่วนนี้ ซึ่งอาจจะเป็นเพราะเทคโนโลยีมันเปลี่ยนแปลงไป ทางผู้ผลิตเองก็พยายามที่จะผลักดัน ให้ราคาของโน้ตบุ๊กจอสัมผัสถูกลง โดยปัจจุบันราคาของโน้ตบุ๊กธรรมดาและจอสัมผัสมีความต่างกันอยู่ราวๆ 3-4 พันบาท หากผู้ผลิตสามารถทำให้ราคาห่างกันแค่ 1-2 พันบาท เชื่อว่าผู้บริโภคก็จะกล้าลองเปลี่ยนไปใช้แบบสัมผัสแน่นอน' นิธิพัทธ์ ประวีณวงค์วุฒิ ผู้จัดการอาวุโสฝ่ายการตลาด บริษัท เอเซอร์ คอมพิวเตอร์ กล่าว
ทั้งนี้ช่วงแรกของการเปลี่ยนผ่านตลาดโน้ตบุ๊กทั้ง 2 แบบนั้น จะมีสเปกเครื่องแบบเดียวกันยกเว้นหน้าจอเท่านั้นที่แตกต่าง ซึ่งเวนเดอร์จะมีส่วนผลักดันให้เกิดการเปลี่ยนผ่านครั้งนี้ด้วยปัจจัยด้านราคาที่ถูกลง และท้ายที่สุดโน้ตบุ๊กแบบธรรมดาก็มีโอกาสที่จะหายไปจากตลาดเช่นเดียวกับเน็ตบุ๊ก ในราว 1-2 ปีข้างหน้า
**** หมดยุคงานเปิดตัวโน้ตบุ๊กธรรมดา
วงการไอทีนั้นเริ่มต้นปีด้วยการเปิดตัว HP Envy X2 ของค่าย HP ซึ่งเป็นลูกผสมระหว่างโน้ตบุ๊กและแท็บเล็ต โดยสามารถติดตั้งคีย์บอร์ดหรือถอดแยกออกจากกันได้อย่างง่ายดาย ตามมาด้วย Dell XPS 12 โน้ตบุ๊กหน้าจอ 12.5 นิ้ว ที่สามารถหมุนและพับหน้าจอให้กลายเป็นแท็บเล็ตยักษ์รวมถึง Microsoft Surface for Windows RT ที่มาพร้อมคีย์บอร์ดแบบบางสามารถพับลงด้านหลังเพื่อแปลงร่างเป็นแท็บเล็ตอย่างหรู
สินค้าเหล่านี้แจ้งเกิดสู่ตลาดหลังจากที่ก่อนหน้านี้โลกได้เห็นการเปิดตัว Asus Transformer Book โน้ตบุ๊กที่สามารถแยกจอและคีย์บอร์ดออกจากกันได้ ยังไม่นับรวมเครื่องโน้ตบุ๊กชนิดหน้าจอสัมผัสที่แข่งกันเปิดตัวแบบรายเดือนเพื่อแย่งชิงส่วนแบ่งทางการตลาดอย่างต่อเนื่อง
อย่างไรก็ตาม สิ่งที่หายไปก็คือการเปิดตัวโน้ตบุ๊กพันธุ์แท้รุ่นใหม่ สะท้อนให้เห็นทิศทางตลาดและสำทับด้วยข้อมูลการจัดส่งโน้ตบุ๊กทั่วโลก ที่ส่อแววตกลงอย่างเห็นได้ชัด
นักวิเคราะห์จาก NPD คาดการณ์ว่า การหดตัวของการส่งโน้ตบุ๊กของผู้ผลิตรายใหญ่ๆทั่วโลกจะเกิดขึ้นอย่างต่อเนื่อง ซึ่งสวนทางกับการจัดส่งแท็บเล็ตที่เพิ่มขึ้นทุกปี โดยคาดการณ์ตัวเลขการจัดส่งทั่วโลกในปี 2017 จะมีสัดส่วนการจัดส่งแค่ 26% เท่านั้น และในราวปี 2016 ตลาดโน้ตบุ๊กจะถูกกลืนเข้าไปรวมกับกับตลาดแท็บเล็ต โดยการวิเคราะห์ดังกล่าวได้รับการตอบรับจากทั้ง Google และ ไมโครซอฟท์ ในการเร่งออกแท็บเล็ตภายใต้แบรนด์ของตัวเอง
****ยอดขายคอมมาร์ตการันตีแนวโน้มที่เปลี่ยนไป
ขณะที่งานคอมมาร์ต ไทยแลนด์ 2013 ที่เพิ่งผ่านพ้นไป ยอดขายของโน้ตบุ๊กถึงแม้ยังเป็นอันดับ 1 แต่เมื่อเทียบกับยอดขายปีก่อนๆกลับพบว่า “ลดลง” อย่างเห็นได้ชัด โดย 5 ปีที่ผ่านมา ยอดขายโน้ตบุ๊กตกลงอย่างต่อเนื่อง เริ่มจากกลางปี 2008 มียอดขายโน้ตบุ๊กกว่า 2,000 ล้านบาท แต่ปัจจุบันเหลือเพียง 949 ล้านบาทเท่านั้น นับเป็นสัญญาณที่ชัดเจนว่า โน้ตบุ๊กพันธุ์แท้จะเริ่มจางหายไปจากตลาดในไม่ช้าซึ่งผู้ผลิตหลายรายต่างก็เร่งปรับกลยุทธ์เพื่อเสาะหาตลาดใหม่
'งานคอมมาร์ต ไทยแลนด์ 2013 ชี้ให้เห็นพฤติกรรมของผู้บริโภค รวมถึงทำให้เห็นแนวโน้มของตลาดไอทีได้ดี ในงานปีนี้เป็นการเปิดเวทีประชันกันของแฟ็บเล็ต เทคโนโลยีลูกผสมระหว่างแท็บเล็ต และสมาร์ทโฟน จอ 5 นิ้วขึ้นไป ซึ่งเปิดตัวหลายรุ่น หลายยี่ห้อ ผู้บริโภคให้ความสนใจเป็นอย่างมากของขายหมดตั้งแต่วันที่ 2 ของการจัดงาน'
****เลอโนโวปรับตัวเข้าหาเอสเอ็มอี
แม้ว่ายอดขายของโน้ตบุ๊กจะลดลงอย่างต่อเนื่อง แต่ในแง่ของมูลค่าก็ยังคงสูงกว่าอุปกรณ์อื่นๆอยู่พอสมควร การปรับเปลี่ยนกลุ่มเป้าหมายใหม่ โดยเฉพาะเจาะจงมากขึ้น เป็นอีกหนึ่งทางเลือกที่ เลอโนโว เลือกใช้เป็นกลยุทธ์ในการต่อกรกับภาวะการณ์ถดถอยของโน้ตบุ๊ก ซึ่งการเปิดตัวล่าสุดเน้นเป็นอุปกรณ์สำหรับกลุ่มเอสเอ็มอีโดยเฉพาะ สามารถตอบสนองการทำงานได้อย่างลงตัว
แน่นอนว่าการพุ่งเป้าไปที่ตลาดองค์กรของเลอโนโว น่าจะเป็นจุดแข็งที่ เลอโนโว ถนัด ในสมัยที่เป็นไอบีเอ็มเดิม หากแต่ตลาดดังกล่าวก็มีขนาดที่แตกต่างจากกลุ่มผู้บริโภคปัจจุบันอยู่พอสมควร โดยข้อมูลล่าสุด เลอโนโว ออกโน้ตบุ๊กใหม่สมรรถนะสูงตอบสนองกลุ่มธุรกิจอย่างชัดเจน
**** ตัวเลขโน้ตบุ๊กกำลังติดลบ
จาริตร์ สิทธุ นักวิเคราะห์สายงานศึกษาตลาดไคลเอนต์ดีไวซ์ ประจำไอดีซีประเทศไทย กล่าวเสริมว่า ในช่วงปี 2554 แม้ว่าจะมีผลกระทบจากเรื่องน้ำท่วม แต่ตลาดพีซีก็ยังเติบโตได้ 17-18% สำหรับช่วงต้นปี 2555 ตลาดเดสก์ท้อปเติบโตขึ้นเพียงเล็กน้อย เพราะอุปกรณ์อื่นๆยังทดแทนกันไม่ได้เต็มที่ เน็ตบุ๊กที่เคยมีสัดส่วน 7-10% ของตลาดก็สูญพันธุ์ไปแล้ว ส่วนโน้ตบุ๊กดั้งเดิม นอกจากปัจจัยเดียวกันกับข้างต้นยังมีนโยบายรถคันแรก และบ้านหลังแรกของรัฐบาลมาเป็นตัวฉุดทำให้การใช้จ่ายน้อยลง และที่น่าสนใจคือตัวเลขยอดขายโน้ตบุ๊กที่ติดลบแล้ว
แม้ว่าระบบปฏิบัติการวินโดว์ 8 จะกลายเป็นความหวังใหม่ที่จะช่วยรั้งยอดขายโน้ตบุ๊กให้กลับมาฟื้นตัว แต่ในความเป็นจริงแล้ว การปรับ Interface ให้ใช้งานในรูปแบบที่ไม่คุ้นเคยก็เป็นปัจจัยหนึ่งที่ผู้บริโภคลังเลที่จะเปลี่ยนมาใช้ ซึ่งท้ายที่สุดก็ยังไม่เป็นผลดีต่อตลาดโน้ตบุ๊กอยู่ดี
'ขณะที่ อัลตร้าบุ๊ก ยังไม่แจ้งเกิดอย่างเป็นรูปธรรม เหตุเพราะราคาค่อนข้างสูงเป็นสินค้าสำหรับตลาดไฮเอนด์และเฉพาะทางทำให้เกิดข้อจำกัด ราคาที่ค่อนข้างสูงเมื่อเทียบกับความสามารถ ต่อไปหากราคาไม่ลดลงมาถึง 2 หมื่นต้นๆ คาดว่าจะไม่เกิดแน่นอน ตลาดไทยยังมีความอ่อนไหวต่อปัจจัยด้านราคาอยู่มาก'
เขาเชื่อว่าท้ายที่สุดการปรับเปลี่ยนไปสู่โน้ตบุ๊กพันธุ์ผสมเมื่อถึงเวลา ก็น่าจะเป็นทางออกหนึ่งที่ควรเตรียมการล่วงหน้า แบรนด์ไหนจะอยู่รอดหรือแบรนด์ไหนจะไปไม่รอด ขึ้นอยู่กับความว่องไว ทุกวันนี้ผู้ผลิตพีซีไม่ได้แข่งกันแค่รายเดิมอีกต่อไปแล้ว ต้องเคลื่อนไหว ให้ไวเท่ากับผู้เล่นในตลาดมือถือ ถ้าใครทำไม่ได้ก็เสี่ยงที่จะเสียส่วนแบ่งการตลาดให้ผู้อื่นไป
**** ผู้บริโภคเปลี่ยนแปลง
'ผู้บริโภคต้องการผลิตภัณฑ์ที่ตอบสนองต่อความต้องการในทุกไลฟ์สไตล์ ไม่ว่าจะเป็นการสร้างไฟล์งานที่มีทั้งภาพและเสียง ไปจนถึงนั่งดูหนังเรื่องโปรดยามว่าง ซึ่ง HP ENVY x2 เป็นผลิตภัณฑ์ที่สามารถตอบโจทย์การใช้งานนี้ได้อย่างลงตัว อีกทั้งระบบหน้าจอสัมผัสแบบ มัลติทัชยังช่วยให้ประสบการณ์การใช้งานระบบปฏิบัติการ ไมโครซอฟท์ วินโดวส์ 8 ของผู้บริโภคสมบูรณ์แบบมากยิ่งขึ้น' กวิน อิสระชัยพิสิฐ ผู้จัดการฝ่ายพัฒนาการตลาด ผลิตภัณฑ์คอนซูมเมอร์โน้ตบุ๊ก กลุ่มธุรกิจการพิมพ์และคอมพิวเตอร์ บริษัท ฮิวเลตต์-แพคการ์ด (ประเทศไทย) กล่าวถึงการปรับตัวของผู้ผลิตให้ทันไลฟ์สไตล์ผู้บริโภค
การเปลี่ยนแปลงของเทคโนโลยีในอนาคต จะเป็นแรงกระตุ้นสำคัญที่จะชี้ชะตาโน้ตบุ๊กแบบดั้งเดิม แน่นอนว่าหากการพัฒนาระบบปฏิบัติการ พุ่งเป้าไปที่การใช้งานแบบหน้าจอสัมผัส เมื่อนั้นโน้ตบุ๊กแบบเดิมๆที่ไม่ตอบสนองการใช้งานแบบสัมผัสหน้าจอก็ย่อมหายไปจากตลาด หรือการผลักดันเทคโนโลยีใหม่เข้าสู่ตลาดของเหล่าเวนเดอร์ก็เป็นอีกแรงหนุน เพื่อกระตุ้นให้เกิดการทดแทนตลาดสำเร็จได้ในระยะเวลาอันสั้น
สิ่งสำคัญอย่างหนึ่งของการเปลี่ยนแปลงในครั้งนี้ คือการแข่งขันออกสินค้าใหม่ของแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน ที่ต่างอวดเทคโนโลยีใหม่กันอย่างต่อเนื่อง โดยเมื่อคุณสมบัติของแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน เริ่มใกล้เคียงความสามารถของโน้ตบุ๊กมากขึ้นเท่าไหร่ ระยะเวลาการอยู่ในตลาดของโน้ตบุ๊กก็จะน้อยลงมากขึ้นเท่านั้น
แต่ถึงอย่างนั้นแท็บเล็ตและสมาร์ทโฟน ก็ยังคงไม่สามารถทดแทนตลาดโน้ตบุ๊กได้อย่างสมบูรณ์เสียทีเดียว โดยยังคงมีช่องว่างในส่วนของการใช้งานระดับมืออาชีพที่ต้องการความสามารถเครื่องระดับสูงอยู่นั่นเอง พฤติกรรมของผู้บริโภคที่ยังไม่คุ้นเคยกับการใช้งานแบบหน้าจอสัมผัส เป็นอีกหนึ่งปัจจัยที่ชะลอการหดตัวของโน้ตบุ๊กได้ เป็นอย่างดี โดยในการใช้งานจริงนั้น ความสะดวกและคุ้นเคย คืออีกหนึ่งความจำเป็นที่ต้องคำนึงถึงของผู้ผลิต แม้ว่าจะเป็นเพียงแค่จิตวิทยาเท่านั้นก็ตาม
กระแสการหดตัวของยอดขายโน้ตบุ๊กพันธุ์แท้ เป็นสิ่งที่เกิดขึ้นแล้วในโลกยุคดิจิตอล แต่จะถึงขึ้นสูญพันธุ์ไปเลยหรือไม่นั้น เชื่อว่ายังเป็นเรื่องยากและต้องใช้เวลาพอสมควร เนื่องจากรูปแบบของการใช้งานที่ยังคงตอบโจทย์ผู้บริโภคบางกลุ่มได้เป็นสิ่งสำคัญ แต่ถึงเวลาแล้วที่เวนเดอร์ต้องปรับตัวโดยด่วน
