เมื่อราวสามเดือนก่อน รูเตอร์ ( Ruter )บริษัทบริหารจัดการระบบขนส่งสาธารณะในกรุงออสโล ประเทศนอร์เวย์ แอบนำรถบัส 2 คันมาวิ่งทดสอบนอกเมืองหลวง
คันหนึ่งเป็นของ VDL บริษัทผู้ผลิตสัญชาติดัตช์ ส่วนอีกคันเป็นของบริษัท อี่ว์ทง ( Yutong) สัญชาติจีน
จุดทดสอบอยู่ภายในอุโมงเหมือง ซึ่งทำให้รถบัสทั้งสองถูกตัดขาดขาดจากสัญญาณภายนอกทั้งหมด
รูเตอร์ถึงกับอึ้ง เมื่อค้นพบว่า รถบัสไฟฟ้าของจีนคันนี้ติดตั้งซอฟต์แวร์ ซึ่งทำให้บริษัทผู้ผลิตสามารถบังคับควบคุมจากระยะไกลเพื่อให้ “มันหยุดหรือใช้งานไม่ได้” ในขณะที่รถบัสของ VDL ซึ่งเป็นรุ่นเก่ากว่า ไม่พบซอฟต์แวร์เช่นนี้
ในทางทฤษฎีแล้วซอฟต์แวร์ดังกล่าวอาจถูกนำมาใช้ประโยชน์เพื่อส่งผลต่อรถบัสคันนี้ก็เป็นได้ ตามแถลงการณ์ของรูเตอร์
รถบัสไฟฟ้าอี่ว์ทงเป็นรถรุ่นใหม่เอี่ยม และใช้ระบบ OTA ( “over the air” systems ) ทำให้บริษัทผู้ผลิตสามารถวินิจฉัยและอัปเดตซอฟต์แวร์บนรถจากระยะไกล วิธีการก็คือติดตั้งอุปกรณ์ขนาดเล็ก ซึ่งมีซิมการ์ดอยู่ข้างในบนรถ ซิมการ์ดนี้ยังเชื่อมต่อกับระบบควบคุมแบตเตอรี่และแหล่งจ่ายไฟได้อีกด้วย
ในสถานการณ์ที่รัฐบาลปักกิ่งมีความขัดแย้งกับสหรัฐอเมริกาและยุโรปมากขึ้นทุกที การค้นพบ“ปุ่มหยุดการทำงานทันที” (kill switch ) จึงโหมกระพือให้ความปลอดภัยทางไซเบอร์กลับมาเป็นประเด็นให้ต้องวิตกกังวลกันอีกครั้ง แม้ยังไม่พบว่าอี่ว์ทงมีการกระทำผิดใด ๆ
รูเตอร์จัดการถอดซิมการ์ดออกจากรถบัสอี่ว์ทง ซึ่งวิ่งให้บริการประจำเส้นทางต่าง ๆ ในกรุงออสโลทั้งหมด 300 คันในทันที พร้อมกับระบุว่า บริษัทกำลังพัฒนาระบบป้องกันการโจมตีเครือข่าย รวมถึงวางข้อกำหนดในการจัดซื้อให้รัดกุมด้านความปลอดภัยมากขึ้น
ผู้เชี่ยวชาญด้านความมั่นคงประจำราชวิทยาลัยทหารเรือนอร์เวย์ตำหนิบรรดานักการเมืองที่เพิกเฉยคำเตือนซ้ำแล้วซ้ำเล่าเกี่ยวกับความเสี่ยงในการนำรถยนต์จีนมาใช้ในประเทศ
อี่ว์ทงเป็นผู้ผลิตบัสไฟฟ้ารายใหญ่ที่สุดในโลกและได้จัดหารถบัสไฟฟ้าให้กับหน่วยงานขนส่งทั่วโลก รวมถึงในอังกฤษ ความสามารถของอี่ว์ทงในการบังคับรถที่ผลิตให้หยุดวิ่งได้นั้นถือเป็นเรื่องน่าตกใจสำหรับอังกฤษด้วยเช่นกัน
อย่างไรก็ตาม นาย เอียน ดาวนี หัวหน้าฝ่ายขายรถอี่ว์ทงของบริษัท Pelican Bus and Coach ซึ่งเป็นตัวแทนจำหน่ายในอังกฤษเพียงแห่งเดียว ชี้แจงระบบการทำงานของรถแบรนด์นี้ว่า รถรองรับการควบคุมระยะไกลเฉพาะในส่วนการให้บริการลูกค้าที่ต้องการความสะดวกสบาย เช่น การตั้งเวลาระบบการปรับอากาศล่วงหน้า โดยลูกค้าสามารถเข้าสู่ระบบโดยใช้บัญชีส่วนตัว ระบบของรถไม่รองรับการควบคุมการเร่งความเร็ว การบังคับเลี้ยว หรือการเบรกจากระยะไกล นอกจากนั้น การอัปเดตซอฟต์แวร์ทั้งหมดได้รับการควบคุมโดย Pelican
ขณะที่ผู้เชี่ยวชาญด้านความปลอดภัยทางไซเบอร์หลายคนระบุว่า การอัปเดตซอฟต์แวร์จากระยะไกลถูกรวมเข้าไว้ด้วยก็เพื่อความสะดวกเป็นหลัก วิศวกรไม่ต้องเดินทางไปทั่วโลกเพื่อทำงานเกี่ยวกับเรื่องนี้อีกต่อไป อีกทั้งวิธีการควบคุมจากระยะไกลเช่นนี้ก็เริ่มมีการทำกันมากขึ้นในวงการอุตสาหกรรมยานยนต์ รวมถึงในหมู่แบรนด์รถชั้นนำชาติตะวันตก เช่น เทสลา ฟอร์ด และบีเอ็มดับเบิ้ลยู
เคน มุนโร ผู้เชี่ยวชาญของPen Test Partners มองว่า ความสามารถควบคุมยานพาหนะจากระยะไกลไม่ใช่เรื่องเลวร้ายเสมอไป แต่จะมีความเสี่ยงหรือไม่นั้นขึ้นอยู่กับว่าใครเป็นคนเข้าถึงระบบต่างหาก
เทสลาก็ใช้ระบบเดียวกัน แต่อีลอน มัสก์จะไม่ใช้ปุ่มหยุดการทำงานของรถเทสลาทุกรุ่น เพราะจะทำให้ผลประโยชน์ทางธุรกิจตกอยู่ในความเสี่ยง ชื่อเสียง สินทรัพย์สุทธิ และมูลค่าของบริษัทในตลาดหุ้นจะถูกทำลายชั่วพริบตาเดียว มุนโรกล่าว
เขามองว่า เรื่องทั้งหมดที่เกิดขึ้นกับรถบัสอี่ว์ทงในขณะนี้ มันขึ้นอยู่กับความไว้วางใจล้วน ๆ
“เราไว้วางใจชาวจีนหรือเปล่า?”
“จีนจะยอมทำลายตลาดส่งออกรถไฟฟ้าของตนเองทั้งหมดในทั่วโลกเพื่อเหตุผลทางการเมืองหรือการทหารเชียวหรือ?” มุนโรตั้งคำถาม
ที่มา - เดอะเทเลกราฟ
