“996” เป็นชื่อเรียกระบบการทำงานในประเทศจีน ซึ่งเข้าทำงาน 9.00 น. เลิกงาน 21.00 น. (9.00 am-9.00 pm) 6 วันต่อสัปดาห์ และเคยเป็นประเด็นร้อนในหมู่มนุษย์เงินเดือนเมื่อหลายปีก่อน
การถกเถียงเกี่ยวกับวัฒนธรรมการทำงานที่พนักงานแทบไม่มีเวลาพักผ่อนนี้ห่างหายไปนาน จนกระทั่งนายแจ็ก ฟอร์สไดก์ หนุ่มชาวอังกฤษ วัย 28 ปี ได้โพสต์เรื่องราวการทำงานของเขาในระบบที่ว่าทำให้เขากลายเป็นคนดังในโลกโซเชียลแดนมังกรแบบไม่คาดฝัน
เขาเล่าว่า เข้าทำงานกับเน็ตอีส (NetEase) บริษัทผู้พัฒนาเกมออนไลน์ในเมืองกว่างโจวเมื่อปี 2565 โดยทำงานแปลซึ่งไม่เกี่ยวข้องกับการทำงานล่วงเวลา แต่เดือนมกราคมปีนี้ถูกย้ายไปทำด้านออกแบบเกม พอถึงเดือนเมษายนภาระงานก็เพิ่มขึ้น
ในฐานะนักออกแบบระบบสำหรับหน่วยวิดีโอเกม บางครั้งฟอร์สไดก์กับทีมงานถูกบังคับให้ทำงาน 80 ชั่วโมงต่อสัปดาห์เพื่อให้ทันเส้นตาย
“เราเริ่มทำงานตั้งแต่ 10 โมงเช้าทุกวัน …ในเดือนเมษายน เวลาเลิกงานมาตรฐานของผมต้องเป็นหลัง 4 ทุ่มไปแล้วนั่นแหละ บางครั้งปาเข้าไปเที่ยงคืน” ฟอร์สไดก์เล่า
มีอยู่ช่วงหนึ่งเขาต้องมาทำงานวันเสาร์ติดต่อกันถึง 3 วันเสาร์
แม้การทำงานล่วงเวลาบริษัทไม่บังคับก็จริง แต่เพื่อนร่วมทีมทุกคนยินยอม เพราะไม่อยากให้โปรเจกต์ล่าช้า
ในช่วงปลายเดือนเมษายน ฟอร์สไดก์โพสต์ภาพตัวเองในแอปเสี่ยวหงซู่ (XiaoHongShu คล้ายอินสตาแกรม) สารรูปดูทรุดโทรม พร้อมกับตั้งคำถามแบบเท่ๆ ว่า เขารับงานนี้ทำไมฟะ
โพสต์นี้กลายเป็นไวรัล มีผู้เข้ามาชมกว่า 265,000 ครั้ง แต่ฟอร์สไดก์อ้างว่า ไม่ใช่การโพสต์เพื่อร้องเรียน เขาสนุกกับงานที่ทำอยู่ ซึ่งได้ค่าจ้างดีกว่าในอังกฤษ ฟอร์สไดก์เรียนด้านจีนจากมหาวิทยาลัยแมนเชสเตอร์ เคยเป็นนักศึกษาแลกเปลี่ยนในกรุงปักกิ่ง 1 ปี เขาย่อมต้องการหาทางานในประเทศจีน หลังสำเร็จการศึกษา
ต่อมาเดือนมิถุนายน ฟอร์สไดก์โพสต์รูปเดิม พร้อมคำบรรยายว่า “ทำไมไม่ลาออกซะ ผมเหนื่อยเหลือเกินแล้ว”
โพสต์ใหม่นี้มียอดวิวกว่า 383,000 ครั้ง เขาให้สัมภาษณ์ว่า ผู้คนให้ความสนใจกันเยอะอาจเป็นเพราะรู้สึกเห็นใจ และโพสต์นี้อาจตรงกับความรู้สึกของคนเหล่านั้น
ต่อมาในเดือนเดียวกันนี้เอง เน็ตอีสปรับลดพนักงาน ฟอร์สไดก์ก็เลยตกงาน ได้พักผ่อนสมใจ
การทำงานล่วงเวลาโดยไม่ได้รับค่าตอบแทนเป็นเรื่องปกติในบริษัทจีนหลายแห่ง แต่มีชาวต่างชาติน้อยคนที่จะออกมาเปิดเผยประสบการณ์การทำงานอย่างหนุ่มอังกฤษคนนี้ ซึ่งมองว่า ระบบ 996 จะมีผลกระทบอย่างมากต่อธุรกิจในระยะยาว เพราะผู้คนจะหมดแรง และสูญเสียความสามารถไปมากมาย
การร้องเรียนที่เกิดขึ้นครั้งสุดท้ายและสร้างความฮือฮาก็คือในปี 2562 เมื่อวิศวกรซอฟต์แวร์ชาวจีนกลุ่มหนึ่งออกมาประท้วงโดยใช้ชื่อรหัส 996.ICU บนแพลตฟอร์ม GitHub ซึ่งเป็นศูนย์รวมของเหล่านักพัฒนาและโปรเจกต์
ระบบการทำงาน 996 ยังคงมีอยู่ในภาคเทคโนโลยีของจีนท่ามกลางการแข่งขันที่ดุเดือด และการปรับลดพนักงานทำให้ไม่มีใครกล้าออกมาร้องเรียน
ที่มา : เซาท์ไชน่ามอร์นิงโพสต์
