เทคโนโลยีอวกาศของจีนที่รุดหน้าไปอย่างต่อเนื่องมีศักยภาพที่อาจปฏิวัติการถนอมอาหารบนโลก โดยวิศวกรยานอวกาศได้นำแผ่นฟิล์มล้ำสมัยซึ่งเดิมทีออกแบบขึ้นเพื่อสถานีอวกาศในวงโคจร มาปรับใช้เพื่อคงคุณประโยชน์และความสดใหม่ของมื้ออาหารในชีวิตประจำวันของผู้คน
สถาบันเทคโนโลยีอวกาศของจีน เผยแพร่ความสำเร็จทางนวัตกรรมนี้ที่มาในรูปแบบของฟิล์มยืดหยุ่นขั้นสูงที่สามารถปิดกั้นก๊าซและเชื้อโรค และถนอมอาหารได้อย่างดีเยี่ยม
สถาบันเผยคลิปวิดีโอขณะนักวิจัยในห้องปฏิบัติการแบ่งเต้าหู้ออกเป็น 2 ส่วน และวางแต่ละส่วนแยกกันในบรรจุภัณฑ์ใสธรรมดาและบรรจุภัณฑ์ที่ทำจากฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูง (high-barrier film) ชนิดใหม่ ที่มีศักยภาพปิดกั้นการไหลเวียนของออกซิเจนและไอน้ำในระดับสูง ซึ่งหลังจากผ่านไป 7 วัน พบว่าเต้าหู้ที่เก็บไว้ในบรรจุภัณฑ์ปกตินั้นเน่าเปื่อย ทว่าเต้าหู้ในฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูงยังคงสดใหม่
ไช่อวี่หง สมาชิกทีมวิจัย กล่าวว่าแผ่นฟิล์มที่ใช้ถนอมอาหารอย่างแพร่หลายในตลาดจีนนั้นเป็นฟิล์มอะลูมิเนียมฟอยล์สีเงินแบบที่พบในบรรจุภัณฑ์มันฝรั่งทอดทั่วไป แต่ฟิล์มเนื้ออะลูมิเนียมมีข้อเสียบางประการ เช่น ความทึบแสง และไม่เหมาะนำมาอุ่นร้อนด้วยไมโครเวฟ ทำให้ไม่สามารถรีไซเคิลได้ และมีเพียงไม่กี่ประเทศที่สามารถผลิตฟิล์มขั้นสูงกว่าท้องตลาดทั่วไป
“ฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูงชนิดใหม่ที่เราพัฒนาขึ้นได้รับแรงบันดาลใจจากเทคโนโลยีการเคลือบพื้นผิววัตถุในอวกาศ” ไช่กล่าว
วัตถุประสงค์ดั้งเดิมของเทคโนโลยีการเคลือบพื้นผิวดังกล่าวคือเพื่อปกป้องส่วนประกอบของสถานีอวกาศจากอนุภาคอะตอมของธาตุออกซิเจน เนื่องจากแสงแดดในพื้นที่วงโคจรต่ำสามารถสลายโมเลกุลของออกซิเจนให้เป็นอนุภาคอะตอมข้างต้น ที่อาจกัดกร่อนวัสดุและส่วนประกอบของยานอวกาศได้ วิศวกรจึงใช้เทคนิคเคลือบกั้นพื้นผิวเพื่อป้องกันการกัดเซาะ
นอกจากนั้น ไช่เสริมว่าบรรจุภัณฑ์สำหรับอาหารและยายังเป็นสิ่งจำเป็นเนื่องจากจะไปช่วยปิดกั้นการไหลเวียนของไอน้ำและออกซิเจน ซึ่งทั้ง 2 ปัจจัยนี้อาจทำให้จุลินทรีย์เจริญเติบโตจนเกิดการเน่าเสียได้
ตั้งแต่ปี 2016 สถาบันได้เสนอแนวคิดการใช้ประโยชน์จากเทคโนโลยีการเคลือบพื้นผิววัตถุในอวกาศเพื่อพัฒนาฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูงรุ่นใหม่ และจัดตั้งทีมงานเพื่อดำเนินการพัฒนาอุปกรณ์และการวิจัยในสาขานี้
ไช่เล่าว่าแม้หลักการทางเทคนิคจะคล้ายคลึงกับผลิตภัณฑ์ด้านการบินและอวกาศ แต่กลับมีเทคโนโลยีตัวอย่างอ้างอิงจากต่างประเทศอยู่จำกัด ทำให้กระบวนการพัฒนาค่อนข้างท้าทาย ทว่าภายหลังการศึกษาและสำรวจนานถึง 4 ปี ทีมวิจัยก็บรรลุความคืบหน้าครั้งสำคัญด้านเทคโนโลยีแกนหลัก และประสบความสำเร็จในการก่อตั้งสายการผลิตฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูงและสายการผลิตฟิล์มชนิดนี้ในปริมาณมากแห่งแรกของจีน
ต่งเม่าจิ้น ซึ่งรับผิดชอบการพัฒนาผลิตภัณฑ์ กล่าวว่า การทดสอบในห้องปฏิบัติการพบว่าอัตราการส่งผ่านไอน้ำของฟิล์มชนิดนี้อยู่ที่เพียง 0.2 กรัมต่อตารางเมตรต่อวัน และเทียบให้เห็นภาพว่าถ้าสนามฟุตบอลถูกปกคลุมด้วยฟิล์มดังกล่าว ปริมาณโมเลกุลของน้ำที่สามารถทะลุผ่านได้ในแต่ละวันจะมีขนาดแค่นิ้วหัวแม่มือ
ต่งเสริมว่าฟิล์มคุณสมบัติปิดกั้นสูงกำลังถูกนำมาใช้มากขึ้นในการบรรจุอาหารระดับไฮเอนด์อย่างคาเวียร์ และทรัฟเฟิลขาว และการใช้งานจะแพร่หลายมากขึ้นอีกเมื่อต้นทุนลดลง
ทั้งนี้ ทีมวิจัยระบุว่าวัสดุบรรจุภัณฑ์รูปแบบนี้อาจกลายเป็นทางเลือกสำหรับการถนอมอาหารได้ในอนาคต โดยช่วยลดหรือขจัดความจำเป็นในการเติมสารปรุงแต่งในอาหาร ซึ่งจะช่วยรับประกันคุณภาพของอาหารและยืดอายุการเก็บรักษา
ที่มา/ภาพ สำนักข่าวซินหัว