โดย ร่มฉัตร จันทรานุกูล มหาวิทยาลัยเศรษฐศาสตร์และธุรกิจระหว่างประเทศ(UIBE) วิทยาลัยนานาชาติ(SIE) กรุงปักกิ่ง
ในบทความนี้ผู้เขียนขอเกาะกระแสกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาวที่จีนเป็นเจ้าภาพกันซักหน่อย ตั้งแต่ช่วงปลายปี 2021 เป็นต้นมา ตามถนน สถานีรถไฟฟ้าใต้ดินในปักกิ่ง เริ่มเห็นป้ายสัญลักษณ์ “Beijing 2022” เยอะขึ้นๆ ช่วงเดือนธันวาคมเป็นต้นมาก็เป็นช่วงของการต้อนรับนักกีฬาที่เดินทางจากต่างประเทศมาเข้าร่วมการแข่งขันฯ ถนนในปักกิ่งที่ต้องใช้เป็นช่องทางการเดินรถของนักกีฬาและเจ้าหน้าที่มีขีดเส้นเฉพาะเหมือนกับช่องทางด่วนซึ่งห้ามรถทั่วไปใช้เลนเฉพาะนี้ บรรยากาศในประเทศคึกคักขึ้นเรื่อยๆชาวจีนจำนวนมากตื่นตัวและสนใจการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาวที่จีนได้เป็นเจ้าภาพจัดในครั้งนี้
ก่อนถึงวันพิธีเปิดการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกฤดูหนาวปักกิ่ง 2022 ในวันที่ 4 ก.พ. ตามถนน สถานีรถไฟฟ้า เต็มไปด้วยป้ายโฆษณาของแบรนด์ผลิตภัณฑ์ต่างๆ JD.com Luckin coffee เสื้อผ้าแบรนด์สปอร์ตเสื้อผ้าจากแบรนด์แฟชั่นต่างๆ เครื่องประดับอย่าง Tiffany & Co. เป็นต้น และผู้เขียนก็ได้สังเกตหญิงสาวหน้าตาลูกครึ่งหน้าตาดีคนหนึ่งเป็นพรีเซ็นเตอร์ให้สินค้าหลายแบรนด์เลยทีเดียวเลยเกิดความสนใจขึ้นมาว่าเธอต้องไม่ธรรมดาแน่นอน
เด็กสาวคนนี้เป็นลูกครึ่งจีน-อเมริกัน ปีนี้อายุ 19 ปี ชื่อจีนของเธอคือ กู่อ้ายหลิง (谷爱凌) ชื่อภาษาอังกฤษ คือ Ailing Eileen GU เป็นหนึ่งในนักกีฬาสกีฟรีสไตล์หญิงของทีมชาติจีนที่โดดเด่นคนหนึ่ง กู่อ้ายหลิงเข้าร่วมทีมนักกีฬาจีนตั้งแต่ปี 2019 และการร่วมลงแข่งขันโอลิมปิกฤดูหนาวครั้งนี้เป็นครั้งแรกของเธอ นักสกีสาวน้อยผู้นี้ยิ่งดังเป็นพลุแตกเบรกกันไม่อยู่อีกต่อไป หลังจากคว้าเหรียญทอง โดยวันที่ 8 ก.พ.ของการแข่งขันฟรีสไตร์สกีกู่อ้ายหลิงชนะเหรียญทองด้วยการกระโดดในครั้งที่สาม ท่าที่กู่อ้ายหลิงตัดสินใจกระโดดนั้นเป็นท่าที่ไม่เคยทำมาก่อน แค่เคยซ้อมบนผืนสปริงยางเท่านั้น โดยท่าที่กู่อ้ายหลิงตัดสินใจกระโดดในครั้งสุดท้ายของตัวเองคือ ‘ท่า 1620’ ในวงการนักกีฬาเองรู้กันว่าเป็นท่าที่ยากที่สุดและเป็นท่าที่นักกีฬาหญิงทั่วไปไม่เลือกกระโดด แต่กู่อ้ายหลิงก็กระโดดและลงมาที่พื้นได้อย่างสวยงาม
ผู้เขียนได้ดูทีวีและเห็นภาพประวัติศาสตร์นี้เช่นกัน หลังจากกระโดดเสร็จ ทั้งกู่อ้ายหลิงเอง คนเชียร์ข้างสนาม คนในแวดวงกีฬา และคนทางบ้านต่างเฮกันลั่น เพราะสิ่งที่กู่อ้ายหลิงไปถึงไม่ใช่แต่จะท้าทายตัวเองสำเร็จเท่านั้น แต่กู่อ้ายหลิงยังทำให้ทีมชาติจีนมีความแข็งแกร่งในกีฬาประเภทสกีมากขึ้น ถือว่ากู่อ้ายหลิงได้สร้างคุณูปการให้แก่วงการการกีฬาจีนอย่างมาก หากผู้อ่านได้ติดตามข่าวโอลิมปิกฤดูหนาวในช่วงนี้จะทราบได้ว่าทั้งรัฐบาลจีน สื่อจีนลาวจีนให้ความสำคัญกับกู่อ้ายหลิงมากจริงๆ
กู่อ้ายหลิงไม่เพียงแค่มีพรสวรรค์ทางด้านกีฬาเท่านั้นแต่ด้านการศึกษายังโดดเด่นและเก่งมากๆอีกด้วย เบื้องหลังความสำเร็จสูงสุดของเด็กสาวคนหนึ่งหนีไม่พ้น “พื้นฐานครอบครัวและการอบรมบ่มเพาะ” ต้องบอกก่อนเลยว่าถ้าไปดูประวัติสมาชิกครอบครัวของกู่อ้ายหลิงต้องร้องว๊าว ! กันเลยทีเดียว คุณแม่ของกู่อ้ายหลิงชื่อว่า กู่เยี่ยน(谷燕) เป็นคนปักกิ่งและเป็นคุณแม่เลี้ยงเดี่ยว เรียนจบปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยปักกิ่งซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยอันดับหนึ่งของจีนและไปเรียนต่อที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด สหรัฐอเมริกา ที่น่าสนใจคือกู่เยี่ยนเรียนจบปริญญาตรีในสาขาวิทยาศาสตร์แต่ไปต่อปริญญาโทที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ดในสาขา MBA หลังจากนั้นก็ได้เข้าทำงานด้านการประเมินความเสี่ยงการลงทุนที่บริษัท Lehman Brothers ที่มีชื่อเสียงที่สุดของวอลล์ สตรีท (Wall Street) และประสบความสำเร็จในหน้าที่การงาน
ในปี 1998 คุณแม่ของกู่อ้ายหลิงได้ให้สัมภาษณ์ลงนิตยสารด้านเทคโนโลยีสารสนเทศของจีนโดยให้ความเห็นเกี่ยวกับการร่วมมือด้านการลงทุนระหว่างสหรัฐและจีนหลังจากที่เธอร่วมทุนกับพาร์ทเนอร์ชาวสหรัฐก่อตั้งบริษัท Beijing Oriental Weibo International Information Technology Co., Ltd. (北京东方伟博国际信息技术有限公司) โดยเธอได้ลงทุนเปิดบริษัทนี้ไป 8 ล้านดอลล่าร์สหรัฐเลยทีเดียว อีกด้านนึงคุณแม่ของกู่อ้ายหลิงคือความสามารถและการชื่นชอบด้านการกีฬาโดยสมัยที่เรียนอยู่ที่มหาวิทยาลัยปักกิ่ง ก็เป็นเทรนเนอร์กีฬาสกีหิมะในมหาวิทยาลัย และช่วงที่ใช้ชีวิตอยู่ที่อเมริกาก็เล่นสกีเป็นประจำ
กู่อ้ายหลิงเกิดในปี 2003 ที่เมืองซานฟรานซิสโก สหรัฐฯ กู่อ้ายหลิงวัย 3 ขวบได้ตามคุณแม่กู่เยี่ยนไปเล่นสกีหิมะเป็นประจำ ทำให้กู่อ้ายหลิงรักและชื่นชอบกีฬาประเภทนี้เป็นอย่างมาก บอกได้เลยว่าเส้นทางการเป็นนักกีฬาระดับชาติและระดับโลกอย่างกู่อ้ายหลิงมีคุณแม่กู่และครอบครัวคอยเป็นกำลังใจให้เสมอมา
กลับมาที่เรื่องการเรียนของกู่อ้ายหลิง เธอเรียนจบมัธยมปลายก่อนเพื่อนในชั้นหนึ่งปี โดยวิชาที่ต้องเรียนในสองปีกู่อ้ายหลิงเรียนจบภายในหนึ่งปี และปลายปี 2021 กู่อ้ายหลิงได้รับหนังสือตอบรับเข้าเรียนปริญญาตรีที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด โดยคะแนนสอบ SAT ของเธอสูงถึง 1,580 คะแนนจากคะแนนเต็ม 1,600 คะแนน และเธอใช้วิธีสอบเข้าแบบคนทั่วไป ไม่ได้ยื่นใช้คะแนนความสามารถทางกีฬา
กู่เยี่ยนเคยให้สัมภาษณ์ว่าในช่วงหยุดซัมเมอร์ของทุกปีจะพากู่อ้ายหลิงมาพักผ่อนและเรียนพิเศษที่ปักกิ่ง โดยเนื้อหาการเรียนพิเศษที่ปักกิ่งเพียง 10 วันจะเท่ากับการเรียนหนึ่งปีที่โรงเรียนมัธยมในสหรัฐอเมริกา โดยเป้าหมายทางการเรียนและการกีฬาเป็นสิ่งที่กู่อ้ายหลิงเลือกเองโดยคุณแม่และครอบครัวคอยส่งเสริม แนะนำและให้กำลังใจเท่านั้น
คนจีนหลายคนที่รู้เรื่องราวของกู่อ้ายหลิงต่างบอกกันว่า เด็กผู้หญิงวัยรุ่นอายุ 19 ปีทำในสิ่งที่คนทั่วไปต้องใช้เวลาสามเจเนอเรชั่น จาก 3 ขวบเริ่มเล่นสกี 9 ขวบได้แชมป์ในประเภทแข่งขันสกีในช่วงอายุเดียวกัน อายุ 14 ปีมีเหรียญทองจากการแข่งขัน 50 เหรียญ อายุ 15 ปี กู่อ้ายหลิงได้อันดับสามในการจัดอันดับประจำปีของสหพันธ์หิมะนานาชาติ และกิจกรรมอื่นๆที่กู่อ้ายหลิงชื่นชอบและทำสม่ำเสมอคือ ปีนเขา เล่นกระดานโต้คลื่น ขี่ม้า บาสเก็ตบอล ยูทิลิตี้ ฟุตบอล ปั่นจักรยานและการเปียโน ซึ่งแต่ละอย่างกู่อ้ายหลิงทำได้ดีมาก
สำหรับกุญแจความสำเร็จของกู่อ้ายหลิงผู้เขียนขออธิบายโดยย่อดังต่อไปนี้
- ความพยายามมุมานะของตัวเอง กู่อ้ายหลิงเคยให้สัมภาษณ์หลายครั้งและมักพูดถึงการทำทุกอย่างแบบทุ่มเทเต็ม 100% ไม่ว่าด้านการเรียนหรือการกีฬา อีกอย่างกู่อ้ายหลิงมีลักษณะชอบท้าทายกับตัวเอง กู่อ้ายหลิงเล่นสกีได้ดีเพราะความชอบและมีความสุขกับสิ่งที่ทำล้วนๆ ความชอบผลักดันให้กู่อ้ายหลิงฝึกซ้อมอย่างหนัก ยิ่งทำยิ่งมีความสุข ยิ่งได้รับความสำเร็จยิ่งมีกำลังใจที่จะทำต่อไป
- คุณแม่กู่อ้ายหลิงเป็นคนเก่ง คุณแม่เลี้ยงเดี่ยวแต่สามารถบ่มเพาะลูกให้เป็นเด็กร่าเริง มีความมั่นใจและเก่งรอบด้านขนาดนี้ได้ กู่เยี่ยนเคยสรุปสั้นๆเกี่ยวกับการเลี้ยงลูกว่า ให้นอนเยอะๆ (กู่อ้ายหลิงมาจนปัจจุบันต้องนอนวันละ 10 ชั่วโมง) ในเรื่องการเรียนและเล่น คุณแม่ของกู่อ้ายหลิงไม่เคยบังคับให้ลูกทำอะไร ไม่เคยให้ลูกต้องอยู่ในภาวะกดดัน ให้เป็นตัวของตัวเองเต็มที่ ไม่เคยบอกให้ลูกต้องสอบเข้ามหาวิทยาลัยระดับโลก อย่างเช่นในการแข่งขันสกีฯเมื่อวันที่ 8 ก.พ. ที่ผ่านมา ในการกระโดดครั้งสุดท้าย กู่อ้ายหลิงโทรถึงคุณแม่ คุณแม่แนะให้กระโดดท่าที่ง่ายกว่าเพื่อประกันว่าได้เหรียญเงินแต่กู่อ้ายหลิงกลับยืนยันเลือกท่าที่ยากสุดที่เธอไม่เคยทำมาก่อนคือ ‘ท่า 1620’ คุณแม่กู่อ้ายหลิงเชื่อว่าการสอนลูกที่ดีที่สุดคือต้องเปิดให้ลูกทดลองทุกอย่างด้วยตัวเอง
- การเปลี่ยนสังกัดชาติ (National affiliation) เป็นตัวแทนประเทศจีน และตามคำกล่าวอ้างของสื่อจีนหลายสำนักต่างระบุว่า ในปี 2019 กู่อ้ายหลิงได้ใช้ ‘สัญชาติจีน’ในการลงทะเบียนแข่งขันกีฬา แต่ตัวเธอก็ยังไม่เคยออกมาพูดตรงๆแบบฟันธงว่าได้ ‘เธอทิ้งสัญชาติอเมริกันไปแล้ว’หรือไม่ ตรงนี้เป็นที่สนอกสนใจของบรรดาสื่อโลก แต่ในฝั่งค่ายสื่อจีนหลายรายต่างประโคมข่าว‘กู่อ้ายหลิงเลือกสัญชาติจีน’ ทำให้เธอได้ใจคนทั้งประเทศจีนไปอีกเต็มๆ
กู่อ้ายหลิงกล่าวว่า คุณแม่ของเธอไม่ลืม “รากเหง้าจีน” ไม่ลืมการเป็นคนจีน วัฒนธรรมจีน ทำให้กู่อ้ายหลิงซึมซับไปมาก กู่อ้ายหลิงพูดภาษาจีนได้คล่องแคล่ว สำเนียงดีมาก และเธอสนิทสนมผูกพันกับคุณตา คุณยาย และประเทศจีนเป็นอย่างมาก
- หน้าตา บุคคลิกดี และหุ่นดี เอาไปวางไว้ใน Position ไหนก็ลงตัว ทำให้งานพรีเซ็นเตอร์ฆษณาสินค้าต่างๆประดังเข้ามาหากู่อ้ายหลิง เพิ่มความดังปังของเธอขึ้นไปอีก
ณ ปัจจุบันกู่อ้ายหลิงได้ดังนำดาราแถวหน้าของจีนไปไกลแล้ว เธอได้เป็นพรีเซ็นเตอร์ให้แบรนด์สินค้าต่างๆมากกว่า 25 รายและกำลังจะเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แค่เพียงรายได้ค่าตัวพรีเซ็นเตอร์ของกู่อ้ายหลิงในปี 2021 ก็มากถึง 200 ล้านหยวนและในปีนี้ค่าตัวของกู่อ้ายหลิงจะมากขึ้นไปอีก
กู่อ้ายหลิงกลายเป็นต้นแบบของเด็กรุ่นใหม่จีน ผู้ปกครองจีนเริ่มกลับมาย้อนมองแนวทางการอบรมบ่มเพาะบุตรในแบบเปิดกว้างแบบตะวันตก กู่อ้ายหลิงเป็นเด็กสาวที่มีพื้นฐานครอบครัวที่ดี หน้าตาดีหุ่นนางแบบ ที่สำคัญคือ “มีความมุมานะ ไม่หลงตัวเอง เป็นธรรมชาติและชอบเรียนรู้อะไรใหม่ๆอยู่ตลอดเวลา” และนี่ก็ทำให้เธอกลายเป็นที่รักของคนจีนทั้งประเทศ
* ในการแข่งขันปักกิ่ง โอลิมปิก ฤดูหนาว 2022 กู่อ้ายหลิง นักกีฬาทีมชาติจีน ลงสนามแข่งขัน 3 รายการและได้เหรียญทุกรายการ ได้แก่ เหรียญทอง 2 เหรียญ และ เหรียญเงิน 1 เหรียญ กลุ่มสื่อจีนได้มอบฉายา “ราชินีหิมะ” แก่สาวน้อยแชมป์สกีลูกครึ่งผู้นี้แล้ว
