หลังรัฐบาลจีนได้ออกมาตรการชิงหล่าง เพื่อตรวจสอบดาราศิลปินและจัดการพฤติกรรมอันไม่เหมาะสมของกลุ่มแฟนคลับ ไม่กี่วันมานี้บนโลกออนไลน์จีนมีการส่งต่อรูปหลุดที่ว่ากันว่าเป็นรายชื่อ “แบนดาราศิลปินที่มีปัญหาทุกช่องทาง” เพื่อมิให้ปรากฏต่อสายตาสาธารณะ (แม้แต่เงา) ในรายชื่อฯชุดนี้ยังแยกประเภทออกเป็นกลุ่ม “ปัญหาทางการเมือง” “ทำผิดกฎหมาย ผิดจริยธรรม” และ “พฤติกรรมไม่เหมาะสม” จากลิสต์จะเห็นว่ามีชื่อของ ‘เจ้าเวย’ (赵薇) ‘เจิ้งส่วง’ (郑爽) ‘ฟ่านปิงปิง’ (范冰冰) และดาราไต้หวัน ‘เคอเจิ้นตง’ (柯震东) และ ‘โชว์ หลัว’ (罗志祥) อยู่ในอันดับต้นๆ
ช่วงนี้วงการบันเทิงจีนมีเรื่องให้ลุ้นไม่หยุด ทั้งตรวจสอบภาษี แบนหนุ่มหน้าสวย ห้ามลิปซิงค์ และผุดกฎข้อบังคับอื่น ๆ อีกหลายประการ แถมยังลามไปถึงวงการเน็ตไอดอลอีกด้วย อินฟลูเอนเซอร์หลายคนจู่ ๆ ก็ถูกระงับบัญชีโซเชียลถาวร เรียกได้ว่าวินาทีนี้คนบันเทิงต่างก็ร้อน ๆ หนาว ๆ กันหมด
แต่เมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา บนโลกออนไลน์จีนก็ระอุอีกครั้งหลังมีการส่งต่อรายชื่อแบล็กลิสต์ดาราที่จะถูก ‘แบนทุกช่องทาง’ทั้งหมด ซึ่งมีจำนวน 25 คน แบ่งเป็นชาย 21 คน หญิง 4 คน หัวตารางคือดาราที่มี “ปัญหาทางการเมือง” ชื่อแรกคือ เจ้าเวย ไล่ลงมาเป็น ‘จางเจ๋อฮั่น’ (张哲瀚) ดาราภายใต้สังกัดของเจ้าเวย แถมยังมีนักแสดงจีนสัญชาติสวีเดน ‘เจ้าลี่ซิน’ (赵立新)
ประเภทต่อมา ดาราที่ทำผิดกฎหมาย ชื่อแรกที่เห็นคือ ‘คริส วู’ หรือ ‘อู๋อี้ฝาน’ (吴亦凡) ผู้มีประเด็นร้อนเมื่อไม่นานมานี้เรื่องการล่วงละเมิดทางเพศ ดาราไต้หวันเคอเจิ้นตง นักพูดเดี่ยวไมโครโฟน ‘ขาหมู่’ (卡姆) นักแสดง ‘หวังเสวียปิง’ (王学兵) นักแสดง ‘จางมั่ว’ (张默) และลูกชายเฉินหลง ‘เจย์ซี ชาน’ (房祖名) จากคดียาเสพติด ฟ่านปิงปิง และ เจิ้งส่วง จากคดีหนีภาษี ผู้กำกับ ‘หวังเฉวียนอัน’ (王全安) ถูกจับข้อหาซื้อบริการทางเพศ และ ‘เกาอวิ๋นเสียง’ (高云翔) ถูกจับคดีล่วงละเมิดทางเพศที่ออสเตรเลีย
ประเภทสุดท้าย ดาราที่ประพฤติตัวไม่เหมาะสม มีชื่อของ โชว์ หลัว ‘แอนดี้ จาง’ (张丹峰) และ ‘หลีเสี่ยวลู่’ (李小璐) ทั้งสามคนเคยมีประเด็นเรื่องคบซ้อนนอกใจ ซึ่งตอนที่มีข่าวออกมาก็ทำคนตกอกตกใจกันหมด เป็นเหตุให้ดาราหลายคนที่มีข่าวฉาวต้องหลบหายไปเงียบ ๆ
ย้อนรอยคำสั่งแบนดาราของรัฐบาลจีน
ย้อนกลับไปเมื่อวันที่ 29 กันยายน 2014 สำนักงานวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติจีน ออกประกาศแบนดาราศิลปินที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะไม่ควร และยังระบุไว้อย่างชัดเจนว่าต้องบอยคอตดาราที่มีพฤติกรรมใช้สารเสพติด และซื้อบริการทางเพศ ในประกาศยังระบุให้ลบเนื้อหาผลงานของดาราที่มีพฤติกรรมเช่นนี้ ไม่ว่าจะเป็นละครหรือภาพยนตร์ที่เคยแสดง ผลงานเพลง และรายการที่มีส่วนในการผลิตออกจากอินเทอร์เน็ตทั้งหมด เพื่อเป็นการยืนยันว่าประชาชนจะไม่ได้เห็นดาราที่มีพฤติกรรมเช่นนี้อยู่ในสายตาอีก แต่การแบนดาราช่วงปี 2014 – 2018 ยังไม่ร้ายแรงเหมือนในปัจจุบัน
เดือน ม.ค. ปี 2018 สำนักงานวิทยุและโทรทัศน์แห่งชาติจีน ประกาศห้ามไม่ให้รายการทีวีเชิญดาราที่มีรอยสักหรือศิลปินฮิปฮอปมาออกรายการ และห้ามเผยแพร่เนื้อหารายการเกี่ยวกับวัฒนธรรมกระแสรอง หรือเนื้อหาที่ส่งเสริมให้คนหมดกำลังใจในการทำงาน บั่นทอนความทะเยอทะยาน และทำให้เกิดความขี้คร้านไม่กระตือรือร้น
สามปีต่อมา วันที่ 5 ก.พ. 2021 สมาคมศิลปะการแสดงแห่งชาติจีน ออกกฎระเบียบเกี่ยวกับการจัดการนักแสดงในวงการ กฎนี้กล่าวว่านักแสดงที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสมอาจถูกบอยคอตถึงหนึ่งปีเต็มหรือถาวร และยังต้องยื่นเรื่องขอคำอนุมัติจากทางสมาคมฯ 3 เดือนก่อนสิ้นสุดการบอยคอต ถึงจะกลับมารับงานแสดงได้อีกครั้ง
กลุ่มดารานักแสดงที่เคยถูกแบน
การแบนดาราครั้งแรกเกิดขึ้นเมื่อปี 2014 เป็นเคสของเคอเจิ้นตง นักแสดงหลักภาพยนตร์เรื่อง ‘ศึกถล่มฟ้า อสูรน้อยจอมซน’ (Monster Hunt) เดิมทีภาพยนตร์เรื่องนี้กำหนดแถลงข่าวเปิดตัวภาพยนตร์ที่เซี่ยงไฮ้ วันที่ 9 ต.ค. 2014 แต่พอมีข่าวเคอเจิ้นตงเสพยา งานแถลงข่าวฯจึงต้องยกเลิกไป
พอมีข่าวขึ้นมาเคอเจิ้นตงก็หายไปจากสาธารณะและหมดโอกาสในวงการบันเทิงอย่างสิ้นเชิง จากเรื่องนี้จะเห็นว่าจีนไม่ยอมให้ดาราที่มีข่าวร้ายแรงปรากฏตัวต่อสาธารณชนอีก จากลิสต์ดาราข้างต้น คนที่สังคมจับตามากที่สุดก็คืออดีตองค์หญิงกำมะลอ เจ้า เวย ในลิสต์ระบุว่าเจ้าเวยถูกบอยคอตเพราะสาเหตุทางการเมือง อาจมาจากภาพที่เธอเคยสวมเดรสลายธงอาทิตย์อุทัย ที่ถึงจะเคยออกมาขอโทษแต่ก็ไม่อาจลบล้างความผิดพลาดเมื่อยี่สิบปีที่แล้ว
อีกชื่อที่คนสนใจในลิสต์คือจางเจ๋อฮั่น เป็นอีกคนที่ถูกแบนเพราะปัญหาทางการเมือง จางเจ๋อฮั่น กับ เจ้าเวย มีความสัมพันธ์เป็นบอสและดาราในสังกัด จางเจ๋อฮั่นเซ็นสัญญากับบริษัทเอเจนซี่ของเจ้าเวยภาพจางเจ๋อฮั่นที่ถ่ายในศาลเจ้ายาสุคุนิ ที่ประเทศญี่่ปุ่น เป็นชนวนที่ทำให้สังคมเกิดความโกรธเคืองเป็นอย่างมาก และยังมีการค้นพบอีกว่าจางเจ๋อฮั่นมีความสัมพันธ์ไม่แน่ชัดกับคนญี่ปุ่น พอมีรายชื่อนี้หลุดออกมาจึงยิ่งตอกย้ำการคาดเดาของคนในสังคม
เหล่าคนดังมีอิทธิพลต่อสังคม โดยเฉพาะกับเด็กและเยาวชนที่ยังไม่มีวิจารณญาณมากพอ ในช่วงเวลานี้เด็ก ๆ มักได้รับอิทธิพลจากบุคคลภายนอกเป็นหลัก หากไม่มีการแบนดาราที่ทำผิดทุกช่องทาง พวกเขาก็ยังมีอิทธิพลต่อเหล่าวัยรุ่น นี่อาจทำให้เด็ก ๆ ได้เห็นตัวอย่างที่ไม่ดีจนเกิดการเลียนแบบ ดังนั้นจึงไม่มีการอะลุ่มอล่วย ต้องทำการแบนทุกช่องทาง เพื่อปกป้องเยาวชนให้เติบโตมาในสภาพแวดล้อมที่ดีงาม
นโยบายไร้ความอดทนต่อดาราที่มีพฤติกรรมไม่เหมาะสม
ในลิสต์ยังมีดาราเบอร์ใหญ่อีกหลายรายทั้งดาราชายสุดฉาว คริส วู และอดีตดาราสาวสุดฮ็อต เจิ้งส่วง ที่มีจุดเริ่มต้นความพังจากกรณีอื้อฉาวอุ้มบุญ ฟ่านปิงปิง กับ กรณีอื้อฉาวหนีภาษีและความผิดอื่นๆที่ถูกสั่งปรับสูงถึง 892 ล้านหยวน หรือประมาณ 4,200 ล้านบาท และ เฉินอี่ว์ฝาน ที่ถูกจับเพราะคดียาเสพติด ดาราเหล่านี้กอบโกยรายได้ไปมาก แต่ก็ยังส่งผลกระทบแย่ ๆ ทางความคิดสู่สังคม ทำให้เกิดความปั่นป่วนวุ่นวาย จึงไม่แปลกว่าถ้าใครมีชื่อในแบล็กลิสต์ ก็เหมือนกับเส้นทางอาชีพการแสดงเดินทางมาถึงจุดจบ ไม่สามารถกลับไปสู่แสงสปอตไลท์ได้อีกแล้ว
แม้ว่า ‘หวงไห่ปั๋ว’ (黄海波) เจย์ซี ชาน เคอเจิ้นตง และดาราคนอื่น ๆ จะทำผิดเมื่อห้าหกปีที่แล้ว แต่ก็ยังถูกจัดไว้ในรายชื่อ เพื่อให้แน่ใจว่าพวกเขาจะไม่สามารถส่งผลกระทบเสียหายต่อสังคม ต่อสภาพแวดล้อมการเติบโตของเยาวชนได้อีก ดาราเหล่านี้เคยอยู่ท่ามกลางชื่อเสียง มีแฟนคลับคอยตามติดคอยปรบมือให้ พวกเขาทรงอิทธิพลต่อแฟน ๆ เป็นอย่างมาก แต่กลับไม่รักษาหน้าที่การงาน ไม่รักษาแฟนคลับเอาไว้ โดยเฉพาะดาราที่หักห้ามใจตัวเองไม่ได้เมื่อเจอกับสิ่งยั่วยุ หรือร้ายไปกว่านั้นคือไม่คิดจะห้ามใจด้วยซ้ำ รัฐบาลจึงลงโทษแบนให้ถึงที่สุดไม่ให้มีใครเอาเป็นเยี่ยงอย่าง
ทว่า กลุ่มดาราที่พฤติกรรมเหลวแหลกก็มีมากขึ้นเรื่อย ๆ สังคมได้ประจักษ์แล้วว่ารัฐบาลไม่อดทนต่อการฝ่าฝืนกฎและสร้างความวุ่นวายแก่ระเบียบวินัยในสังคม ชาวเน็ตส่วนใหญ่ก็สนับสนุนความเด็ดขาดของรัฐบาล จะเห็นว่าพอมีดาราถูกแฉในเรื่องร้ายแรง ชาวเน็ตจีนก็ขานรับร่วมประณามทันที ทางการจีนก็รอบคอบขึ้น จึงเพิ่มบทลงโทษไปอีกว่านอกจากดาราที่ฝ่าฝืนกฎระเบียบจะไม่สามารถออกรายการทีวี ละคร ภาพยนตร์ใด ๆ ได้แล้ว ยังห้ามปรากฏตัวในคลิปวีดิโอ แอพพลิเคชั่น หรือแพลตฟอร์มอื่น ๆ เพื่อไม่เปิดช่องทางให้ดาราเจ้าปัญหาได้ออกสื่อสาธารณะ
ที่มา:
劣迹艺人全名单公开，官媒惩处失德艺人力度加大，已再无出道机会
网疯传25位劣迹艺人名单 赵薇“政治问题”居首
