MGR ONLINE--หน้ากากผ้าสามารถป้องกันละอองฝอยได้ดี สำหรับประชาชนที่มีสุขภาพแข็งแรง การพักอาศัยอยู่ในสภาพแวดล้อมที่อากาศถ่ายเทหรือที่โล่งแจ้ง การรักษาระยะห่างระหว่างผู้คน 1 เมตรขึ้นไปก็สามารถป้องกันการติดเชื้อไวรัสได้
ขณะนี้ “หน้ากากผ้า” และ “ปลอกหน้ากาก” มีวางขายเกลื่อนในตลาดไต้หวันโดยเฉพาะหน้ากากผ้า ประชาชนควรเลือกอย่างไรดี?
“หน้ากากผ้า” ป้องกันการติดเชื้อจากละอองฝอย และการสัมผัสได้ดี
นพ.ซู อีเฟิง(蘇一峰) ประจำแผนกเวชศาสตร์ทรวงอกโรงพยาบาลประจำนครไทเป (Taipei City Hospital) กล่าวว่าในเงื่อนไขที่เชื้อไวรัสโควิด-19แพร่กระจายติดต่อสู่คนโดยการสัมผัสใกล้ชิดทางกายภาพและละอองฝอยขนาดใหญ่(Droplet transmission) เป็นหลักนั้น การสวมหน้ากากผ้าเป็นวิธีป้องกันการติดเชื้อได้ดี หากยังไม่มีการยืนยันแน่นอนว่าไวรัสโควิดเป็นเชื้อที่ติดต่อผ่านละอองลอยหรืออนุภาคขนาดเล็กกว่า 5 ไมครอน(aerosol transmission )ซึ่งลอยอยู่ในอากาศ
นพ.ซู อีเฟิงกล่าวว่าละอองฝอยทั่วไปมีขนาด 100 ไมครอน เมื่อถูกพ่นออกไปจะตกลงพื้นผิวในรูปแบบเส้นโค้งวงกลม (parabora) ดังนั้น การรักษาระยะห่าง 1-2 เมตร ก็ปลอดภัยแล้ว ละอองฝอยจะลอยมาที่ใบหน้าโดยตรง แต่จริงๆแล้วโอกาสที่เชื้อจะปนเปื้อนที่หน้ากากนั้นมีอยู่ต่ำ มันมักปนเปื้อนที่เสื้อผ้า มือ และวัตถุอื่นๆ ทำให้เกิดการติดเชื้อโดยการสัมผัสซึ่งมีความเป็นไปได้สูง ดังนั้นจึงขอเตือนว่านอกจากการล้างมือแล้ว ควรเปลี่ยนเสื้อผ้าบ่อยในแต่ละวันซึ่งถือเป็นการป้องกันที่สำคัญ
นอกจากนี้ นพ.ซู อีเฟิง กล่าวว่าเมื่อฝอยละอองถูกพ่นออกไป รู (Aperture)ของไวรัสจะหดตัวลงมาก (เล็กราว 1 ไมครอน) หากในอนาคตมีการพิสูจน์ยืนยันว่าไวรัสโควิดแพร่กระจายเชื้อผ่านอากาศประสิทธิผลในการป้องกันเชื้อของหน้ากากผ้าก็จะน้อยลง
นอกจากนี้ นพ.ซู อีเฟิง กล่าวว่าเมื่อฝอยละอองถูกพ่นออกไป รู (Aperture)ของไวรัสจะหดตัวลงมาก (เล็กราว 1 ไมครอน) หากในอนาคตมีการพิสูจน์ยืนยันว่าไวรัสโควิดแพร่กระจายเชื้อผ่านอากาศประสิทธิผลในการป้องกันเชื้อของหน้ากากผ้าก็จะน้อยลง
หน้ากาก: อย่างน้อยต้องมี 3 ชั้น กระชับ และอัตราการกรองแบคทีเรีย
ความแตกต่างระหว่าง “หน้ากากผ้า” กับ “ปลอกหน้ากาก” อยู่ที่ไหน? หน้ากากผ้าที่วางจำหน่ายในตลาดมีหลากหลายแบบ ส่วนใหญ่สามารถซักและนำกลับมาใช้ใหม่ได้ มองในแง่การป้องกันเชื้อโรคแล้ว ความแตกต่างอยู่ที่ชนิดของผ้าและการออกแบบ; “ปลอกหน้ากาก” จะใช้ผ้าสองชิ้นเย็บด้านบนด้านล่างประกบติดกัน ตรงกลางใส่หน้ากากอนามัยซึ่งจะช่วยขยายอายุการใช้งานของหน้ากาก
เภสัชกรประจำร้านยารายใหญ่ในไทเป Smile Pharmacy แนะเพิ่มเติมว่า การเลือกหน้ากากควรเลือกแบบที่มีอัตราการกรองแบคทีเรีย หรือ BFE(Bacterial Filtration Efficiency)สูงกว่า 80 เปอร์เซ็นต์ขึ้นไป จึงสามารถสกัดละอองฝอยส่วนใหญ่ได้ นอกจากนี้ให้คำนึงถึงความกระชับรัดกุมของหน้ากาก โดยเฉพาะที่คาดหูทั้งสองข้าง เวลาสวมแล้วไม่หลอม
สำหรับ “หน้ากากผ้าแบบเปลี่ยนแผ่นกรอง” โดยอาจใช้กระดาษเช็ดหน้าแบบแห้ง ผ้ากอซหรือผ้าพันแผลเป็นแผ่นกรอง หน้ากากแบบนี้สามารถทำเองได้ โดยนำผ้ามาเย็บเป็นหน้ากากอนามัย เว้นช่องตรงกลางสำหรับใส่แผ่นกรอง เช่น ผ้าเช็ดหน้าแบบเปียกที่ไม่ใช้แล้ว ผ้ากอซ หรือผ้าชนิดไม่ถักไม่ทอ(non-woven cloth) ตลอดจนกระดาษทิชชู วัสดุอื่นๆที่สามารถกรองละอองฝอย
สำหรับผ้าที่นำมาทำหน้ากาก ได้แก่ ผ้าฝ้ายทั่วไป ผ้าสาลูสองชั้น (double gauze) ผ้าเส้นใยสังเคราะห์ เป็นต้น
นอกจากสวมหน้ากากกันเชื้อโรคแล้ว ผู้เชี่ยวชาญเตือนการดูแลป้องกันที่จะสกัดไวรัสโคโรนาพันธุ์ใหม่ได้อยู่หมัด มีดังนี้
1) ทำความสะอาด-ซักล้างทุกวัน แพทย์ชาวไต้หวัน แนะนำการซักเสื้อผ้า อบแห้ง ตากแห้ง หรือหากมีความกังวลให้แยกซักหน้ากากผ้ากับเสื้อผ้าอื่นๆโดยใช้อุณหภูมิสูงอย่างต่ำ 60 องศาเซลเซียส
2) แผ่นกรองในหน้ากากควรเปลี่ยนบ่อยๆ 2-3 วัน/ครั้ง หากอากาศร้อนหรือผู้ที่เหงื่อออกมาก ควรเปลี่ยนแผ่นกรองบ่อยขึ้น
3) เมื่อไปโรงพยาบาล สถานที่ที่มีความเสี่ยงในการติดเชื้อสูง ควรสวมหน้ากากอนามัย
*หมายเหตุ องค์การอนามัยโลกประกาศ(16 มี.ค.) แนะนำ “การป้องกันไว้ก่อนสำหรับการแพร่กระจายเชื้อผ่านอากาศ (airborne precautions) ของเชื้อไวรัสโควิด-19 สำหรับกลุ่มเจ้าหน้าที่แพทย์พยาบาล เนื่องจากมีการศึกษาบ่งชี้ว่าโควิดอาจแพร่กระจายผ่านอากาศในเงื่อนไขสภาพแวดล้อมหนึ่ง เช่นในโรงพยาบาลที่มีหัตถการที่สร้าง aerosol (aerosol generating procedure)