MGR ONLINE--ในวันที่ 8 ม.ค.เมื่อ 42 ปี ที่แล้ว เป็นวันที่ชาวจีนจำนวนมหาศาลเศร้าสลดจิตใจสลาย เมื่อรู้ข่าวการจากไปของผู้นำรัฐบาลอันเป็นที่รัก ทั่วโลกต่างเสียดายต่อการสูญเสียผู้นำจีน ฉายา “สุภาพบุรุษนักการทูต” ที่ได้สร้างคุณูปการยิ่งใหญ่แก่ทั้งประเทศจีนและโลก
“โจว เอินไหล” คือใคร
โจว เอินไหล (ค.ศ.1898-1976) เป็นนักรบ นักการเมือง นักการทูต เป็นคู่บารมีร่วมต่อสู้เคียงบ่าเคียงไหล่กับเหมา เจ๋อตง จนพาประชาชาติจีนยืนขึ้นได้ ฝ่าวิกฤตขัดแย้งมากมายในยุคต้นสาธารณรัฐประชาชนจีน เป็นเรี่ยวแรงสำคัญในการนำจีนสู่เวทีสากล
โจว เอินไหล เกิดที่เมืองหวยอัน（淮安） มณฑลเจียงซู ในวันที่ 5 มีนาคม ปีค.ศ.1898 ช่วงวัยหนุ่มโจวมีบทบาทสำคัญในพรรคคอมมิวนิสต์ช่วงก่อตั้ง ทั้งด้านการรบ การเผยแพร่ความคิดของเหมา เจ๋อตง เมื่อรัฐบาลคอมมิวนิสต์สถาปนาสาธารณรัฐประชาชนจีนในปี 1949 โจวเอินไหลก็ได้นั่งตำแหน่งนายกรัฐมนตรีมาจนถึงปี 1978 ชาวจีนต่างเรียกขานท่าน ‘นายกโจว’ (周总理) กันจนติดปาก
สุภาพบุรุษนักการทูต
โจวเอินไหลยังควบตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศช่วงปี 1949 ถึง 1958 ได้สร้างคุณูปการโดดเด่นที่สุดในด้านการทูตระหว่างประเทศ หลังสงครามเกาหลีสิ้นสุดลง(ค.ศ.1950-1953) โดยสนับสนุนนโยบายทางการทูตแนวสันติวิธี
หลังปี 1958 แม้โจวลงจากตำแหน่งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศแล้วก็ตาม ก็ยังคงมีบทบาทสำคัญในการบัญชาการรบใน 'หมาก' ทางการทูตของจีน และยังเข้าร่วมการเจรจาทางการทูตครั้งสำคัญๆทั้งหมด
โจวเอินไหลเป็นหัวหอกในการฟื้นฟูสัมพันธไมตรีกับมิตรประเทศกลุ่มทุนนิยมที่พัฒนาแล้ว อาทิ อังกฤษ และเชื่อมสัมพันธ์กับฝรั่งเศสในปีค.ศ.1964 ซึ่งนับเป็นการเปิดม่านไม้ไผ่สู่ดินแดนยุโรปอย่างจริงจัง รวมไปถึงสหรัฐอเมริกา ทั้งยังเป็นผู้เสนอทิศทางการฟื้นฟูมิตรภาพจีน-ญี่ปุ่น
นอกจากนี้ โจวเอินไหลยังมีการติดต่อกับประเทศแถบทวีปเอเชียและแอฟริกา โดยเดินทางไปเจริญสัมพันธไมตรีกับประเทศต่างๆในแถบนี้กว่า 24 ประเทศ และในขณะเดียวกัน โจวเอินไหลผู้นี้เช่นกันที่เจรจาปัญหาชายแดนระหว่างจีนกับพม่าและประเทศเพื่อนบ้านอื่นๆได้เป็นผลสำเร็จด้วย
นายกโจวมีบทบาทสำคัญในการผลักดันสมาชิกภาพในองค์การสหประชาชาติ หรือยูเอ็น จนกระทั่งในปี 1971 จีนได้เป็นสมาชิกถาวรของคณะมนตรีความมั่นคงแห่งยูเอ็น แทนที่สาธารณรัฐจีน หรือไต้หวัน
โจวยังเป็นบุคคลสำคัญที่มีส่วนในการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างไทยและจีนในวันที่ 1 กรกฎาคม ค.ศ.1975 ด้วย
นายกโจวยืนยันมาโดยตลอดว่า การจะทำให้จีนเป็นประเทศสังคมนิยมที่เข้มแข็ง ปัจจัยสำคัญคือความทันสมัยด้านวิทยาศาสตร์ และการสร้างรากฐานทางเศรษฐกิจก็จำเป็นต้องเริ่มจากพื้นฐานที่แท้จริงของจีนเอง พร้อมๆกับแสวงหาความสมดุล กลมกลืน สันติสุขร่วมกับนานาประเทศ
นายกรัฐมนตรี โจว เอินไหล ถึงแก่อสัญกรรมในวันที่ 8 ม.ค. 1976 ในวัย 78 ปี ณ กรุงปักกิ่ง ปิดฉากชีวิตผู้นำแห่งแผ่นดินใหญ่ ที่ทำงานหนักลำบากตรากตรำทั้งชีวิตเพื่อประชาชนร่วมพันล้านคน สำหรับประเทศชาติ เขาเป็น “นายกฯแห่งปวงชน” ที่จีนคิดถึงตลอดกาล
“พฤษภกาสร อีกกุญชรอันปลดปลง โททนต์เสน่งคง สำคัญหมายในกายมี นรชาติวางวาย มลายสิ้นทั้งอินทรีย์ สถิตทั่วแต่ชั่วดี ประดับไว้ในโลกา” (สมเด็จพระมหาสมณเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส : กฤษณาสอนน้องคำฉันท์)
สำหรับชีวิตนายกโจวแล้ว ท่านมีแต่ความดีที่ประดับไว้ในแผ่นดินจีนและโลกา....
ชมภาพชีวิตโจวเอินไหล : https://mgronline.com/china/detail/9600000002294
