จากวันคนโสดหัวใจเปลี่ยวเหงา กลายเป็นวันขุดทองนับแสนล้าน

วันคนโสดแดนมังกร 11 พ.ย.ของทุกๆปี เป็นวันของคนโสดหัวใจเปลี่ยวเหงา ซึ่งตัวเลขคนโสดจีนมีแนวโน้มขยายใหญ่ถึง 25-30 ล้านคน นับเป็นปัญหาหนักอกของผู้นำจีน ทว่า อีกด้านหนึ่งวันคนโสดก็กลับกลายเป็นวันโอกาสทองคำทำยอดขายของอาลีบาบา และกลุ่มบริษัมอีคอมเมิร์ซจีน กลายเป็นวันกระตุ้นการบริโภคจับจ่ายซื้อสินค้าที่ทรงอิทธิพลที่สุดในโลก

สำหรับปีนี้ ซึ่งเป็นช่วงเศรษฐกิจชะลอตัวครั้งประวัติการณ์ของแดนมังกร ยอดขายวันคนโสดจีน ก็ยังทะยานโลดทำสถิติใหม่ที่ 91,200 ล้านหยวน หรือราว 456,000 ล้านบาท คิดเป็น 4 เท่าของยอดขายช่วงเทศกาลช้อปปิ้งมโหฬารในสหรัฐฯ แบล็ค ฟรายเดย์ (Black Friday) และไซเบอร์ มันเดย์ (Cyber Monday) รวมกันเสียอีก

                                                              *****

คำบรรยายภาพ: แจ๊ค หม่า ผู้ก่อตั้งและประธาน ยักษ์ใหญ่อีคอมเมิชร์ อาลีบาบา กล่าวหน้ากระดานอีเลคทรอนิกส์ แสดงตัวเลขเรียลไทมในธุรกรรมการซื้อขายสินค้าออนไลน์ในเทศกาลจับจ่ายซื้อสินค้าในวันคนโสด 11 พ.ย. ปีนี้หม่าได้ชูสโลแกน Global shopping festival เพื่อผนึกเทศกาลฯสู่กระแสโลกาภิวัตน์ และก็ทำสำเร็จ ยอดขายวันคนโสดปีนี้ (2558) ทำสถิติใหม่ ที่ 91,200 ล้านหยวน หรือราว 456,000 ล้านบาท คิดเป็น 4 เท่าของที่สหรัฐฯโกยได้ในปีที่แล้วจากยอดขายในเทศกาลจับจ่ายซื้อสินค้า แบล็ค ฟรายเดย์ และไซเบอร์ มันเดย์ รวมกันเสียอีก (ภาพ รอยเตอร์ส)

วันคนโสด มีต้นกำเนิดมาจากกิจกรรมนักศึกษา โดยเมื่อปี 2536 กลุ่มนักศึกษามหาวิทยาลัยหนันจิง ได้ริเริ่มเทศกาลวันที่ 11.11 (11 พ.ย.) หรือเทศกาลกวงกุ้น (光棍节) ซึ่งมีความหมายตามหน้าศัพท์ว่า กิ่งไม้ที่ว่างเปล่า หรือเทศกาลวันว่างๆ สำหรับให้บรรดาชายหนุ่มที่ยังไม่แต่งงาน ได้ฉลองความชีวิตโสดและซื้อของขวัญให้แก่ตัวเอง ขณะเดียวกันก็เป็นวันที่กลุ่มคนโสดทั้งหญิงชายได้มีโอกาสสละโสดกัน โดยมีการจัดงานปาร์ตี้สังสรรค์ทำความรู้จักเพื่อนฝูง ดังนั้นจึงกลายเป็นวันสละโสดไปด้วย

กลุ่มคนโสดโดยเฉพาะชายในจีนมีจำนวนมหาศาล เนื่องจากค่านิยมจีนแต่โบราณนั้นปรารถนาบุตรชายไว้สืบแซ่สกุล เมื่อจีนเริ่มนโยบายลูกคนเดียว ซึ่งเป็นมาตรการควบคุมประชากรอย่างไม่เป็นทางการมาตั้งแต่ปี 2522 (1979) และประกาศบังคับใช้ฯอย่างเป็นทางการในปี ค.ศ. 2526 (1983) โดยกำหนดให้ครอบครัวในเขตเมืองมีลูกได้คนเดียวเท่านั้น ยกเว้นครอบครัวเกษตรกรในชนบทและชนกลุ่มน้อย อนุโลมให้มีลูกได้มากกว่าหนึ่งคน กฎเหล็กจากนโยบายลูกคนเดียวนี้ ยิ่งทำให้สัดส่วนระหว่างประชากรเพศชายสูงกว่าเพศหญิงจนเสียสมดุลไปใหญ่ เนื่องจากครอบครัวจีนจำนวนมากเลือกลูกชาย และเกิดกรณีทำแท้งทารกเพศหญิงจนเป็นข่าวอื้อฉาว

ตัวเลขประเมินชุดหนึ่งระบุจำนวนเด็กชายเกิดมากกว่าเด็กหญิง มีอยู่ราว 24 ล้าน - 34 ล้านคนในช่วง 30 ปีที่ผ่านมา และมีแนวโน้มว่าจะมีผู้ชายแดนมังกรไม่ได้แต่งงานมากถึง 30 ล้านคนภายในปี 2563 หรืออีก 5 ปีข้างหน้า ซึ่งสร้างความปวดเศียรเวียรเกล้าแก่ผู้นำมังกรอย่างมากในการคิดแก้ไขปัญหา ซึ่งต้องใช้เวลานับสิบๆปีแก้ไขโครงสร้างประชากรสู่สมดุล

สภาพแวดล้อมที่สมบูรณ์ สำหรับการปั่นยอดขาย
ในปี 2552 นาย หม่า อวิ๋น หรือเป็นที่รู้จักในชื่อ แจ๊ค หม่า ผู้ก่อตั้งอาลีบาบา ได้เลือกวันคนโสด 11 พ.ย. จัด “เทศกาลช้อปปิ้งสุดบ้าระห่ำ” (狂欢节) กระตุ้นให้ผู้คนจับจ่ายซื้อสินค้าทางออนไลน์ เพื่อส่งเสริมการขายในช่วงฤดูกาลที่ยอดค้าปลีกซบเซา โดยในปีแรกของการจัดเทศกาลฯนั้น มีแบรนด์สินค้าเพียง 27 ราย ที่เข้าร่วมฯ โดยลดราคาสินค้าที่เลือกมาร่วมรายการ 50 เปอร์เซ็นต์ หรือมากกว่า

เทศกาลช้อปสุดบ้าระห่ำในปีแรกนี้ ส่งผลเกินคาด ดันยอดขายกระฉูดถึง 52 ล้านหยวน หรือ ราว 260 ล้านบาทในวันนั้น ความสำเร็จนี้ได้ดึงดูดทั้งผู้ซื้อและผู้ขายให้เข้ามาร่วมเทศกาลฯในปีต่อๆมา ทั้งยักษ์ใหญ่อีคอมเมิร์ซ JD.com และคู่แข่งรายเล็กรายน้อยอื่นๆ ต่างกระโดดเกาะขบวนรถไฟที่พาไป “ขุดทอง” กันในวันคนโสดนี้

ในปี 2554 ยอดขายในวันคนโสดของบริษัทอีคอมเมิร์ซในเครืออาลีบาบา ที-มอลล์ (T-mall) พุ่งถึง 3,360 ล้านหยวน หรือราว 16,800 ล้านหยวน

นับจากปี 2556 เทศกาลช้อปสุดบ้าระห่ำเริ่มขยายวงสู่การจับจ่ายสินค้าตามห้างร้าน อาลีบาบาประมาณยอดขายในวันคนโสดปีนั้น สูงถึง 35,000 ล้านหยวน หรือราว 17,500 ล้านบาท

และในวันคนโสดปีที่แล้ว (2557) อาลีบาบาทำยอดขายผ่านที-มอลล์ และเถาเป่า (Taobao) ที่ 57,100 ล้านหยวน หรือราว 285,500 ล้านบาท นับเป็นสามเท่าของยอดขายช่วงเทศกาลวันขอบคุณพระเจ้าในสหรัฐฯ ส่วนยักษ์ใหญ่อีคอมเมิร์ซอีกราย อย่าง JD.com ขายของได้เกือบ 40 ล้านชิ้น ใน 24 ชั่วโมงของวันนั้น

12 นาที 28 วินาที ยอดขายพุ่งถึง 10,000 ล้าน !
ปีนี้...เป็นปีที่เศรษฐกิจมังกรชะลอตัวครั้งประวัติการณ์ แจ๊ค หม่า ก็วิ่งสู้ฟัดระดมวรยุทธทุกกระบวนท่าเพื่อดันยอดขายวันคนโสดสู่สถิติใหม่ ทั้งติดตั้งป้ายโฆษณาขนาดใหญ่ตามสถานีรถไฟใต้ดิน โปสเตอร์ตามลิทฟ์ ลงโฆษณาตามสื่อต่างๆ ทั้งหนังสือพิมพ์ นิตยสาร วิทยุ โทรทัศน์ และยังทุ่มทุ่นจัดงานกาล่าโปรโมทกิจกรรมวันคนโสดเป็นครั้งแรก ณ ศูนย์การแข่งขันกีฬาทางน้ำแห่งชาติ อาคารวอเตอร์คิวบ์ในคืนวันที่ 10 พ.ย. โดยขนเหล่าดาราดังระดับโลกเข้าร่วม อาทิ แดเนียล แคร็ก ผู้รับบทสายลับเจมส์ บอนด์, นักร้องเพลงป๊อปฮ่องกง อีสัน ชาน หรือ เฉิน อี้ซวิ่น, นักร้องและนักแสดงดังชาวอเมริกัน แอดัม แลมเบิร์ต ตลอดจนป๊อปไอคอน อย่าง เรน จากแดนกิมจิ นอกจากนี้ ยังว่าจ้างเควิน สเปซีย์ นักแสดงจากซีรี่ย์เรื่อง เฮ้าส์ ออฟ คาร์ดส (House Of Cards) สวมบทบาทประธานาธิบดีแห่งสหรัฐฯ ชักชวนผู้คนมาจับจ่ายซื้อสินค้า

ในปีนี้ แจ๊ค หม่า ยังได้ตั้งเป้าผนึกเทศกาลช้อปปิ้งวันคนโสดจีนเข้าสู่กระแสโลกาภิวัตน์ เชิญชวนบริษัทสินค้าแบรนด์ต่างๆ 5,000 ราย จากยุโรป สหรัฐฯ ญี่ปุ่น และเกาหลีใต้ มานำเสนอบน ที-มอลล์ ขณะเดียวกันก็เสนอสินค้าจีนให้แก่ผู้ซื้อใน 64 ประเทศและเขตภูมิภาคต่างๆ ผู้บริโภคจีน 27 ล้านคน ได้ซื้อสินค้าออนไลน์จากกลุ่มผู้ค้าทั่วโลก ขณะเดียวกันประชาชนในกว่า 230 ประเทศ ก็ได้สั่งซื้อสินค้าจากตลาดออนไลน์ของอาลีบาบา

ในที่สุด ยอดขายวันคนโสดปีนี้ พุ่งทะยานโลด ถึง 60 เปอร์เซ็นต์ จากปีที่แล้ว โดยมูลค่ายอดขายเท่ากับ 91,200 ล้านหยวน หรือราว 456,000 ล้านบาท คิดเป็น 4 เท่าของที่สหรัฐฯโกยได้ในปีที่แล้วจากยอดขายในเทศกาลจับจ่ายซื้อสินค้า แบล็ค ฟรายเดย์ และไซเบอร์ มันเดย์ รวมกันเสียอีก

ทั้งนี้ แบล็ค ฟรายเดย์ เป็นวันจับจ่ายซื้อสินค้าก่อนเทศกาลคริสต์มาส โดยจะเป็นวันศุกร์แรกที่มาถึงหลังจากวันขอบคุณพระเจ้า ซึ่งตกราวปลายเดือนพ.ย. ห้างร้านลดราคาสินค้ากันกระหน่ำ ส่วน ไซเบอร์ มันเดย์ เป็นวันจันทร์หลังจากวันขอบคุณพระเจ้า สมาคมผู้ค้าปลีกแห่งชาติสหรัฐฯ ได้จัดวันช้อปใหญ่นี้อีกวันเพื่อผู้บริโภคที่พลาดซื้อสินค้าราคาถูกในวันแบล็ค ฟรายเดย์

แจ๊ค หม่า ได้กล่าวแสดงความเชื่อมั่น พลังการบริโภคจีนจะพาเศรษฐกิจมังกรโชติช่วงอีกครั้ง

“เราเชื่อว่าวันคนโสดจะขยายวงคึกคักไปทั่วโลกภายใน 5 ปี ไปยังโตเกียว ปารีส หรือนิวยอร์ก

“พลังของผู้บริโภคจีนฉายออกมาในวันคนโสด ...เทศกาลช้อปปิ้งใหญ่นี้ นับเป็นแรงขับเคลื่อนเล็กๆที่เผยให้เห็นศักยภาพอันมหาศาลของความต้องการภายในจีน เราเชื่อว่ากลุ่มชนชั้นกลางในประเทศจีน จะเพิ่มจาก 300 ล้าน ถึง 500 ล้านในอีก 15 ปีข้างหน้า ความต้องการสินค้าและบริการที่มีคุณภาพสูงของพวกเขา อาจทรงพลังพอที่จะดันเศรษฐกิจให้สดใส

“เราเชื่อมั่นในเศรษฐกิจจีนเสมอ ในช่วง 5 ถึง 15 เดือนนี้ อาจเป็นยามยากลำบาก แต่ในอีก 5 ถึง 15 ปี ข้างหน้า จะเป็นยุครุ่งโรจน์ของการพัฒนาประเทศ”

และในวันพุธ (11 พ.ย.) สำนักงานสถิติแห่งชาติก็รายงานตัวเลขการเติบโตของภาคค้าปลีก ขยายตัว 11 เปอร์เซ็นต์ เทียบกับปีที่แล้ว นับเป็นการขยายที่คึกคักที่สุดจากเดือนม.ค.ที่ผ่านมา โดยกลุ่มนักเศรษฐศาสตร์ ออกมาชี้ว่า ภาคออนไลน์เป็นพลังหลักที่ช่วยภาคค้าปลีกในยามเศรษฐกิจซบเซานี้.