เอเจนซี - ตำรวจจีนมอบหนังสือเดินทางคืนแก่ ‘ไอ้ เว่ยเว่ย’ (Ai weiwei) ในวันพุธ (22 ก.ค.) ที่ผ่านมา หลังจากยึดไว้ตั้งแต่ปี 2554 โดยเจ้าตัวเตรียมบินตรงไปตรวจสุขภาพและเยี่ยมลูกชายที่เยอรมันเร็วๆ นี้
โลกออนไลน์แดนมังกรพากันฮือฮา เมื่อไอ้ เว่ยเว่ย โพสต์ภาพถ่ายตัวเองคู่กับพาสปอร์ต ใส่คำบรรยาย “今天，我拿到了护照。” หรือ “วันนี้ผมได้รับพาสปอร์ตแล้ว” ลงบนเว็บไซต์อินสตาแกรม (Instagram) โซเชียลมีเดียแบ่งปันรูปภาพและคลิปวีดีโอสั้นยอดนิยมทั่วโลก
ผู้คนจำนวนมากพากันตั้งคำถามว่าพาสปอร์ตเล่มนั้นเป็นของจริงหรือไม่ ซึ่งเขาก็ยืนยันด้วยข้อความตอบกลับสั้นๆ พร้อมอีโมติคอนใบหน้ายิ้มแย้มว่า “ตำรวจบอกผมว่า ‘นี้เป็นของคุณ เราคืนมันให้คุณ’”
นายดาร์ริล เหลียง ตัวแทนของไอ้ออกมาย้ำอีกครั้งว่าเรื่องดังกล่าวเป็นความจริง เผยว่าไอ้วางแผนจะเดินทางไปยังประเทศเยอรมัน เพื่อตรวจเช็คสุขภาพร่างกายและพบหน้าลูกชายของเขาที่ย้ายไปอยู่เมืองนอกนานกว่า 11 เดือนแล้ว
ไอ้ เว่ยเว่ย เคยถูกทางการจีนกักตัวเป็นเวลา 81 วัน ในปี 2554 จากข้อกล่าวหาบริษัทด้านการออกแบบของเขามีส่วนพัวพันกับการหลีกเลี่ยงภาษี 2.4 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ซึ่งคนส่วนใหญ่มองว่าเป็น ‘บทเรียน’ ที่จีนต้องการสั่งสอนเขาต่อกรณีวิพากษ์วิจารณ์พรรคคอมมิวนิสต์และรัฐบาลจีนอย่างดุเด็ดเผ็ดร้อน
แม้ต่อมาจะได้รับการปล่อยตัว ไอ้ก็ยังอยู่ภายใต้คำสั่งห้ามเดินทางจนกระทั่งปี 2555 จีนอนุญาตให้เขาเดินทางภายในประเทศได้ แต่พาสปอร์ตยังถูกยึดไว้ด้วยคำอ้างว่า ไอ้อยู่ระหว่างการสอบสวนกรณีต้องสงสัยเกี่ยวกับการเขียนภาพลามกและการแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศอย่างผิดกฎหมาย
ศิลปินจีนแนวร่วมสมัยผู้นี้จึงเริ่มต้นประท้วงทางการจีนด้วยแนวทางของศิลปิน ในวันที่ 30 พ.ย. 2556 เขาวางช่อดอกไม้ในตะกร้ารถจักรยานที่จอดอยู่ด้านหน้าสตูดิโอในกรุงปักกิ่ง และถ่ายภาพก่อนโพสต์บนเว็บไซต์ทวิตเตอร์ ซึ่งนำไปสู่กิจกรรมออนไลน์อย่างการติดแฮทแทค “#flowerforfreedom” หรือ “#ดอกไม้เพื่อเสรีภาพ” กันอย่างครึกโครม
ตลอดระยะเวลา 600 วัน ของการประท้วงดังกล่าวก็ดูจะสัมฤทธิ์ผลลัพธ์ในวันพุธที่ผ่านมา โดยนายทิม มาร์โลว์ ผู้อำนวยการราชบัณฑิตยสถานศิลปะ (Royal Academy of Arts) ของสหราชอาณาจักร บอกว่าเป็นข่าวดีของไอ้ ครอบครัว รวมถึงศิลปินทั่วโลก
อย่างไรก็ดีหลายฝ่ายยังคงคลางแคลงใจว่า ไอ้จะเดินทางออกนอกแผ่นดินจีนได้จริงหรือไม่ แม้จะกลับมาครอบครองพาสปอร์ตของตัวเองแล้วก็ตาม เนื่องจากกลุ่มบุคคลที่เป็นไม้เบื่อไม้เมากับรัฐบาลจีนมักถูกรวบตัวคาสนามบินขณะพยายามเดินทางไปยังต่างประเทศมาแล้วจำนวนมาก
