เอเจนซี - เผยกฎหมายฉบับใหม่คุมเข้มทั้งเอ็นจีโอจีนและองค์กรพัฒนาต่างประเทศในจีน พร้อมกำหนดให้หน่วยตำรวจเป็นผู้กำกับดูแลกลุ่มเอ็นจีโอ นักวิเคราะห์คาดกลุ่มเอ็นจีโอจำนวนมากอาจถูกอัปเปหิออกจากจีน
พญามังกรกำลังผลักดันร่างกฎหมายใหม่ ว่าด้วยการกำกับดูแลองค์กรนอกภาครัฐ หรือ เอ็นจีโอ (Foreign NGO Management Law) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการพิจารณาร่างกฎหมายฉบับต่างๆ โดยมีกฎหมายว่าด้วยความมั่นคง และปราบปรามลัทธิก่อการร้าย รวมอยู่ด้วย
ในร่างกฎหมายว่าด้วยการกำกับดูแลองค์กร ระบุวัตถุประสงค์ “คุ้มครอง” สิทธิของกลุ่ม เอ็นจีโอ และ “สนับสนุน” ความร่วมมือระหว่างประเทศ และได้กำหนดให้กระทรวงพิทักษ์สันติราษฏร์เป็นผู้ควบคุมดูแลเอ็นจีโอแทนกระทรวงกิจการพลเรือนจีน โดยกลุ่มเอ็นจีโอจะต้องได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานของรัฐบาลจีนอย่างเป็นทางการ ซึ่งหน่วยงานที่ให้การสนับสนุนนี้จะมีบทบาทเป็นผู้พิจารณาอนุมัติแผนกิจกรรมของเอ็นจีโอปีต่อปี
กฎหมายใหม่กำหนดให้ตำรวจเข้ามามีบทบาทสำคัญมากขึ้น นอกจากเอ็นจีโอจะต้องขอจดทะเบียนกับกรมตำรวจโดยผ่านขั้นตอนที่ยุ่งยากและมีเงื่อนไขการอนุมัติที่เข้มงวดแล้ว ตำรวจจะเป็นผู้ทำการประเมินการดำเนินงานของเอ็นจีโอประจำปี และเป็นผู้ตัดสินว่าเอ็นจีโอจะสามารถดำเนินงานต่อไปได้หรือไม่ นอกจากนี้ตำรวจยังมีอำนาจในการเข้าไปในสำนักงาน ยึดเอกสาร เก็บข้อมูลต่างๆ และตรวจสอบบัญชีธนาคารของเอ็นจีโอได้อีกด้วย
องค์กรนิรโทษกรรมสากล (Amnesty International) ระบุว่าเป็นเรื่องลำบากที่จะระมัดระวังไม่ให้ดำเนินงานละเมิดกฎหมายฉบับใหม่ เนื่องจากศัพท์ที่ใช้ในกฎหมายสามารถตีความได้กว้าง เช่น “จะต้องไม่ส่งผลกระทบต่อความเป็นเอกภาพของจีน ความมั่นคงชาติ และความเป็นหนึ่งเดียวทางชาติพันธุ์”
นอกจากนี้ นิยามของคำว่า “เอ็นจีโอ” ยังกำหนดไว้อย่างกว้างมาก สามารถครอบคลุมไปถึงอาจารย์จากมหาวิทยาลัยต่างประเทศที่เดินทางไปบรรยายที่จีน องค์การการค้าระหว่างประเทศ หรือแม้แต่คณะกายกรรมซึ่งเดินทางไปจัดแสดงที่จีน
ร่างกฎหมายฉบับใหม่ได้กำหนดโทษทางอาญาสำหรับผู้ที่ฝ่าฝืนไว้ด้วย สมาชิกในเอ็นจีโอใดที่กระทำตนเป็นปฏิปักษ์ต่ออำนาจรัฐ หรือสนับสนุนการเคลื่อนไหวทางการเมืองต่างๆจะถูกกักกันตัว ปรับเงินและถูกจับดำเนินคดีอาญาต่อไป
นักวิเคราะห์มองว่าร่างกฎหมายฉบับใหม่นี้เป็นเครื่องมือจัดการกับเอ็นจีโอที่ออกมาเคลื่อนไหวทางการเมือง ศาสนาและสิทธิมนุษยชนในจีน บางคนเห็นว่าการเคลื่อนไหวของรัฐบาลจีนในครั้งนี้เป็นก้าวสำคัญในการถอนรากถอนโคน “กลุ่มต่างชาติที่เป็นปฏิปักษ์” ในจีน
ศาสตราจารย์เฉิน เจี้ยนหมินแห่งมหาวิทยาลัยจีนแห่งฮ่องกง (The Chinese University of Hong Kong) ให้ความเห็นว่าคงจะมีเอ็นจีโอจำนวนมากที่จะสูญหายไปหลังจากกฎหมายฉบับนี้บังคับใช้ เนื่องจากคงจะไม่ค่อยมีหน่วยงานรัฐใดที่อยากจะแบกความเสี่ยงโดยการให้การสนับสนุนเอ็นจีโอเหล่านี้ โดยเฉพาะกลุ่มที่เคลื่อนไหวในประเด็นอ่อนไหว เช่น สิทธิแรงงาน รักร่วมเพศ หรือสิทธิของผู้ขายบริการทางเพศ ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากต่างประเทศเป็นหลัก
ศาสตราจารย์เฉินยังกล่าวต่อไปว่าร่างกฎหมายฉบับใหม่เป็นการป้องกัน “การปฏิวัติสี” ซึ่งเป็นการลุกฮือของประชาชนเพื่อโค่นล้มระบอบการปกครองในจีนในอนาคต รัฐบาลจีนกลัวว่าเอ็นจีโอเหล่านี้ จะกลายเป็นพลังทางการเมืองในอนาคต แต่ว่าการออกกฎหมายเช่นนี้ จะทำให้ไม่มีหน่วยงานอิสระที่จะตรวจสอบการทำงานของรัฐบาล ซึ่งจะทำให้คอรัปชั่น ระบบพวกพ้อง และความเหลื่อมล้ำในสังคม ทวีความรุนแรงมากยิ่งขึ้น
รัฐบาลต่างประเทศและองค์การระหว่างประเทศจำนวนมากต่างไม่เห็นด้วยกับร่างกฎหมายใหม่และกำลังกดดันรัฐบาลให้แก้ไขร่างกฎหมายดังกล่าว นอกจากนี้กลุ่มนักการทูต องค์การการศึกษา องค์กรทางสังคม และกลุ่มธุรกิจต่างๆกำลังผนึกกำลังกันเพื่อเรียกร้องให้รัฐบาลจีนลดระดับความเข้มงวดในร่างกฎหมายใหม่ลง
ปัจจุบันจีนมีเอ็นจีโอในประเทศราว 6,000 ราย ซึ่งส่วนใหญ่มาจากสหรัฐฯ ซึ่งที่ผ่านมาจีนได้ปิดองค์กรอิสระหลายราย เช่น กลุ่มต่อต้านการเลือกปฏิบัติ “อี้เหรินผิง” (Yirenping) ในช่วงต้นปีที่ผ่านมา นอกจากนี้ยังได้จับกุมนักรณรงค์จำนวนมาก และได้กล่าวโทษเอ็นจีโอต่างชาติ ว่าเป็นผู้อยู่เบื้องหลังการเคลื่อนไหวต่างๆ รวมไปถึงการชุมนุมเรียกร้องประชาธิปไตยในฮ่องกงในปีที่ผ่านมา
