จีนคุมเข้มโทรทัศน์ ... สั่งเพิ่มรายการ “ปลูกฝังศีลธรรม” เร่งจำกัดเรียลลิตี้โชว์ต่างชาติ

รอยเตอร์ส - หน่วยงานกำกับดูแลวงการสื่อแดนมังกรเผยมาตรการควบคุมการออกอากาศรายการโทรทัศน์ในประเทศ สั่งฉายรายการเมืองนอกได้เพียงปีละ 1 รายการ พร้อมผลักดันสถานีทีวีเร่งผลิตรายการ “ปลูกฝังศีลธรรม” ให้มากขึ้น

รายงานข่าว (21 ต.ค.) อ้างอิงคำสั่งของสำนักงานบริหารกิจการสิ่งพิมพ์และการพิมพ์แห่งชาติ (General Administration for Press and Publication: GAPP) ที่ส่งถึงสถานีโทรทัศน์ทั่วประเทศ มีใจความว่า ทางการจีนจะอนุญาตให้สถานีโทรทัศน์แต่ละแห่งสามารถจัดซื้อลิขสิทธิ์รายการโทรทัศน์ต่างประเทศและดำเนินการออกอากาศได้ปีละ 1 รายการเท่านั้น และห้ามออกอากาศในเวลา 19.30-22.00 น. หรือช่วงไพร์มไทม์ (Prime-time) ของวัน

ขณะเดียวกันสถานีฯ ต้องจัดสรรรายการอันมีเนื้อหาเป็นคุณประโยชน์ต่อสาธารณะชน อาทิ ข้อมูลข่าวสาร การศึกษา และรายการที่ “ช่วยเสริมสร้างศีลธรรมจรรยา” รวมแล้วไม่น้อยกว่าร้อยละ 30 ของรายการทั้งหมด รวมถึงจำกัดรายการประเภทแข่งขันประกวดร้องเพลงให้มีเพียง 1 รายการในทุก 3 เดือน

อนึ่ง คำสั่งดังกล่าวจะเริ่มมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ปี 2557 เป็นต้นไป นับเป็นส่วนหนึ่งของการผลักดันนโยบายควบคุมสื่อชุดล่าสุดที่รัฐบาลจีนได้เผยแพร่ออกมา เมื่อเดือน ก.พ. โดยมีเป้าหมายหลักคือ ลดปริมาณรายการนำเข้าจากต่างประเทศ และส่งเสริมรายการเพื่อการศึกษาและปลูกฝังจริยธรรมแก่ผู้ชม

ซั่งไห่ เดลี่ สื่อท้องถิ่นมหานครเซี่ยงไฮ้ รายงานเพิ่มเติมว่า ทางการมีแนวโน้มจะลงโทษสถานีฯ ที่มีพฤติกรรมอันส่งผลกระทบต่อรายการโทรทัศน์ที่ผลิตในประเทศ ดังเช่นกรณีการซื้อลิขสิทธิ์รายการ Britain’s Got Talent จากอังกฤษของสถานีฯ จีนแห่งหนึ่ง และนำมาออกอากาศโดยไม่มีการปรับปรุงเปลี่ยนแปลงเนื้อหาให้เกิดความเหมาะสม จนทำให้เกิดความเสียหายต่อรายการ China’s Got Talent ของจีนเอง

อย่างไรก็ตาม ผู้จัดรายการส่วนใหญ่ต่างทราบดีว่า การกระทำดังกล่าวตั้งอยู่บนความเสี่ยงของการถูกลงโทษจากทางการ ทว่าด้วยผลตอบแทนจำนวนมหาศาลที่หลั่งไหลเข้ามาอย่างรวดเร็วก็ช่วยบดบังความหวาดกลัวไปได้ โดยเฉพาะการเปิดขายพื้นที่โฆษณาที่ทำกำไรให้อย่างงาม

ผู้จัดรายการโทรทัศน์ของสถานีฯ แห่งหนึ่ง กล่าวกับนักข่าวว่า ไม่ว่าการควบคุมจากรัฐบาลจะเข้มงวดเพียงใด ชาวจีนก็ยังสามารถหาทางดูรายการยอดฮิตจากต่างประเทศผ่านระบบดาว์นโหลดจากอินเทอร์เน็ตหรือแผ่นซีดีหรือดีวีดีผิดกฎหมายได้อยู่ดี

ทำให้เหล่าสถานีฯ ในประเทศส่วนใหญ่ต้องเร่งแก้ไขปัญหา โดยยอมลงทุนการฉายรายการของพวกเขาผ่านโลกออนไลน์ หรือการทำสัญญาร่วมกับเว็บไซต์ผู้เผยแพร่วีดีโอชื่อดัง ซึ่งมีฐานคนดูอยู่เป็นจำนวนมาก เช่น Youku.com ของบริษัท Youku Tudou เป็นต้น

ทั้งนี้ เมื่อครั้งที่จีนพยายามเจรจาต่อรองเพื่อขอเข้าร่วมเป็นสมาชิกองค์การการค้าโลก (WTO) ในอดีต ได้เคยให้คำมั่นว่าจะเปิดเสรีการแข่งขันภาคธุรกิจสื่อสารมวลชนในประเทศมากยิ่งขึ้น ทว่าจนถึงปัจจุบันจีนก็ยังคงเดินหน้ากำกับควบคุมวงการสื่ออย่างต่อเนื่อง เฉกเช่นการจำกัดปริมาณรายการโทรทัศน์และภาพยนตร์จากต่างชาติ เพื่ออำนวยผลประโยชน์ให้กับผู้ผลิตรายการของจีนนั่นเอง