ฝูงแตนยักษ์อาละวาดมณฑลส่านซี เหตุเพราะรักรวงหวงรัง

เซาท์ไชน่ามอร์นิ่งโพสต์ - ไม่มีใครกล้าแหย่รังแตน แค่เผลอไปเหยียบหน่อยเดียว ฝูงแตนยักษ์หวงรังก็แตกฮือ บินไล่ต่อยตีเอาถึงตาย เรื่องนี้เกิดขึ้นในมณฑลส่านซี ทางภาคตะวันตกเฉียงเหนือของจีน ซึ่งน่าประหลาดใจว่า เหตุใดปีนี้แตนถึงดุร้ายมากกว่าปีก่อน ๆ

ชาวนาแซ่เฉินชี้ไปที่แปลงปลูกผักกะหล่ำปลี ต้นหอม และข้าวโพดด้วยมืออันสั่น

บริเวณนี้เองที่อี้ว์ อีหง เพื่อนของเขาถูกกองทัพแตนรุมต่อยจนสิ้นชีวิต

“ ตอนเอาไปส่งโรงพยาบาล ยังมีแตนอยู่ในกางเกงขายาวของเขาอีก 2 ตัว” ชายผู้ประสบเหตุระทึกขวัญเล่า

“พิษของแตนพวกนั้น มันแรงเหลือรับประทาน ตับไตของอีหงล้มเหลว เขาปัสสาวะไม่ออก”

อี้ว์ วัย 40 ปี ผู้มีใบหน้าคางเหลี่ยมบึกบึน ร่างกายสมบูรณ์แข็งแรง กำลังเก็บฝักข้าวโพดในไร่ แต่เผอิญก้าวไปเยียบรังของแตนยักษ์สายพันธุ์เวสปาแมนดาริเนีย (Vespa mandarinia) ซึ่งซ่อนอยู่ใต้กองเปลือกข้าวโพดแห้งเข้าโดยไม่ตั้งใจ

ทันใดนั้นเอง ฝูงแตนก็บินฮือออกมาจากรัง รุมกระหน่ำแทงเหล็กในผู้รุกราน ซึ่งเสื้อแขนยาว กางเกงขายาว ที่สวมใส่ไม่คณามือพวกมัน

อี้ว์วิ่งหนี แต่ฝูงแตนก็บินไล่ตามเหมือนสุนัขกัดไม่ปล่อย กลุ้มรุมต่อยที่แขน ขา ศีรษะ และลำคอ กระทั่งพิษของเหล็กในนำมฤตยูมาสู่ชาวนาผู้เคราะห์ร้ายอีกไม่นานต่อมา ทิ้งให้ภรรยาและลูกอีก 2 คนนั่งร่ำไห้อยุ่ที่บ้าน ซึ่งตั้งอยู่บนไหล่เขาในหมู่บ้านหยวนป้า มีเพื่อนบ้านญาติพี่น้องราว 50 คนคอยปลอบใจ และฉงนในเหตุการณ์

แตนสายพันธุ์เวสปาแมนดาริเนีย หรือแตนยักษ์เอเชีย เป็นแตน ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก โดยมีขนาดใหญ่เท่าหัวแม่โป้งของผู้ใหญ่ เหล็กในของมันนั้นยาวถึง 6 มิลลิเมตร อาบพิษร้าย เมื่อแผ่ซ่านเข้าสู่ร่างกายคนเราแล้ว อาจถึงขั้นทำให้เนื้อเยื่อละลาย และเหยื่ออาจตายจากอาการไตวาย หรือช็อกจากการแพ้พิษ

เรื่องเศร้าของอี้ว์มิได้เกิดขึ้นเพียงรายเดียว ทว่าคนถูกแตนต่อยตายกลายเป็นเหตุการณ์ ที่เกิดขึ้นบ่อยขึ้นทุกทีในมณฑลส่านซี ซึ่งเฉพาะช่วง 3 เดือนที่ผ่านมา ฝูงแตนคร่าชีวิตชาวบ้านไปแล้ว 42 คน บาดเจ็บอีก 1,675 คน

ชาวบ้านและเจ้าหน้าท้องถิ่นเล่าว่า ทุก ๆ ปีฝูงแตนจะบินหึ่งอยู่ทั่วไปแถวภูเขาในชนบท มีชาวบ้านถูกต่อยตายไป 36 คนระหว่างปี 2545-2548 แต่ปีนี้มีคนเสียชีวิตเยอะมากใกล้เหมือนกับห่าลงเข้าไปทุกที


ศูนย์กลางของมหันตภัยแตนยักษ์ดูเหมือนจะอยู่ในเมืองอันคัง ซึ่งถึงขั้นทางการต้องประกาศแจ้งเตือนออนไลน์ ติดป้ายประกาศบนต้นไม้ริมถนน และตามผนังของโรงเรียนประถมศึกษา

ที่หมู่บ้านเฉิงซิงริมถนนสายคดเคี้ยวเลาะเลียบไหล่เขาห่างจากหมู่บ้านของอี้ว์ไม่กี่กิโลเมตร ทั่น สิงเจี้ยน เด็กหนุ่มวัยรุ่นอายุ 16 ปียืนอยู่ห่างออกมาตั้งไกลจากต้นไม้ ที่เขาชี้ให้ดูอะไรบางอย่างคล้ายกับกระเปาะขนาดใหญ่เท่าลูกบาสเก็ตบอล สีซีด ห้อยลงมาจากกิ่งไม้ใหญ่

บนพื้นผิวของกระเปาะนั้นแลเห็นจุดสีดำเต้นยุ่บยั่บไปหมด

“พวกมันอยู่กันที่นั่นแหละ” เขาเล่า

“เราไม่กล้าเฉียดเข้าไปใกล้ตรงนั้นกันหรอกครับ”

เหตุการณ์ฝูงแตนอาละวาดเล่นเอานายกง เจิ้งกง นายกเทศบาลตำบลหงซันในเมืองอันคังเหนื่อยหนัก เพราะนับตั้งแต่เดือนกันยายนมา เขากับลูกน้องอีก 4 คน ต้องออกไปเที่ยวเผารังแตน ที่มีทั่วทั้งตำบลเกือบทุกคืน

“ตอนกลางคืนแตนมันจะไม่บินออกมา” เขาอธิบาย

ในตำบลนี้มีรังแตนอยู่ 248 รัง ซึ่ง 175 รังอยู่ใกล้กับโรงเรียนและถนน

ส่วนอีก 2 เมืองในมณฑลส่านซีคือฮั่นจง และซังลั่วก็ปรากฏฝูงแตนบินว่อนไปทั่ว

ในเขตปกครองตนเองชนชาติจ้วงก่วงซีในภาคตะวันตกเฉียงใต้ กองทัพแตนเข้าโจมตีโรงเรียนประถมศึกษาแห่งหนึ่งเมื่อเดือนกันยายน ที่ผ่านมา ต่อยเด็กนักเรียนบาดเจ็บไป 23 คน และผู้ใหญ่ 7 คน คุณครูประจำชั้นบอกให้เด็ก ๆ ไปหลบใต้โต๊ะเรียนหนังสือ ส่วนเขาพยายามไล่ฝูงแตน จนถูกต่อยถึงกับเป็นลมล้มลงหมดสติด้วยพิษอันร้ายกาจ

ส่วนหญิงชาวบ้าน วัย 55 คนหนึ่งถูกแตนรุมต่อยถึง 200 ครั้ง ขณะลงไปดูข้าวในนาเมื่อเดือนสิงหาคมที่ผ่านมา มันช่วยกันตะลุมบอนจนเธอขยับเขยื้อนไม่ได้ และทุกวันนี้รูเล็ก ๆ ที่ถูกเหล็กในทะลุยังปรากฎลายพร้อยบนขาทั้งสองข้าง จนน่าขนลุกขนพอง

ผู้เชี่ยวชาญระบุว่า ตามปกติแล้ว แตนยักษ์สายพันธุ์เวสปาแมนดาริเนีย จะไม่ทำร้ายใครก่อน เว้นเสียแต่เมื่อพวกมันรู้สึกว่า รังกำลังถูกบุกรุกคุกคาม และตกอยู่ในอันตราย

เมื่อมันลงมือโจมตี จะรวดเร็ว ดุดัน โดยสามารถบินได้เร็วถึง 40 กิโลเมตรต่อชั่วโมง และบินได้ไกลถึง 80 กิโลเมตรในหนึ่งวั น

แตนสายพันธุ์นี้ชอบทำรังอยู่ในตอไม้ หรือใต้พื้นดิน ทำให้มองเห็นรังมันยาก

นอกจากแตนยักษ์สายพันธุ์เวสปาแมนดาริเนีย ยังมีแตนเอเชียสายพันธุ์เวสปาเวลูทิน่า (Vespa velutina) ซึ่งมีขนาดเล็กกว่า แต่อันตรายพอ ๆ กันคอยผสมโรง

ทั้งชาวบ้านและผู้เชี่ยวชาญพูดตรงกันว่า ภาวะโลกร้อนคือสาเหตุที่ทำให้มีฝูงแตนอาศัยอยู่ชุกชุมในปีนี้ โดยอากาศที่อบอุ่นผิดปกติเมื่อปีที่แล้วทำให้แตนรอดตายจากฤดูหนาวมาได้เป็นจำนวนมาก นอกจากนั้น ยังอาจมีสาเหตุจากฝนที่ทิ้งช่วง ซึ่งทำให้แตนแตกตื่นปั่นป่วน รวมทั้งการย้ายเข้าไปอาศัยบนภูเขาลึกเข้าไปเรื่อย ๆ ของชาวบ้าน ซึ่งไปรบกวนรังแตนเข้า

“นอกจากนี้แล้ว แตนจะชอบตอมอะไรก็ตาม ที่มีสีสันสดใส กลิ่นเหงื่อคน แอลกอฮอล และสิ่งที่มีรสหวาน” เจ้าหน้าที่แผนกควบคุมแมลงของสำนักงานป่าไม้เมืองอันคังให้ความรู้

แม้ทางการพยายามเผารังแตนรังแล้วรังเล่า ทว่าฝูงแตนก็ยังคงมีอยู่ทั่วทุกหนแห่งในเมืองอันคัง ที่ซึ่งบ้านตึกคอนกรีตสูง 2 ชั้นปลูกกันอยู่กระจัดกระจายกลางหว่างเนินเขา อันเขียวชอุ่มกับสายน้ำ ที่ไร้ระลอกคลื่นกระเพื่อม และจนถึงวันนี้ชาวบ้านยังคงมีชีวิตอยู่ด้วยความหวาดผวากันต่อไปไม่จบสิ้น