เอเอฟพี - ประธานาธิบดี บารัค โอบามาประกาศว่า ได้เลือก “แกรี ล็อก” รัฐมนตรีพาณิชย์ชาวอเมริกันเชื้อสายจีน นั่งเก้าอี้เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำกรุงปักกิ่ง เมื่อวันพุธ (9 มี.ค.) ด้วยความหวังที่ว่า “ล็อก” จะสามารถปลดล็อกสัมพันธ์จีน-มะกัน ที่ไม่ค่อยจะสู้ดีนักได้สำเร็จ
สมาชิกวุฒิสภามะกัน กล่าวว่า พวกเขามีแนวโน้มรับรองให้ล็อกนั่งเก้าอี้เอกอัครราชทูตสหรัฐฯ ประจำปักกิ่ง แทนที่ นายจอห์น ฮันต์สแมน เอกอัครราชทูตจีนคนปัจจุบัน ที่ยื่นใบลาออกจากตำแหน่งเมื่อเดือน ม.ค.โดยมีข่าวว่า ฮันต์สแมน อาจลงแข่งขันกับโอบามา เพื่อให้พรรครีพับลิกันเสนอชื่อในการลงเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯปีหน้า
นายล็อก อดีตผู้ว่าการรัฐวอชิงตัน วัย 61 ปี เติบโตมาจากเมืองซีแอตเติล หลังจากสำเร็จปริญญาตรีสาขารัฐศาสตร์ จากมหาวิทยาลัยเยล ก็ได้ทำงานเป็นอัยการ เและเข้าสู่วงการการเมืองโดยได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรประจำรัฐวอชิงตัน กระทั่งปี 2552 เมื่อโอบามาดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี ล็อกก็ได้กลายมาเป็นรัฐมนตรีกระทรวงพาณิชย์
ณ ทำเนียบขาว (9 มี.ค.) ขนาบขวาด้วยโอบามา และฝั่งซ้ายเป็นรัฐมนตรีต่างประเทศ นางฮิลลารี คลินตัน ล็อก กล่าวแสดงความรู้สึกที่ไดัรับเลือกในครั้งนี้ว่า “บิดาของเขาซึ่งเสียชีวิตไปแล้ว จะต้องภาคภูมิใจในตำแหน่งเอกอัครราชทูตประจำปักกิ่ง”
“ผมกำลังจะได้กลับไปแผ่นดินมาตุภูมิของอากง เตี่ย แม่ และญาติพี่น้อง และผมจะอุทิศการทำงานอย่างสุดกำลังเพื่ออเมริกา ประเทศที่ผมเกิดและเติบโตมา” ล็อก กล่าว
การเลือกแต่งตั้ง “ล็อก” ครั้งนี้ ถือว่าเป็นเหตุการณ์สำคัญในประวัติศาสตร์ เพราะแต่ไหนแต่ไรมาลูกครึ่งเอเชีย-มะกัน มักจะถูกเหยียดหยาม ยิ่งในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 รัฐบาลมะกันได้กักตัวคนมะกันสัญชาติญี่ปุ่นไว้ราวแสนคน เพราะสงสัยว่าเป็นไส้ศึก แม้ว่าพวกเขาจะเกิดและเติบโตบนแผ่นดินอเมริกาก็ตาม
อากงของล็อกอพยพเข้าสู่วอชิงตัน ทำงานเป็นคนรับใช้ แลกกับการเรียนภาษาอังกฤษ ต่อมาเมื่อพ่อของล็อกถือกำเนิด อากงก็เดินทางกลับแผ่นดินใหญ่ ล็อกได้ช่วยพ่อของเขาเปิดร้านขายของชำอยู่ในซีแอตเติล ล็อกพูดภาษาอังกฤษไม่ได้จนกระทั่งเข้าโรงเรียน
ครั้งนี้ ล็อกต้องเข้ามาแบกภาระสัมพันธ์จีน-มะกัน ที่ซับซ้อน ไม่ว่าจะเป็นนโยบายผลักดันการส่งออกของจีนที่อ่อนค่าเงินหยวน การเพิ่มงบกลาโหมของจีน และปัญหาด้านสิทธิมนุษยชนอื่นๆ
สมัยดำรงตำแหน่ง ส.ส.วอชิงตัน ล็อกได้ทำธุรกิจใกล้ชิดกับจีน และช่วยให้การส่งออกสินค้าไปยังจีนมีมูลค่าสูงถึง 5 พันล้านดอลลาร์ต่อปี
โอบามา ชมว่า “ผมไม่เห็นว่าจะมีใครเหมาะสมในตำแหน่งนี้เท่ากับ ล็อก”
“เมื่อหลานชายของชาวจีนโพ้นทะเลคนหนึ่งที่เคยเดินตามหาความฝันมาจนถึงอเมริกา ได้ตำแหน่งเอกอัครราชทูตประจำจีน นั่นถือว่าผมเลือกได้ถูกคนที่จะมาสานความสัมพันธ์ระหว่างสองประเทศ” โอบามา กล่าว
ในตำแหน่งเอกอัครราชทูต ล็อกจะต้องรับผิดชอบทั้งการค้า ประเด็นอ่อนไหวอย่างเรื่องสิทธิมนุษยชน ซึ่งพรรคคอมมิวนิสต์จีนได้รับการวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักในกรณีการปฏิวัติดอกมะลิ ที่ขยายตัวมาจากตะวันออกกลางในขณะนี้ด้วย
เมื่อเดือนที่ผ่านมา ชาวเน็ตจีนโพสต์รูปและคลิปวิดีโอของ ฮันต์สแมน ในระหว่างยืนอยู่ในพื้นที่ที่จะมีการชุมนุมมะลิ ณ กรุงปักกิ่ง แต่เขาปฏิเสธว่า เป็นเพียงเหตุบังเอิญเท่านั้น
ในครั้งนี้ โอบามา และ ล็อก ไม่ได้พูดถึงเรื่องสิทธิมนุษยชน พูดถึงแต่เพียงการทำธุรกิจว่า บริษัทมะกันต้องพึ่งพาล็อกในการพิทักษ์ผลประโยชน์ของพวกเขาจากรัฐบาลจีนแล้ว
“เมื่อเศรษฐกิจจีนขยายตัวอย่างรวดเร็ว ในศตวรรษที่ 21 นี้ ย่อมส่งผลให้สัมพันธ์จีน-มะกัน มีปัญหาหนักหนาทีเดียว” โอบามา กล่าว
การประกาศชื่อล็อกครั้งนี้ ต้องส่งให้วุฒิสภารับรองอีกชั้นหนึ่ง โดย ส.ว.หลายคนแม้ว่าจะวิจารณ์จีนอย่างหนัก แต่ว่าโดยส่วนตัวแล้วล็อกเป็นคนมีชื่อเสียงและเหมาะสม โดยในปี 2552 เหล่า ส.ว.ก็พร้อมใจเป็นเอกฉันท์รับรองให้ล็อกนั่งเก้าอี้รัฐมนตรีพาณิชย์มาแล้ว
ส.ว.พรรครีพับลิกัน มาร์ก เคิร์ก ให้สัมภาษณ์กับเอเอฟพี (8 มี.ค.) ว่า ล็อกน่าจะได้รับการรับรองอย่างรวดเร็ว
นอกจาก ล็อก จะเป็นที่ชื่นชอบในวงการการเมืองแล้ว วงการธุรกิจก็ชื่นชอบเขาเช่นกัน “เดฟ คอต” ประธานเครือข่ายบริษัท ฮันนี่เวล ก็เชื่อว่า ล็อกเป็นที่เคารพยกย่องทั้งในจีนและสหรัฐฯ