จีนสั่งแบนกิจกรรมของออกซ์แฟม หาแทรกแซงกิจการภายใน

เอเยนซี- กระทรวงศึกษาธิการจีนมีคำสั่งให้โรงเรียนต่างๆ ห้ามองค์กรออกซ์แฟมของฮ่องกงเข้ามาดำเนินการใดๆ ในโรงเรียน โดยกล่าวหาว่ามีเป้าหมายแทรกแซงกิจการภายในของจีน

คำแถลงของกระทรวงศึกษาธิการ ที่โพสต์ไว้บนเว็บไซต์หางานของมหาวิทยาลัยหมินซู ในปักกิ่ง เมื่อวันอังคาร (23 ก.พ.) ระบุว่า ออกซ์แฟม ฮ่องกง หน่วยงานเอ็นจีโอ ซึ่งตั้งสาขาในประเทศจีน ได้มีการกระทำอันเป็นความพยายามแทรกแซงกิจการภายในของจีน และเรียกประธานกลุ่มออกซ์แฟม โล ชี่คิน ว่า เป็นผู้มีใจฝักใฝ่กับฝ่ายตรงข้าม ซึ่งเป็นศัพท์ที่ใช้เรียกศัตรูทางการเมืองของพรรคคอมมิวนิสต์ในอดีต

คำแถลงการณ์ไม่ได้ให้รายละเอียดประกอบการกล่าวหาออกซ์แฟมที่ดำเนินการในจีนมานานกว่า 20 ปี และร่วมงานกับรัฐบาลในปัญหาความยากจน

ทั้งนี้ ทางการจีนระแวงเคลือบแคลงในเจตนาของหน่วยงานประชาสังคมต่างๆ ที่อยู่นอกอำนาจควบคุมของตน และจำกัดเข้มงวดกับกิจกรรมของหน่วยงานเอ็นจีโอนานาชาติ

โฮวาร์ด ลิ่ว ซึ่งเป็นผู้อำนวยการออกซ์แฟม ฮ่องกง กล่าวว่า หน่วยงานของตนยังไม่เคยทำอะไรที่เป็นการท้าท้ายต่อนโยบายทางการเมืองหรือกฎหมายของจีน และเพียงแต่มุ่งที่ปัญหาความยากจน

เขาเสริมว่า คำแถลงนี้ มุ่งโดยตรงถึงโครงการฝึกงานด้านสังคมสงเคราะห์เป็นหลัก จากบรรดามหาวิทยาลัยต่างๆ ในจีน

คำกล่าวหาที่มีต่อ โล ยังพุ่งไปที่สมาชิกภาพของเขาในพรรคประชาธิปไตย ซึ่งต้องการให้ฮ่องกงมีการเลือกตั้งโดยตรงและปฏิรูปการเมืองอื่นๆ ซึ่งอยู่ตรงข้ามกับแนวทางของรัฐบาลจีน

เจมส์ โถ สมาชิกสภานิติบัญญัติของพรรคประชาธิปไตย กล่าวว่า น่าตกใจกับข้อกล่าวหานี้ เพราะมองว่า โล ไม่ได้มีบทบาทสำคัญอะไร และไม่ใช่ระดับผู้นำของพรรคฯ

คณะกรรมการของออกซ์แฟม ฮ่องกง ยังมีบุคลลสำคัญต่างๆ ซึ่งได้ชื่อว่าสนับสนุนรัฐบาล อาทิ อดีตรัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรม เอลซี เหลิง และ เบอร์นาร์ด ชาน สมาชิกรัฐสภาฯ

ล่าสุด ออกซ์แฟม ฮ่องกง แถลงทันควันในวันพุธ (24 ก.พ.) ว่า ได้ระงับโครงการฝึกอบรมในจีนไปแล้ว หลังจากทางการจีนแจ้งไปยังมหาวิทยาลัยต่างๆ และว่า เป็นเรื่องที่น่าประหลาดใจ ซึ่งได้ติดต่อไปยังกระทรวงศึกษาธิการแล้วเพื่อขอความชัดเจน

โฮเวิร์ด ลิ่ว ผู้อำนวยการของออกซ์แฟม ฮ่องกง กล่าวว่า ได้ระงับโครงการดังกล่าวไปก่อนจนกว่าจะทราบต้นสายปลายเหตุของข้อกล่าวหานี้ จากกระทรวงศึกษาธิการ ซึ่งบอกเพียงว่าจะพิจารณาเรื่องนี้ โดยไม่ได้กล่าวอ้างว่าเป็นผู้ประกาศแถลงการณ์ด้งกล่าว ซึ่งออกเมื่อวันที่ 4 ก.พ. ซึ่งมีคำสั่งให้โรงเรียนต่างๆ งดร่วมกิจกรรมกับออกซ์แฟมของฮ่องกง โดยผู้บริหารโรงเรียนจะต้องยกเลิกกิจกรรมคัดเลือกอาสาสมัคร จากหน่วยงานดังกล่าว พร้อมทั้งให้ระแวดระวังใคร่ครวญกับจุดประสงค์ที่ไม่เป็นมิตรของออกซ์แฟม ในโครงการดังกล่าว

โครงการของออกซ์แฟมนี้ เริ่มเมื่อปี 2548 เพื่อฝึกอบรมนักศึกษาจากมหาวิทยาลัยในจีน 10 แห่ง โดยไม่ได้มีส่วนเกี่ยวข้องกับองค์กรสิทธิฯ ใดๆ

จอห์น เซเยอร์ ผู้อำนวยการทั่วไปของออกซ์แฟม ฮ่องกง กล่าวว่า เขาหวังว่า รัฐบาลจีนจะติดต่อโดยตรงกับทางกลุ่มเอง ถ้ากลุ่มได้ไปทำอะไรที่เห็นว่าไม่ควรทำ และกล่าวถึงความประหลาดใจกับโครงการซึ่งได้ดำเนินมานาน 4 ปีแล้ว

โฆษกกระทรวงต่างประเทศ ฉิง กัง กล่าวกับนักข่าวว่า ยังไม่ทราบประเด็นเฉพาะของเรื่องนี้และเสริมว่า ทางการจีนต้อนรับองค์กรต่างๆ ขณะเดียวกันก็ต้องการให้บรรดากลุ่มงานต่างชาติเคารพกฎหมายจีน

ทั้งนี้ มีเพียงไม่กี่องค์กร ที่จะมีเงื่อนไขด้านการเงินและการบริหารตรงกับข้อกำหนดของทางการจีน อาทิ มีทุนทรัพย์สูงและเป็นที่รู้จักดีในทางการเมือง เช่น มูลนิธิของบิล และเมลินดา เกตส์ และก็มีหลายๆ องค์กรที่แม้จะปฎิบัติงานมาหลายปีแล้ว แต่ก็โดนแบนในภายหลัง โดยไม่ได้ให้เหตุผลชัดแจ้งใดๆ

ชอว์น เฉียห์ อาจารย์พิเศษในปักกิ่ง และทำงานวิจัยด้านเอ็นจีโอของจีน กล่าวว่า รัฐบาลวิตกในวัตถุประสงค์ของการก่อตั้งองค์กรเหล่านั้น ซึ่งปราศจากการตรวจสอบโดยตรง

ออกซ์แฟม ก่อตั้งเมื่อปี 2483 ในสหราชอาณาจักร เป็นองค์กรเอ็นจีโอที่เกิดจากความร่วมมือของ 14 ประเทศ มีการทำงานในกว่า 100 ประเทศ