เอเยนซี - เวลานี้คนจีนกำลังเป็นโรคติดดูการแสดงมายากลกันอย่างงอมแงม และมายากร ผู้สร้างสรรค์ความบันเทิงก็แจ้งเกิดในโลกแห่งมายากลแดนมังกรราวกับกระต่ายน้อย กระโดดพรวดออกมาจากหมวกวิเศษตัวแล้วตัวเล่า และนั่นคือคำยืนยันจากปากของหวัง เสี่ยวปอ นักเล่นกลวัย 40 ปี ที่เพิ่งโชว์ลีลาการแสดงห่วงโลหะ 6 อัน โยนให้กระทบพร้อม ๆ กัน จากนั้น ก็นำห่วงมาต่อเป็นรูปดอกไม้ รถสามล้อ และเครื่องบิน
การ “ต่อห่วง” เป็นการเล่นกล ที่ผู้คนรู้จักกันดี และมายากรจีนใช้สร้างความสุขให้แก่ผู้คนมาเป็นเวลานานนับอย่างน้อย 2,000 ปีแล้ว
“ ผมเกิดมาในหมู่บ้านแห่งมายากล” หวัง เริ่มต้นเล่า
เขาหมายถึงหมู่บ้านจ้าวอิง ในอำเภอเป่าเฟิง มณฑลเหอหนัน ทางภาคกลางของจีน หมู่บ้านแห่งนี้มีชาวบ้านอาศัยอยู่ 1,600 คน ซึ่งหลายคนยึดการเล่นกลเป็นอาชีพเลี้ยงปากเลี้ยงท้องมากกว่าการทำนาไร่ และอำเภอเป่าเฟิงมีการแสดงมายากลสืบทอดกันมาตั้งแต่ศตวรรษที่ 7 แล้ว
“การเล่นกลกำลังมาแรงมากครับตอนนี้ พวกเพื่อนบ้านผมหลายคนก็เลยกำลังออกเดินสาย แสดงทั่วประเทศ” หวังกล่าว
สำหรับตัวเขาเองนั้นปักหลักแสดงวันละ 2 รอบ ที่โรงแสดงมายากล ซึ่งเพิ่งเปิดการแสดงเมื่อปีก่อนที่ตำบลจ้าวจวง อำเภอเป่าเฟิง
การจัดมหกรรมการแข่งขันชิงชนะเลิศนักมายากลโลก ที่กรุงปักกิ่งที่จัดขึ้นระหว่าง 26 ก.ค.- 2 ส.ค.เป็นอีกสิ่งหนึ่ง ที่ยืนยันถึงกระแสความนิยม โดยนักแสดงมายากลกว่า 2,000 คนจากทั่วโลก เข้าประชันฝีมือกัน
นอกจากนั้น ยังมีการแสดงมายากลระดับสุดยอดให้ชมกันตาค้าง ว่ากันตั้งแต่การเนรมิตภาพลวงตามหึมาทำนองเดียวกับการแสดงของเดวิด คอปเปอร์ฟิลด์ ไปจนถึงการแสดง ที่ให้ได้ชมกันใกล้ชิดยิ่งกว่า ซึ่ง หลิว เชียน จ้าวแห่งมายากล ณ เวลานี้ เป็นผู้นำออกแสดง จนได้รับความนิยมอย่างแพร่หลาย
ถามว่าหลิววัย 33 ปี ฝีไม้ลายมือฉกาจระดับไหนน่ะหรือ ? ก็ขอตอบว่า เมื่อตอนอายุได้ 12 ปี เดวิด คอปเปอร์ฟิลด์แค่ออกปากว่า เขาเป็นสุดยอดนักมายากลรุ่นเยาว์แห่งไต้หวันก็เท่านั้นเอง
การแสดงตบตาผู้คนของหลิว ในรายการโชว์ทางโทรทัศน์ที่จีนเมื่อฤดูใบไม้ผลิทำให้ชาวจีนยิ่งบ้าคลั่งมายากล เช่นการเล่นกลชุดหนึ่ง เขาเสกให้แหวนหายวับ เข้าไปอยู่ในฟองไข่ไก่ จากนั้น จัดการเตาะไข่ ในทันทีที่เปลือกแตก แหวนปริศนาก็ปรากฏต่อสายตาคนดู เรียกเสียงฮือฮาไปทั่ว
ในยุคเศรษฐกิจฝืดเคืองยามนี้ นักเล่นกลในเมืองจีนไม่มีวันตกงาน !
โรงเรียนสอนนักเล่นกลสมัครเล่นและมืออาชีพผุดระดะระดาราวดอกเห็ดในฤดูฝน ตามมหาวิทยาลัยมีสมาคมมายากลเป็นกิจกรรมอย่างหนึ่ง และธุรกิจที่เกี่ยวข้องก็พลอยทำมาค้าคล่องไปด้วย พ่อค้าในตำบลจ้าวจวง เปิดเผยว่า ปีนี้เครื่องแต่งกายสำหรับการแสดงบนเวที ยอดขายพุ่งถึงร้อยละ 30 ส่วนกระโจมผ้าใบสำหรับการแสดงมายากลตามบ้านนอก ยอดขายพุ่งถึงร้อยละ 50
หมู่บ้านจ้าวอิง ของหวังนั้นคุยว่า มีนักเล่นกลถึงกว่า 100 คณะ และรายได้ของหมู่บ้านร้อยละ 75 มาจากการเล่นกล
นี่ “คือปีที่สำคัญอย่างยิ่งยวดสำหรับมายากลจีน” เวเน่ หวัง เจ้าของธุรกิจซอฟต์แวร์ในกรุงปักกิ่ง วัย 45 ปีกล่าว
ขณะเรียนหนังสือที่อเมริกานั้น เขาเรียนมายากลไปด้วย และเจ้าตัวเพิ่งพิมพ์หนังสือ ชื่อว่า “ไชน่า แมจิก!” (การเล่นมายากลของจีน) ภาคภาษาอังกฤษและภาษาจีน ออกจำหน่ายสด ๆ ร้อน ๆ
“ การเต้นรำ และดนตรีป๊อป ไม่ใช่ของใหม่แล้วล่ะครับ มายากลต่างหาก ทำให้ผู้คนจ้องตาแทบถลน” เวเน่ การันตี
“การเล่นกลเป็นของใหม่และกำลังนิยมกันในหมู่คนหนุ่มสาว”
เวเน่กำลังหวังว่า ทางการจะอนุมัติให้เขาเปิดการแสดงครั้งอภิมหาอลังการในวันที่ 1 ตุลาคม เนื่องในโอกาสครบรอบ 60 ปีแห่งการสถาปนาการปกครองระบอบคอมมิวนิสต์ในจีน เขาต้องการเสกสนามกีฬารังนก ซึ่งเป็นสนามกีฬาโอลิมปิกในกรุงปักกิ่ง ให้ลอยขึ้นไปบนอากาศ แล้วเนรมิตให้หายวับไปกับตาในเวลากลางวันแสก ๆ ซึ่งเฮียไม่ได้โม้
ความประทับใจในการแสดงของยอดฝีมือกลายเป็นแรงบันดาลใจให้นักมายากลรุ่นใหม่หลายคน เช่น หยาง ซวนวัย 23 ปี เธอเรียนพิเศษที่ศูนย์ฝึกการเล่นกลแห่งหนึ่ง ในกรุงปักกิ่งเพียงแค่ 2 อาทิตย์ ก็สามารถโชว์ทักษะใหม่ ๆ ได้แล้ว
“ฉันชอบหลิว เชียนแสดงกลมาก เขาทำได้ยังไงน่ะ?” หยาง เล่า
“ มันเหมือนกับเป็นมายากลแบบที่ใครก็เรียนได้ พวกเพื่อนในชั้นเรียนชอบดูฉันเล่นกลแต่ฉันไม่เคยแบไต๋ว่าทำได้ยังไง” เธอว่า
การเล่นกลเป็นวีธีทำให้ผู้คนสนใจคุณได้อย่างหนึ่ง
หวัง เค่อเฉียงเรียนที่สถาบันสอนมายากลอยู่นานหนึ่งปีครึ่ง จากนั้นเร่สัญจรแสดงตามริมถนน เมื่อเร็ว ๆ นี้ ก็เพิ่งไปแสดงที่ทิเบต
“ ทีแรกผมเรียนมายากลเพื่อจีบสาว” หนุ่มวัย 22 ปีบอก
มันเป็นวิธีที่ได้ผล ข้างฝ่ายมารดานั้นเคยคัดค้าน ที่เขาริอาจเป็นมายากร เพราะเห็นว่าอาชีพนี้ตัน ทว่าหันกลับมาสนับสนุนเต็มที่ เมื่อลูกชายทำเงินได้สูงถึงเดือนละ 1,500 ดอลลาร์
นอกจากนั้น การเล่นกลยังนำมาใช้เป็นวิธีเกริ่น ก่อนจะสอนเรื่องโทษของบุหรี่ได้อีกด้วย คุณครูสาว หู ฮุ่ยหาน อายุแค่ 22 ปี สอนที่โรงเรียนสอนมายากลมานาน 4 ปี ชอบแกล้งให้บุหรี่ของพวกหนุ่ม ๆ อันตรธานไปต่อหน้าต่อตา เล่นเอาใจหายใจคว่ำ จากนั้นก็เทศนาถึงพิษภัยของบุหรี่ ทว่าเมื่อ ‘คอมายกล’ เต็มบ้านเต็มเมือง การจะเล่นตบตาอะไรง่าย ๆ มันก็จืดเกินไป
“เมื่อสิบปีก่อน เล่นมายากลในเมืองจีนไม่ยากอะไรนัก แต่ตอนนี้การสะกดให้คนดูชักยาก” ฟรานซ์ ฮารารี่ นักเล่นกลชาวอเมริกัน ช่ำชองการแสดงในจีนมานานนับสิบปีเล่า
ฮารารี่มั่นใจว่า นักมายากลจีนจะได้รับความนิยมเกรียวกราว เพราะพวกเขากำลังลอกเลียนแบบการแสดงของเดวิด คอปเปอร์ฟิลด์ และคนอื่น ๆ
หวัง เสี่ยวปอซึ่งชอบเล่นกลแบบดั้งเดิม ยอมรับว่า นักมายากลส่วนใหญ่กำลังวุ่นกับการโชว์ ที่ปรับให้เป็นแบบตะวันตก เพราะชาวจีนมากมายเห็นว่า การเล่นกลแบบตะวันตกนั้นดีที่สุด
ทว่าถึงอย่างไร นักเล่นกลของจีนก็มีแบบฉบับการแสดง ที่หลากหลายอย่างมาก
ตง ตันตันเรียนมายากลจากบิดา เมื่ออายุ 7 ขวบ เธอเห็นว่า นักแสดงจากอำเภอเป่าเฟิงแสดงตามธรรมเนียมการเล่น ที่สืบทอดกันมามากจนเกินไป และการแสดงก็ดูแข็ง ๆ
“ฉันผสมผสานการเล่นแบบเก่ากับแบบตะวันตก” สาววัย 22 ปี ระบุ
ถิ่นของเธออยู่ที่เมืองไคเฟิง มณฑลเหอหนัน และตั๋วชมการแสดงของตงขายได้เพิ่มขึ้นถึงร้อยละ 30 ในปีนี้ โดยการแสดงแต่ละรอบ เธอทำเงินได้ 146 ดอลลาร์
ส่วนผู้เฒ่าเหมา อี่ว์ซันนักเล่นกลมือเก๋า แห่งเป่าฟิง ไม่ประทับใจการแสดงของหลิว เชียน “กลของหลิวไม่ยาก” แกบอก
อย่างไรก็ตาม ท่านผู้เฒ่าก็ชอบดูมายากลที่แสดงทางโทรทัศน์เช่นกัน
ในสมัยของแกนั้น แกแสดงมายากลอย่างกลืนงู, ทอดไข่ในหมวกชาวนา และเสกให้ไข่กลายเป็นลูกไก่ โดยคร่ำหวอดมานาน จนกระทั่งเกิดการปฏิวัติวัฒนธรรมในช่วงทศวรรษ 1960 ซึ่งทำให้การเล่นกลต้องมุดลงดินอยู่นานเกือบทศวรรษ
เมื่อมายากลจีนกำลังเฟื่องถึงขนาดนี้ จึงมีความพยายามมานานหลายปี เพื่อขออนุญาตรัฐบาล ก่อตั้งสมาคมนักมายากลของจีน คล้าย ๆ กับสมาคมนักมายากลแห่งอเมริกา แต่ยังไม่สำเร็จ โดยปัจจุบันการเล่นกลอยู่ในความควบคุมของสมาคมกายกรรมจีน ซึ่งอยู่ภายใต้การควบคุมของพรรคคอมมิวนิสต์
“ในจีน การก่อตั้งองค์กรของพลเรือนไม่ใช่เรื่องง่าย เราไม่ได้สร้างความวุ่นวายให้สังคม และก็ไม่ใช่ลัทธิศาสนา” เวเน่ หวังซึ่งเป็นตัวตั้งตัวตี ยืนกราน
“เราไม่ได้เสกเวทมนตร์จริง ๆ ซะหน่อย มันเป็นการลวงตา ทุกคนก็รู้”
ถึงอย่างไร ฐานะของนักมายากลในสมัยนี้ก็จัดว่าดีกว่าในอดีตมาก
“สมัยก่อน พวกนักเล่นกลถูกปฏิบัติเหมือนอาชญากร ที่กำลังหลบหนี” ผู้เฒ่าเหมารำพึง
“ เดี๋ยวนี้ ฐานะของพวกเขาสูงเทียมฟ้า คนหนุ่มสาวสามารถทำตามความฝันของตัวเอง”
แล้วแกก็หันมาให้ความบันเทิงแก่แขก ที่มาเยี่ยมบ้าน ด้วยการแสดงกลแบบเก่า เช่น เสกเหรียญให้ล่องหน หรือเบ่งโซ่ ที่พันรอบอก จนหลุด เหมือนจอมมายากลแฮร์รี่ ฮูดินี่
แกได้ถ่ายทอดวิชาให้ลูกชายจนเป็นนักมายากล ที่ประสบความสำเร็จ และเจ้าหลายชายวัย 13 ปี ก็กำลังเจริญรอยตาม
ว่ามาถึงตรงนี้แล้ว ก็ทำให้นึกอยากตีตั๋ว บินลัดฟ้าไปเมืองจีนขึ้นมาตงิด ๆ เพื่อไปดูการแสดงของผู้เฒ่าเหมา และ “นักสร้างภาพลวงตา” คนอื่น ๆ ให้ฉ่ำปอดไปเลย
