ควบคู่ไปกับกระแสความนิยมในการเรียนภาษาจีนของชาวไทยที่นับวันจะได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ ในช่วงหลายปีมานี้หากใครมีโอกาสได้ไปเดินตามร้านหนังสือก็จะพบเห็นหนังสือที่เขียนเรื่องเกี่ยวกับประเทศจีนได้ไม่ยาก หนังสือที่ดูจะได้รับความนิยมมากเป็นพิเศษเห็นจะเป็นหนังสือที่เขียนเกี่ยวกับเรื่องราวการท่องเที่ยวในประเทศจีน, ธุรกิจ-การลงทุน, ประวัติศาสตร์-วัฒนธรรม ฯลฯ
กระนั้นเป็นที่ทราบกันดีในหมู่บุคลากรในแวดวงจีนศึกษาในประเทศไทยว่า ในช่วงหลายปีมานี้หนังสือที่เขียนเกี่ยวกับเรื่องเมืองจีนส่วนใหญ่นั้นมักจะเป็นการเขียนบนข้อมูลอ้างอิงที่ค่อนข้างจะสะเปะสะปะ เนื่องจากผู้เขียนบางคนขาดทักษะด้านภาษาจีน ขาดประสบการณ์ ขาดแหล่งข้อมูล ทั้งยังขาดความเข้าใจเกี่ยวกับเมืองจีน กอปรกับแต่ไหนแต่ไรมา คนไทยนั้นคลุกคลีอยู่กับวัฒนธรรมและภาษาของคนจีน-คนไทยเชื้อสายจีนที่มีรากเหง้ามาจากจีนทางตอนใต้ สิ่งเหล่านี้ส่งผลให้ฐานข้อมูลความรู้และการศึกษาเรื่องราวเกี่ยวกับประเทศจีนของคนไทยนั้นยังขาดความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน หรืออีกนัยหนึ่งยังไม่มีมาตรฐานอ้างอิงที่ชัดเจน เช่น ปัญหาที่ว่าวัฒนธรรมนี้ วัฒนธรรมนั้นเป็นวัฒนธรรมของคนจีนส่วนใหญ่ หรือ เป็นวัฒนธรรมเฉพาะของชาวจีนแต้จิ๋ว (潮州) จีนฮกเกี้ยน (福建) จีนไหหลำ (海南) เท่านั้น?
ล่าสุดรัฐบาลจีนโดยสำนักกิจการชาวจีนโพ้นทะเลฯ ได้มอบอำนาจให้ The Office of Chinese Language Council International ดำเนินการปรับปรุงแก้ไขหนังสือจำนวน 3 เล่มประกอบไปด้วย หนังสือความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับวัฒนธรรมประเทศจีน, ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ประเทศจีน และ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับภูมิศาสตร์ประเทศจีน เพื่อเป็นการส่งเสริมและตอบสนองต่อความต้องการในการเรียนรู้วัฒนธรรมจีนแก่ผู้ที่เรียนภาษาจีนในต่างประเทศ ทั้งยังเป็นการส่งเสริมการแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรมระหว่างจีนกับต่างประเทศ
หนังสือชุดดังกล่าวเป็นหนังสืออ่านประกอบเสริมความรู้ทางวัฒนธรรมจีน ที่ทาง The Office of Chinese Language Council International มีนโยบายให้มีการแปลและจัดพิมพ์เป็นหลายภาษาคือ ฉบับภาษาอังกฤษ, ฝรั่งเศส, ญี่ปุ่น, เยอรมัน, เกาหลี, รัสเซีย, สเปน, อาหรับ และไทย โดยในชุดของภาษาไทยนั้นหน่วยงานที่รับหน้าที่ไปดำเนินการจัดทำก็คือสำนักพิมพ์อุดมศึกษา (Higher Education Press)
การที่หนังสือชุดนี้เป็นหนังสือสองภาษา จีน-ไทย ถือว่าเป็นจุดเด่นที่สำคัญอย่างยิ่ง เนื่องจากเป็นการเอื้อให้ผู้ที่กำลังศึกษาภาษาจีน หรือ ไม่ได้ศึกษาภาษาจีนอยู่ก็ตามที สามารถใช้เป็นแหล่งอ้างอิงของข้อมูลในการศึกษาและต่อยอดต่อไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ ทั้งนี้ผู้เขียนเห็นว่านอกจากจะต้องขอบคุณทางผู้จัดทำแล้ว ยังต้องชื่นชมคณะอาจารย์ชาวไทยผู้แปลหนังสือเล่มนี้ด้วยว่าเป็นผู้มีความรู้ ความอดทน ความอุตสาหะ ในการค้นคว้าข้อมูลประกอบการแปลอย่างดี ทั้งนี้แม้เนื้อหาบางส่วนจะมีข้อบกพร่องอยู่บ้างแต่ก็ต้องถือว่าเป็นเรื่องปกติของการทำหนังสือที่ในการพิมพ์ครั้งแรกๆ ย่อมจะหลีกเลี่ยงไม่พ้นข้อผิดพลาด ซึ่งก็ต้องมีการปรับปรุงเพิ่มเติมในโอกาสต่อไป
สำหรับเนื้อหาของหนังสือ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีน (中国文化常识) ถูกแบ่งออกเป็น 10 ส่วนหลักๆ คือ
1) ปรัชญาดั้งเดิมของจีน (中国传统思想)
2) คุณธรรมอันดีงามของจีน (中国传统美德)
3) วรรณคดีสมัยโบราณของจีน (中国古代文学)
4) เทคโนโลยีในยุคโบราณของจีน (中国古代科学)
5) ศิลปะแบบดั้งเดิมของจีน (中国传统艺术)
6) โบราณวัตถุของจีน (中国文物)
7) โบราณสถานของจีน (中国古代建筑)
8) จิตรกรรมและหัตถกรรมของจีน (中国工艺美术)
9) ประเพณีนิยมของชาวจีน (中国民俗)
10) ชีวิตความเป็นอยู่ของคนจีน (中国人的生活)
แม้ว่าแต่ไหนแต่ไรมา การจัดสรรเนื้อหา การทำหนังสือ การเรียน-การสอนเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีนจะมีการถกเถียงกันมาตลอดว่าควรจะทำเช่นไรดีให้มีความครอบคลุมและสมบูรณ์มากที่สุด เนื่องจากเนื้อหาของวัฒนธรรมจีนนั้นกินความกว้างขวางยิ่ง อันจะสังเกตได้ว่าในหัวข้อ 10 ส่วนหลักๆ ที่หนังสือความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีนแบ่งเอาไว้นั้นต่างก็เป็นศาสตร์และแขนงความรู้ที่ต่างก็มีเนื้อหามากมายมหาศาล ทั้งผู้ที่ศึกาายังสามารถทำการศึกษา-ค้นคว้าในเชิงลึกจนสามารถแยกย่อยเป็นศาสตร์ที่เป็นเอกเทศในตัวเองได้ทั้งสิ้น แต่หนังสือเล่มนี้ก็ยังสามารถคัดกรอง-ย่อย-สรุป ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีนที่ชาวต่างประเทศที่เรียนภาษาจีนและ/หรือ สนใจในวัฒนธรรมจีนจำเป็นต้องรู้เอาไว้ได้อย่างไม่ตกหล่น
หนังสือเล่มนี้ (ชุดนี้) เป็นหนังสือที่ผู้ที่ศึกษาภาษาจีนและผู้ที่สนใจจีนทุกคนต้องมีเอาไว้อ่านเป็นปฐมบทในการศึกษาหาความรู้เกี่ยวกับประเทศจีน หรือแม้แต่ผู้ที่ได้ชื่อว่าเชี่ยวชาญภาษาจีนก็ตาม ก็สามารถที่จะหามาอ่านเพื่อทบทวนความรู้ได้เช่นกัน ให้เป็นดังเช่นคำสอนที่มหาปราชญ์ขงจื๊อเคยกล่าวไว้ว่า “ทบทวนของเก่า ได้ความรู้ใหม่ๆ (温故而知新)”
เท่าที่ทราบ ในตอนนี้ยังไม่มีใครนำเข้าหนังสือเล่มนี้เข้ามา แต่เชื่อว่าหนังสือชั้นดีเช่นนี้คงอีกไม่นานเกินรอก็คงมีวางขายในประเทศไทย
รายละเอียดหนังสือ
ชื่อหนังสือ ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับวัฒนธรรมจีน (中国文化常识) ฉบับ จีน-ไทย
ผู้จัดพิมพ์ Higher Education Press (高等教育出版社)
ISBN 978-7-04-020716-3
พิมพ์ครั้งแรก กุมภาพันธ์ 2550
ราคา 68 หยวน (ในประเทศจีน)
หมายเหตุ : ขอขอบคุณ อ.ฌานนท์ สุทธวีร์กุล แห่งมหาวิทยาลัยราชภัฏสวนดุสิต ที่ให้ความอนุเคราะห์ กรุณาส่งหนังสือชุดความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับประเทศจีนทั้ง 3 เล่มมาให้กับทีมงานมุมจีน ผู้จัดการออนไลน์
