Text by ฮักก้า Photo by วรงค์กร ดินไทย
ระหว่างรอดำเนินการทำเป็นเวอร์ชั่นภาษาอังกฤษ หนังสือภาพถ่ายชื่อ BANGKOK NOIR ในเวอร์ชั่นภาษาเยอรมัน ก็รับความนิยมอย่างมากในประเทศแถบยุโรป จนตีพิมพ์ออกมาเป็นจำนวน 5 หมื่นเล่มแล้ว
ภาพถ่ายในหนังสือเล่มนี้เป็นผลงานของช่างภาพชาวเยอรมัน Ralf Tooten ที่ต้องการให้เป็น “การประกาศความรักที่มีต่อประสบการณ์ยามค่ำคืน”
ในทำนองเดียวกันกับผลงานของช่างภาพชื่อดังแห่งยุคศตวรรษที่ 20 ชื่อ Brassai (1899 - 1984) ซึ่งมีผลงานโด่งดังจากการบันทึกภาพกรุงปารีสยามค่ำคืนในช่วงศตวรรษที่ 1930 และ ช่างภาพชาวเชค Josef Sudek (1896- 1976) ซึ่งมีผลงานภาพพาโนรามายามค่ำคืนของกรุงปราก
Tooten มาใช้ชีวิตอยู่ในประเทศไทยนานกว่า 7 ปี ขณะนี้เขาเป็นเจ้าของบริษัท TOOTEN Photography ซึ่งรับถ่ายภาพพอร์เทรตของเหล่าดารา,เซเลบริตี้เพื่องานโฆษณา รวมถึงภาพถ่ายตกแต่งทางสถาปัตย์ของสถานที่ต่างๆ
โดยก่อนหน้านี้เขาเคยเรียนด้านการถ่ายภาพสถาปัตย์ กับ ช่างภาพ Chemens Hartzenbusch ณ เมืองโคโลญจน์และเคยทำงานร่วมกับผู้กำกับชื่อดังซึ่งมีภาพยนตร์เคยได้รับรางวัลออสการ์มาก่อน ตลอดจนมีประสบการณ์ด้านการถ่ายภาพทั้งเพื่องานศิลปะและงานโฆษณา
10 ปีที่แล้ว ความสนใจในศาสนาต่างๆที่มีอยู่ทั่วโลก ทำให้เขามีหนังสือ Eye of Wisdom ซึ่งรวมภาพถ่ายพอร์เทรต ของเหล่านักบวชทั่วโลกออกมา 1 เล่ม
กระทั่งเมื่อ 7 ปีที่แล้ว สถาบันเกอเธ่ กรุงเทพฯ ได้คัดเลือกภาพถ่ายชุดดังกล่าวมาจัดแสดงที่ประเทศไทย จึงทำให้เขาตกหลุมรักเมืองไทยมาตั้งแต่วันนั้นและอยู่มาจนถึงวันนี้
เพราะอยู่เมืองไทยมานานโดยเฉพาะ “กรุงเทพฯ” จึงทำให้เขาอยากจะทำอะไรสักอย่างเกี่ยวกับเมืองหลวงแห่งนี้ขึ้นมา
3 ปีที่แล้ว เขาและเพื่อนร่วมงานคือ Roger Willemsen ซึ่งเป็นพิธีกรรายการโทรทัศน์และนักเขียนชาวเยอรมัน จึงออกไปท่องยามราตรีของกรุงเทพฯ ด้วยกัน และทำให้พวกเขาทั้งสองมีหนังสือภาพถ่าย BANGKOK NOIR ติดตามมาในที่สุด ซึ่ง Tooten ได้ทำการคัดเลือกภาพที่พอใจมากที่สุดจากภาพถ่ายที่มีมากเป็นจำนวนหมื่นภาพให้ Willemsen สรรหาถ้อยคำมาเล่าเคียงภาพ ในฐานะผู้ที่ร่วมดื่มด่ำกรุงเทพฯ ยามราตรีเป็นเพื่อนกัน และทำการเปิดตัวหนังสือไดอารี่ภาพถ่ายเล่มนี้ขึ้นที่เยอรมัน
จากปากคำของ Tooten ในวันที่ภาพถ่ายของเขา ถูกนำมาจัดแสดงท่ามกลางความมืดของห้องนิทรรศการ ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป ถ.เจ้าฟ้า ทั้งที่ติดให้ชมบนผนัง และฉายวนบนจอ LCD
กรุงเทพที่ไม่เคยหลับและมีอะไรให้ตื่นตาตื่นใจอยู่ตลอดนั่นเองคือเสน่ห์ที่ Tooten หลงรัก เพราะสำหรับเขาไม่มีที่ไหนในโลกที่จะมีกิจกรรมเกิดขึ้นตลอด 24 ชั่วโมงเหมือนเช่นที่นี่
โดยเฉพาะในเวลากลางคืนที่ทุกคนสามารถออกจากบ้านเพื่อไปชอปปิ้งในตลาดนัดกลางคืน เลือกซื้อดอกไม้ที่ปากคลองตลาด หรือแม้ในยามที่หิวก็สามารถออกไปหาอะไรทานให้อิ่มท้องในร้านข้าวต้ม แตกต่างจากหลายประเทศที่พอความมืดปกคลุมทุกคนต่างปิดบ้านเข้านอนและร้านรวงต่างๆก็ถึงเวลาหยุดให้บริการชั่วคราว
ภาพถ่ายของ Tooten พยายามสื่อให้เราได้เห็นความงามของสถานที่(ที่สายตาหลายคู่อาจมองผ่าน)และหลากกิจกรรมของชีวิตที่เคลื่อนไหวอยู่ท่ามกลางแสงเหลืองอำพันของหลอดไส้และแสงสีฟ้าเรืองๆของหลอดฟลูออเรสเซนท์
และมากไปกว่านั้นมันน่าจะทำให้คนหันมองด้านที่สวยงามของกรุงเทพฯกลางคืน มากกว่าด้านที่ดูฉาวคาวโลกีย์ และฝังอยู่ในหัวนักท่องเที่ยวจากหลายประเทศ
“คนยุโรปจำนวนไม่น้อยมักมองชีวิตในยามค่ำคืนของกรุงเทพฯไปในทางที่ผิดๆหรือในทางลบ ผมจึงอยากจะสื่อสารว่าความสวยงามและเสน่ห์ยามค่ำคืนของกรุงเทพฯยังมีอีกเยอะ และเป็นเสน่ห์ที่หลายคนในประเทศฝั่งทวีปยุโรปหรือในหลายทวีป ไม่เคยได้สัมผัส
ภาพถ่ายสามารถถ่ายทอดให้คนทั่วโลกได้มองกรุงเทพฯในมุมบวกบ้าง เพราะคนที่ไม่เคยได้สัมผัสว่ากรุงเทพฯยามค่ำคืนมันเป็นอย่างไร ก็มักจะนึกถึงแต่แสงสียามราตรีอย่างพัฒน์พงศ์ หรือตามสถานบันเทิงตลอด”
เช่นนั้นหากถามว่าสถานที่ใดของกรุงเทพฯในเวลากลางคืนที่ชาวต่างชาติเช่นเขาไม่พิสมัย เห็นจะเป็นสถานที่บันเทิงเหล่านี้นี่เอง และส่วนใหญ่คุณจะพบเขาได้ตามร้านอาหาร หรือไม่ก็สถานที่ซึ่งมีวิวสวยๆริมแม่น้ำมากกว่า
Tooten กล่าวว่า เอกลักษณ์ในงานภาพถ่ายพอร์เทรตของเขา ไม่ว่าในงานชุดไหน อยู่ที่การโฟกัสไปที่ดวงตาของแบบ ส่วนภาพถ่ายชุด BANGKOK NOIR เขาให้ความสำคัญกับเรื่องของแสงและเงาที่กลางคืนเป็นผู้สร้างมันขึ้นมาเป็นอย่างมาก
“ในความรู้สึกของผม แสงและเงาที่เกิดขึ้นในภาพถ่ายที่ถ่ายตอนกลางวันให้ความรู้สึกที่ร้อน แตกต่างจากภาพถ่ายตอนกลางคืน ที่นอกจากจะสวยงามแล้วยังให้ความรู้สึกที่อบอุ่น
ภาพถ่ายบางภาพผมถ่ายมันมาได้ เพียงเพราะอาศัยแสงจากหลอดไฟนีออนเพียงแค่หลอดเดียว แต่ก็ทำให้ได้ภาพที่สวยงามและมีชีวิตชีวามากกว่าภาพที่ถ่ายในเวลากลางวันเสียอีก”
แล้วจะไม่ให้ช่างภาพเช่นเขาหลงรักกลางคืนของกรุงเทพฯ และอยากประกาศความรักที่มีต่อมันอีกหลายๆครั้งได้อย่างไร
