ผืนป่าชายเลนในพื้นที่ตำบลบางหญ้าแพรก จังหวัดสมุทรสาคร บริเวณอ่าวไทย รูปตัว ก. เป็นพื้นที่ที่เคยมีปัญหาการกัดเซาะชายฝั่ง แต่ในวันนี้... ต้นแสมขาว แสมทะเล ขึ้นเป็นแนวหนาแน่นช่วยป้องกันการกัดเซาะชายฝั่ง กลายเป็นทั้งแหล่งอนุบาลสัตว์ทะเลวัยอ่อน เป็นแหล่งอาหารที่อุดมสมบูรณ์ และแหล่งรายได้ของชุมชนที่ทำอาชีพประมงพื้นบ้าน แปรรูปอาหารจากทะเล ซึ่งเป็นอาชีพดั้งเดิมของคนในพื้นที่
กุ้ง หอย ปู ปลา สัตว์น้ำหลากหลายชนิดที่มีปริมาณเพิ่มขึ้น หลังจากป่าชายเลนที่นี่กลับมาอุดมสมบูรณ์อีกครั้ง จากความร่วมมือ 3 ประสาน คือ ชุมชนในพื้นที่ ภาครัฐ โดยกรมทรัพยากรทางทะเลและชายฝั่ง (ทช.) สำนักงานพัฒนาเศรษฐกิจจากฐานชีวภาพ (องค์การมหาชน) และภาคเอกชน คือ บริษัท เจริญโภคภัณฑ์อาหาร จำกัด (มหาชน) หรือซีพีเอฟ ในโครงการ "ซีพีเอฟ ปลูก ปัน ป้อง ป่าชายเลน" ระยะที่หนึ่ง (ปี 2557-2561) อนุรักษ์และฟื้นฟูป่าที่ ต.บางหญ้าแพรก จ.สมุทรสาคร 604 ไร่ ปลูกป่าใหม่ 104 ไร่
จากผลสำเร็จของโครงการในระยะที่หนึ่ง ซึ่งมีผลเชิงบวกต่อเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม บริษัทฯ สานต่อความร่วมมือสู่ระยะที่สอง (ปี 2562-2566) อนุรักษ์และฟื้นฟูป่าชายเลนในพื้นที่ จ.สมุทรสาคร 14,000 ไร่ และปลูกป่าใหม่ 266 ไร่
“ธนัชพร บุญเจ๊ก” ชุมชนในพื้นที่บางหญ้าแพรก ที่มีอาชีพประมงชายฝั่งและรับจ้าง เล่าถึงการเปลี่ยนแปลงของป่าชายเลนในวันนี้ว่า สภาพแวดล้อมเปลี่ยนแปลงไปจากเดิมมาก ถ้าไม่มีป่า พื้นที่แถวชายฝั่งทะเลตรงนี้จะร่นเข้ามาเรื่อยๆ ถ้าเราเสริมต้นไม้หรือปลูกป่าขึ้นมาทดแทน จะได้ช่วยป้องกันคลื่นที่ซัดเข้ามา และเมื่อต้นไม้เติบโตขึ้น สัตว์น้ำก็จะเข้ามาอยู่ได้ ไม่มีป่าก็ไม่มีสัตว์น้ำอาศัยอยู่ ชาวบ้านก็ไม่รู้จะหากินอย่างไร มีป่าชายเลน มีสัตว์น้ำ ชาวบ้านที่มีรายได้น้อยจะได้หากินได้บ้าง ต้องขอขอบคุณซีพีเอฟที่มาช่วยให้ป่าชายเลนในพื้นที่ของเรากลับมาอุดมสมบูรณ์ ทำให้คนในชุมชนได้มีที่ทำมาหากิน ตอนนี้ป่าสมบูรณ์ สิ่งแวดล้อมก็ดีขึ้นด้วย
“สัมพันธ์ ไม้เกตุ” อายุ 65 ปี อาชีพประมง กล่าวว่า ทุกๆ วันมีความสุขกับการออกทะเลหาปลา เพราะได้เงิน มีงานทำ ไม่อยากอยู่บ้านเฉยๆ ยิ่งตอนนี้ต้นไม้ขึ้นเยอะแยะไปหมด อากาศดี สัตว์น้ำต่างๆ หอย ปลา เข้ามาในพื้นที่เยอะ ออกจับปลากระบอกมีรายได้วันละ 300-500 บาท อยากให้ทุกคนช่วยกันดูแลสิ่งแวดล้อมในพื้นที่
“มัทนา สุดสิ้น” วัย 40 ปี อาชีพงมหอย กล่าวว่า เธอและเพื่อนๆ มางมหอยทุกวัน มีทั้งหอยแครง หอยกระปุก หอยเสียบ ขายได้วันละ 300 กว่าบาท ที่นี่มีป่าชายเลนสมบูรณ์ ธรรมชาติก็ดี ตอนนี้มีป่าชายเลนคลุมแวดล้อมทะเล พูดง่ายๆ คือ ธรรมชาติกลับคืนมาจากการปลูกต้นไม้ อยากให้มาช่วยกกันปลูกต้นไม้เยอะๆ กุ้ง หอย ปู ปลาจะได้กลับเข้ามาในพื้นที่ ชาวประมงจะได้มีแหล่งทำมาหากินและมีรายได้
“ลุงเสียง แซ่เล้า” วัย 82 ปี พื้นเพเป็นคนบางหญ้าแพรก ซึ่งทุกวันนี้ยังใช้ชีวิตประจำวันด้วยการออกจับปลาและงมหอยเพื่อเป็นรายได้เลี้ยงตัวเอง วันนี้ลุงเสียงจับปลากระบอกได้ถุงใหญ่และแมงดาทะเลที่เตรียมเอาไปขาย ลุงเสียงเล่าว่า ก่อนที่จะมีโครงการปลูกป่า ป่าที่นี่รกรุงรัง ไม่ดีเลย ตอนนี้มีป่า สดชื่นดี ต้นไม้งอกงาม ได้ประโยชน์ ปลาก็เยอะ ถ้าไม่ซ่อมแซมก็คงไม่ได้เป็นอย่างนี้ ขอให้มาช่วยปลูกต้นไม้กันเยอะๆ
นอกจากเป้าหมายอนุรักษ์และฟื้นฟูผืนป่าชายเลน ซีพีเอฟต่อยอดโครงการให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงนิเวศและวิถีชุมชน ต.บางหญ้าแพรก จ.สมุทรสาคร และสนับสนุนการตั้งกองทุนหมุนเวียนโดยมีคณะกรรมการของชุมชนบริหาร เพื่อให้สมาชิกชุมชนมีอาชีพและรายได้ และปันเงินสำหรับการดูแลพื้นที่ป่าชายเลน
ซีพีเอฟดำเนินธุรกิจภายใต้กลยุทธ์ความยั่งยืน 3 เสาหลัก “อาหารมั่นคง สังคมพึ่งตน ดิน น้ำ ป่าคงอยู่” ซึ่งโครงการซีพีเอฟ ปลูก ปัน ป้อง ป่าชายเลน เป็นอีกหนึ่งโครงการที่ตอบโจทย์ได้ทั้ง 3 ด้าน คือ การสร้างความมั่นคงทางอาหาร ส่งเสริมชุมชนพึ่งพาตนเอง และร่วมดูแลทรัพยากรธรรมชาติ ที่สำคัญ สร้างความตระหนักให้ชุมชนในพื้นที่มีส่วนร่วมดูแลผืนป่าอย่างยั่งยืน
