กรณี ค่าดัชนีวัดภาพลักษณ์คอร์รัปชัน ประจำปี 2559 (Corruption Perceptions Index 2016) หรือ CPI ของประเทศไทยลดลงจากปี 2558 ทำไทยให้เลื่อนจากอันดับที่ 76 ลงเป็นอันดับที่ 101เกาะอยู่กลุ่มประเทศอย่าง ฟิลิปปินส์ ติมอร์ ต้องขยายความเพิ่มกันหน่อย
เรื่องนี้ต้องยอมรับว่า มีผลต่อการลงทุนอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้
มองโดยรวมเหมือนภาพลักษณ์ไทยจะแย่ลง แต่ลองดูจากข้อคิดเห็นของ ดร.กอบศักดิ์ ภูตระกูล ผู้ช่วยรัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี และ ณัฐพร จาตุศรีพิทักษ์ ที่ปรึกษารัฐมนตรีประจำสำนักนายกรัฐมนตรี จะช่วยให้เข้าใจยิ่งขึ้น
ก่อนอื่น การจัดอันดับ CPI ซึ่งจัดทำโดยองค์กรเพื่อความโปร่งใสนานาชาติ (Transparency International) เป็นการรวบรวมข้อมูลจากดัชนีชี้วัด 13 ดัชนีมาคิดรวมกัน โดยมีที่เกี่ยวข้องกับประเทศไทยจำนวน 8 ดัชนี ซึ่งในปีที่ผ่านมามีดัชนีที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างมีนัยสำคัญ จำนวน 4 ดัชนี ได้แก่
1.ดัชนี IMD World Competitiveness Yearbook 2016 วัดภาพลักษณ์เกี่ยวกับการติดสินบนและการคอร์รัปชัน คะแนนดีขึ้นจาก 38 เป็น 44 คะแนน
2ดัชนี Political and Economic Risk Consultancy 2016 วัดภาพลักษณ์เกี่ยวกับปัญหาคอร์รัปชั่นในประเทศ คะแนนลดลงจาก 42 เป็น 38 คะแนน
3.ดัชนี World Economic Forum Executive Opinion Survey 2016 สำรวจความคิดเห็นเกี่ยวการจ่ายสินบนในเรื่อง การส่งออกและนำเข้า สาธารณูปโภค ภาษี การจัดซื้อจัดจ้างภาครัฐ และคำตัดสินคดีของศาล รวมถึงการยักย้ายถ่ายเทเงินจากภาครัฐไปสู่เอกชน มีคะแนนลดลงจาก 43 เป็น 37 คะแนน
4. ดัชนี World Justice Project Rule of Law Index 2016 วัดภาพลักษณ์เกี่ยวกับการใช้ตำแหน่งหน้าที่ของรัฐในการหาประโยชน์ส่วนตน คะแนนดีขึ้นจาก 26 เป็น 37 คะแนน
จะเห็นได้ว่าคะแนนของตัวชี้วัดมีทั้งดีขึ้นและแย่ลง แต่โดยรวมแล้วคะแนนของประเทศไทยในปีนี้ ปรับลดลงมาเพียงแค่ 3 คะแนนเท่านั้น คือจาก 38 เป็น 35 คะแนน แต่เนื่องจากหลายประเทศมีคะแนนเกาะกลุ่มอยู่ในช่วงเดียวกัน ทำให้อันดับของประเทศไทยตกจากเดิมลงมาหลายอันดับ
นอกจากนี้ สรรเสริญ พลเจียก เลขาธิการ ป.ป.ช. ให้สัมภาษณ์เมื่อวันศุกร์ น่าคิดเช่นกัน บอกว่า เรื่องนี้ ต้องกลับมาดูข้อมูลว่าเกิดจากอะไร และ พบว่า มีหลายเหตุผลที่ไม่คาดคิดว่าจะมีการประเมิน นั่นคือ การใช้เกณฑ์การวัดเกี่ยวกับความหลากหลายของประชาธิปไตย การเลือกตั้ง เสรีภาพ ซึ่ง ป.ป.ช.ไม่ทราบมาก่อนว่าจะมีการประเมิน 4 ประเทศในอาเซียน
ปีที่แล้วไม่มีเกณฑ์นี้ ถ้าไม่มีเกณฑ์นี้คะแนนของไทยจะไม่ตกอย่างที่ปรากฏ