มูลนิธิเครือข่ายผู้ติดเชื้อเอดส์ร้อง “พาณิชย์” เลิกรับจดสิทธิบัตรยาไม่มีวันตาย หลังตรวจสอบพบ 10 ปีที่ผ่านมา กว่า 96% เป็นสิทธิบัตรประเภทนี้ ทำผู้ป่วยเข้าถึงยายากและต้องตายไปจำนวนมาก
นายอนันต์ เมืองมูลไชย รองประธานมูลนิธิเครือข่ายผู้ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ ประเทศไทย เปิดเผยภายหลังมอบคู่มือการตรวจสอบสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ทางยาแก่อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อให้นำไปปรับปรุงระบบการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรว่า มูลนิธิฯ ต้องการให้มีการตรวจสอบบริษัทผลิตยาที่ยื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตรที่ได้รับการคุ้มครองแบบไม่รู้จักจบ (เอเวอร์กรีนนิ่ง) จนส่งผลให้ยามีราคาแพง และผู้ป่วยในไทย โดยเฉพาะคนที่มีรายได้ต่ำไม่สามารถเข้าถึงยาได้ และต้องล้มหายตายจากทั้งที่ไม่จำเป็น
ทั้งนี้ มูลนิธิฯ ต้องการให้กรมทรัพย์สินทางปัญญาเร่งขจัดข้อถือสิทธิในสูตรตำรับใหม่ และองค์ประกอบใหม่ของสารเคมีเดิมที่เป็นที่รู้จักกันอยู่แล้ว รวมถึงกรรมวิธีการเตรียมสูตรตำรับดังกล่าว หากตัวยาสำคัญของตำรับดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันอยู่แล้ว ตำรับยาสูตรผสมนั้นก็ไม่สมควรได้รับสิทธิบัตร ส่วนขนาดการใช้ยาใหม่สำหรับผลิตภัณฑ์ที่เปิดเผยอยู่แล้วสำหรับข้อบ่งใช้เดิมหรือข้อบ่งใช้ใหม่ ไม่ถือว่ามีขั้นการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น ไม่ควรได้รับสิทธิบัตร และวิธีการรักษา บำบัด รวมถึงการวินิจฉัยที่ใช้กับมนุษย์หรือสัตว์ก็ไม่ควรได้รับสิทธิบัตร
อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบพบว่า คำขอรับสิทธิบัตรที่เกี่ยวกับสิ่งประดิษฐ์ทางยา ปี 2543-53 จำนวน 2,034 ฉบับ พบว่ามีคำขอรับสิทธิบัตรถึง 96% ที่มีลักษณะที่อยู่ในเงื่อนไขเป็นสิทธิบัตรเอเวอร์กรีนนิ่ง โดยมีการปรับปรุงยาในส่วนที่ไม่ได้มีผลต่อการรักษา เช่น ปรับส่วนผสม ปรับส่วนประกอบเพียงเล็กน้อย เป็นต้น แล้วมาขอจดสิทธิบัตรใหม่ ทำให้มีการขยายการคุ้มครองเพิ่มขึ้น
“สิทธิบัตรเอเวอร์กรีนนิ่งเป็นอุปสรรคชิ้นใหญ่ของการเข้าไม่ถึงยารักษา อีกทั้งกรรมการยาแห่งชาติไม่บรรจุยาเข้าในบัญชียาหลักแห่งชาติ ทำให้ระบบหลักประกันสุขภาพไม่สามารถจ่ายยาได้ ราคายาจึงสูงอย่างไม่สมเหตุสมผล และที่ผ่านมา การกำหนดราคายาไม่เคยชี้แจง โครงสร้างราคาให้ได้รู้ ที่สำคัญบริษัทผลิตยาพยายามผูกขาดการค้าการใช้สิทธิบัตรแบบเอเวอร์กรีนนิ่งมาโดยตลอด โดยมีการแอบปรับสูตรตัวยาเล็กน้อยและยื่นขอสิทธิบัตรอย่างต่อเนื่อง” นายอนันต์กล่าว
นางปัจฉิมา ธนสันติ อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กล่าวว่า ขณะนี้มีการยื่นขอสิทธิบัตรยา
กว่า 4,000 คำขอ และได้มีการประกาศโฆษณาแล้ว โดยกรมฯ ยืนยันว่าได้มีการตรวจสอบการยื่นขอจดสิทธิบัตรอย่างเต็มที่ ทั้งการยื่นคำขอจดสิทธิบัตรใหม่ รวมถึงสิทธิบัตรเดิมที่มีการปรับปรุงการประดิษฐ์ขั้นสูงขึ้น รวมทั้งได้รับคำร้องของมูลนิธิฯ มาใช้ประกอบในการพิจารณาด้วย
นายอนันต์ เมืองมูลไชย รองประธานมูลนิธิเครือข่ายผู้ติดเชื้อเอชไอวี/เอดส์ ประเทศไทย เปิดเผยภายหลังมอบคู่มือการตรวจสอบสิทธิบัตรที่เกี่ยวข้องกับการประดิษฐ์ทางยาแก่อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา เพื่อให้นำไปปรับปรุงระบบการตรวจสอบคำขอรับสิทธิบัตรว่า มูลนิธิฯ ต้องการให้มีการตรวจสอบบริษัทผลิตยาที่ยื่นขอจดทะเบียนสิทธิบัตรที่ได้รับการคุ้มครองแบบไม่รู้จักจบ (เอเวอร์กรีนนิ่ง) จนส่งผลให้ยามีราคาแพง และผู้ป่วยในไทย โดยเฉพาะคนที่มีรายได้ต่ำไม่สามารถเข้าถึงยาได้ และต้องล้มหายตายจากทั้งที่ไม่จำเป็น
ทั้งนี้ มูลนิธิฯ ต้องการให้กรมทรัพย์สินทางปัญญาเร่งขจัดข้อถือสิทธิในสูตรตำรับใหม่ และองค์ประกอบใหม่ของสารเคมีเดิมที่เป็นที่รู้จักกันอยู่แล้ว รวมถึงกรรมวิธีการเตรียมสูตรตำรับดังกล่าว หากตัวยาสำคัญของตำรับดังกล่าวเป็นที่รู้จักกันอยู่แล้ว ตำรับยาสูตรผสมนั้นก็ไม่สมควรได้รับสิทธิบัตร ส่วนขนาดการใช้ยาใหม่สำหรับผลิตภัณฑ์ที่เปิดเผยอยู่แล้วสำหรับข้อบ่งใช้เดิมหรือข้อบ่งใช้ใหม่ ไม่ถือว่ามีขั้นการประดิษฐ์ที่สูงขึ้น ไม่ควรได้รับสิทธิบัตร และวิธีการรักษา บำบัด รวมถึงการวินิจฉัยที่ใช้กับมนุษย์หรือสัตว์ก็ไม่ควรได้รับสิทธิบัตร
อย่างไรก็ตาม จากการตรวจสอบพบว่า คำขอรับสิทธิบัตรที่เกี่ยวกับสิ่งประดิษฐ์ทางยา ปี 2543-53 จำนวน 2,034 ฉบับ พบว่ามีคำขอรับสิทธิบัตรถึง 96% ที่มีลักษณะที่อยู่ในเงื่อนไขเป็นสิทธิบัตรเอเวอร์กรีนนิ่ง โดยมีการปรับปรุงยาในส่วนที่ไม่ได้มีผลต่อการรักษา เช่น ปรับส่วนผสม ปรับส่วนประกอบเพียงเล็กน้อย เป็นต้น แล้วมาขอจดสิทธิบัตรใหม่ ทำให้มีการขยายการคุ้มครองเพิ่มขึ้น
“สิทธิบัตรเอเวอร์กรีนนิ่งเป็นอุปสรรคชิ้นใหญ่ของการเข้าไม่ถึงยารักษา อีกทั้งกรรมการยาแห่งชาติไม่บรรจุยาเข้าในบัญชียาหลักแห่งชาติ ทำให้ระบบหลักประกันสุขภาพไม่สามารถจ่ายยาได้ ราคายาจึงสูงอย่างไม่สมเหตุสมผล และที่ผ่านมา การกำหนดราคายาไม่เคยชี้แจง โครงสร้างราคาให้ได้รู้ ที่สำคัญบริษัทผลิตยาพยายามผูกขาดการค้าการใช้สิทธิบัตรแบบเอเวอร์กรีนนิ่งมาโดยตลอด โดยมีการแอบปรับสูตรตัวยาเล็กน้อยและยื่นขอสิทธิบัตรอย่างต่อเนื่อง” นายอนันต์กล่าว
นางปัจฉิมา ธนสันติ อธิบดีกรมทรัพย์สินทางปัญญา กล่าวว่า ขณะนี้มีการยื่นขอสิทธิบัตรยา
กว่า 4,000 คำขอ และได้มีการประกาศโฆษณาแล้ว โดยกรมฯ ยืนยันว่าได้มีการตรวจสอบการยื่นขอจดสิทธิบัตรอย่างเต็มที่ ทั้งการยื่นคำขอจดสิทธิบัตรใหม่ รวมถึงสิทธิบัตรเดิมที่มีการปรับปรุงการประดิษฐ์ขั้นสูงขึ้น รวมทั้งได้รับคำร้องของมูลนิธิฯ มาใช้ประกอบในการพิจารณาด้วย
