กระทบไทย! ญี่ปุ่นเล็งเสนอนำเข้าข้าวจากสหรัฐฯ เพิ่ม เพื่อต่อรองลดกำแพงภาษีทรัมป์ พร้อมแก้วิกฤตข้าวแพงในประเทศ

เอเจนซีส์/MGRออนไลน์ - ญี่ปุ่นมีแผนจะเสนอเพิ่มการนำเข้าข้าวจากสหรัฐอเมริกา รวมถึงสินค้าการเกษตรอื่นได้แก่ ข้าวโพด ถั่วเหลือง เป็นข้อต่อรองในการเจรจาลดกำแพงภาษี ท่ามกลางวิกฤติข้าวแพงภายในประเทศ ซึ่งอาจจะกระทบต่อตลาดข้าวไทยที่ส่งออกไปญี่ปุ่นปีละประมาณ 3 แสนตัน

หนังสือพิมพ์อาซาฮีชิมบุนของญี่ปุ่นรายงานวันเสาร์(26 เม.ย.) รัฐบาลญี่ปุ่นของนายกรัฐมนตรี ชิเงรุ อิชิบะ กำลังพิจารณายอมขยายการสินค้านำเข้าทางการเกษตรได้แก่ ถั่วเหลือง และ ข้าวโพด จากสหรัฐฯเพิ่มขึ้นเพื่อเอาใจประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ ในมาตรการภาษีสหรัฐฯที่ทั้ง 2 ชาติกำลังจะเริ่มการเจรจาภาษีรอบ 2 ในสัปดาห์นี้

ฮิโรชิ โมริยามะ (Hiroshi Moriyama) เลขาธิการทั่วไปพรรครัฐบาลญี่ปุ่น ลิเบอรัลเดโมแครต หรือพรรค LDP ออกมาแถลงวันศุกร์(25เม.ย.)ว่า เขามองว่า ‘ไม่มีปัญหา’ แต่อย่างใดที่จะขยายการนำเข้าสินค้าโภคภัณฑ์จากสหรัฐฯ ทั้ง ข้าวโพด และ ถั่วเหลือง เป็นเพราะญี่ปุ่นนั้นพึ่งพาทั้งอเมริกาและประเทศอื่นๆ สำหรับสินค้าโภคภัณฑ์เหล่านี้อยู่แล้ว

รัฐบาลญี่ปุ่นกำลังอยู่ในระหว่างการหาช่องทางเพื่อเจรจาต่อรองเพื่อลดภาษีกับรัฐบาลสหรัฐฯ ของประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์

จากการที่โมริยามะเป็นตัวแทนจากกลุ่มการเกษตรและป่าไม้ญี่ปุ่นและทำให้เป็นโอกาสที่จะผลักดันแนวความคิดนี้เข้าสู่วงเจรจา

สื่อญี่ปุ่นรายงานว่า เป็นความเคลื่อนไหวที่โตเกียวคาดหวังว่าจะช่วยผ่อนคลายลดภาษีที่ทรัมป์ตั้งไว้สำหรับ ยานยนต์ เหล็ก อลูมิเนียม และสินค้าอื่นที่ผลิตในญี่ปุ่นเพื่อการส่งออก

สำหรับถั่วเหลืองนี้เขากล่าวว่า “พวกเราอาจสามารถร่วมมือด้วยการหากไม่เพิ่มระดับการนำเข้ามากขึ้นเล็กน้อยหรือแสวงหาช่องทางอื่นเป็นต้นว่าเป็นแหล่งพลังงานสะอาด”

โมริยามะชี้ว่า การส่งออกของสหรัฐฯไปจีนนั้นคาดว่าจะลดลงเนื่องมาจากสงครามทางการค้าที่ดุเดือดระหว่างสหรัฐฯ-จีนโดยเป็นผลมาจากการเริ่มโดยฝ่ายอเมริกา

และเขาได้กล่าวไปถึงการเจรจาการค้าที่ดุเดือดระหว่างญี่ปุ่นและสหรัฐฯ ด้านข้าวที่ผ่านมาในอดีต

“ข้าวกระทบทุกคน” เขากล่าวโดยชี้ไปถึงจุดยืนที่ระมัดระวังของเขาต่อการขยายการนำเข้าข้าวของญี่ปุ่น

เจแปนไทม์สรายงานว่า ในปีที่ผ่านมาญี่ปุ่นนำเข้าข้าวสหรัฐฯ 346,000 ตัน ข้อตกลงการเข้าถึงแบบต่ำที่ทำไว้กับองค์การค้าโลก WTO ส่งผลทำให้อเมริกากลายเป็นแหล่งข้าวต่างประเทศใหญ่ที่สุด

ประธานาธิบดีสหรัฐฯ โดนัลด์ ทรัมป์ หลังเข้ารับตำแหน่งเมื่อต้นปีได้ออกมาวิพากษ์วิจารณ์ระบบในอดีตโดยอ้างอย่างผิดพลาดว่า ญี่ปุ่นตั้งกำแพงภาษีนำเข้าข้าวสหรัฐฯ สูง 700%

ปัจจุบันญี่ปุ่นได้กำหนดให้มีการนำเข้าข้าวจากต่างประเทศโควตา 770,000 เมตริกตันแต่ละปี โดยที่ไม่ต้องเจอกำแพงภาษีนำเข้าภายใต้ข้อตกลงการเข้าถึงแบบขั้นต่ำ (Minimum Access) ที่ลงนามไว้กับองค์การค้าโลก WTO เมื่อปี 1995 หลังญี่ปุ่นโดนวิพากษ์วิจารณ์ต่อจุดยืนการปกป้องทางการค้าของตัวเอง

เจแปนไทม์สรายงานวันพฤหัสบดี(24)ว่า โตเกียวกำลังอยู่ระหว่างการพิจารณาเพิ่มโควต้านำเข้าข้าวสหรัฐฯ ไม่ต่ำกว่า 70,000 ตันต่อปี เพื่อเป็นอาวุธต่อรองทางการค้า หวังว่าไพ่ใบนี้จะสามารถชนะในการต่อรองกับสหรัฐฯ

แต่กระนั้นรัฐมนตรีเกษตรกรรมญี่ปุ่น ทาคู เอโตะ (Taku Eto) วันอังคาร(22) ออกมาเตือนสำหรับความคิดที่จะให้ญี่ปุ่นต้องพึ่งการนำเข้าข้าวต่างประเทศที่เป็นเสมือนพลาสเตอร์เพื่อแก้ปัญหา

“ผมสงสัยอย่างหนักในการต้องซื้อบางสิ่งจากต่างประเทศเป็นเพียงแค่เพราะมันมีราคาถูก แม้กระทั่งจะเป็นแค่ “ข้าว” นั้นจะช่วยทำให้มีหลักประกันในความมั่นคงทางอาหารและแก้ปัญหาความวิตกของประชาชนในระยะยาวเช่นนั้น”

อ้างอิงจากข้อมูลของสมาคมผู้ส่งออกข้าวไทยชี้ ข้าวขาวสหรัฐฯ ปนข้าวหัก 4% ราคาตลาดโลก 673 - 677 ดอลลาร์/ตัน เปรียบเทียบกับข้าวขาวไทยปนข้าวหัก 5% อยู่ที่ 420 ดอลลาร์/ตัน

ทั้งนี้ รายงานจากสถานการณ์ข้าวโลกและข้าวไทยประจำเดือนมีนาคม 2568 ของกรมการค้าต่างประเทศ กระทรวงพาณิชย์พบว่า เมื่อเทียบให้เห็นปริมาณการส่งออกปี 2567 พบว่า ไทยส่งออก 9.95 ล้านตัน เป็นอันดับ 2 โดยอันดับ 1 คือ อินเดีย 18.05 ล้านตัน ส่วนอันดับ 3 เวียดนาม 9.03 ล้านตัน อันดับ 4 ปากีสถาน 6.52 ล้านตัน และอันดับที่ 5 สหรัฐฯ 3.83 ล้านตัน

วันพฤหัสบดี(24) เจแปนไทมส์รายงานว่า ญี่ปุ่นซึ่งเป็นประเทศผู้ผลิตข้าวและจำกัดการนำข้าวจากต่างประเทศแต่ปัจจุบันกลับประสบปัญหาจากราคาข้าวสูงมาก

ในรายงานวันอาทิตย์(27)จากเจแปนทูเดย์ พบว่าราคาข้าวจำหน่ายที่กรุงโตเกียวของเดือนเมษายนสูงถึง 93.8% เมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า ถึงแม้รัฐบาลนายกรัฐมนตรีชิเงรุ อิชิบะ จะพยายามหาทางเพิ่มสินค้าในตลาดมากขึ้นด้วยการปล่อยข้าวออกมาจากสต็อกข้าวฉุกเฉินก็ตาม

เป็นการปรับเพิ่มจาก 89.6% ในเดือนมีนาคม เป็นราคาสูงสุดเมื่อเทียบปีต่อปีนับตั้งแต่มีการบันทึกมาในปี 1971 อ้างอิงข้อมูลจากกระทรวงมหาดไทยญี่ปุ่น

อ้างอิงจากสื่อธุรกิจไทยรายงานวันที่ 17 ก.พ ที่ผ่านมา พบว่าในแต่ละปีไทยส่งออกข้าวไปญี่ปุ่นเฉลี่ยประมาณ 300,000 ตัน ครองส่วนแบ่งตลาดข้าวในญี่ปุ่นกว่า 43%

อย่างไรก็ตาม จากปัญหาราคาข้าวแพงในญี่ปุ่นส่งผลทำให้กระทรวงพาณิชย์ไทยเห็นลู่ทางที่จะผลักดันให้ข้าวไทยสู่ตลาดญี่ปุ่นเพิ่มมากขึ้น หลังราคาข้าวเฉลี่ยในญี่ปุ่น 2.65 ดอลลาร์ต่อกิโลกรัม เพิ่มขึ้น 60%

ตามการรายงานพบว่าทางการไทยจะใช้ งาน FOODEX JAPAN 2025 เป็นช่องทางโปรโมตข้าวไทยให้กับผู้ค้าแดนอาทิตย์อุทัยและผู้บริโภคเพื่อแนะนำข้าวไทยในการขยายช่องทางการตลาด โดยการ จัดแสดงตัวอย่างข้าวไทยชนิดต่างๆ เช่น ข้าวหอมมะลิไทย ข้าวขาว ข้าวเหนียว และข้าวคุณลักษณะพิเศษ เช่น ข้าวไรซ์เบอร์รี่ ข้าวสังข์หยด ข้าวหอมนิล และข้าว กข43 ให้เป็นที่รู้จักมากยิ่งขึ้น