ใกล้ความเท่าเทียม! ศาลชั้นต้นญี่ปุ่นตัดสิน ‘ห้ามสมรสเพศเดียวกัน’ ถือว่าขัดรัฐธรรมนูญ

ศาลชั้นต้นในจังหวัดนาโกยา ของญี่ปุ่น มีคำพิพากษาวันนี้ (30 พ.ค.) ว่าการไม่อนุญาตให้คนเพศเดียวกันจดทะเบียนสมรสเข้าข่ายขัดรัฐธรรมนูญ อีกหนึ่งปรากฏการณ์ที่นักเคลื่อนไหวชี้ว่าเป็นก้าวสำคัญสำหรับญี่ปุ่นซึ่งเป็นชาติเดียวในกลุ่มประเทศอุตสาหกรรมชั้นนำ G7 ที่ยังคงไม่มีกฎหมายคุ้มครองการสมรสเพศเดียวกัน

คำพิพากษาของศาลแขวงนาโกยาถือเป็นครั้งที่ 2 ที่ระบบศาลของญี่ปุ่นได้ตัดสินให้การแบนสมรสเพศเดียวกันขัดรัฐธรรมนูญ จากที่มีการไต่สวนกันมาทั้งหมด 4 ครั้ง ในช่วง 2 ปีที่ผ่านมา

ปัจจุบัน รัฐธรรมนูญญี่ปุ่นยังคงให้นิยามการสมรสว่าหมายถึงการแต่งงานระหว่างผู้ชายกับผู้หญิงเท่านั้น

“คำพิพากษานี้ช่วยเราให้พ้นจากความเจ็บปวด หลังจากที่ศาลอ้างเมื่อปีที่แล้วว่าการแบนไม่ได้ผิดอะไร และความเจ็บปวดจากสิ่งที่รัฐบาลแถลงมาโดยตลอด” โยโกะ มิซูชิมะ หัวหน้าทีมทนายความ ให้สัมภาษณ์กับสื่อที่ด้านนอกศาล โดยอ้างไปถึงคำตัดสินของศาลโอซากาเมื่อปีที่แล้วที่ยืนยันว่าการแบนสมรสเพศเดียวกัน “ไม่ขัดรัฐธรรมนูญ” แต่อย่างใด

ต่อมา ศาลกรุงโตเกียวก็ได้ประกาศ “ยืน” คำตัดสินแบนสมรสเพศเดียวกัน แต่ยอมรับว่าการที่ญี่ปุ่นยังไม่มีกฎหมายคุ้มครองคู่รักเพศเดียวกันถือว่าละเมิดสิทธิมนุษยชนของพวกเขา

แม้ผลสำรวจความคิดเห็นจะพบว่าคนญี่ปุ่นราว 70% สนับสนุนสมรสเพศเดียวกัน แต่พรรคเสรีประชาธิปไตย (LDP) ภายใต้การนำของนายกรัฐมนตรี ฟูมิโอะ คิชิดะ ยังคงคัดค้านการแก้กฎหมายเพื่อยอมรับเรื่องนี้

เมื่อเดือน ก.พ. คิชิดะ ได้สั่งปลดผู้ช่วยรายหนึ่งที่ออกมาพูดว่า “คนจะหนีออกจากญี่ปุ่นกันหมด หากสมรสเท่าเทียมเป็นที่อนุญาต” กระนั้นก็ตาม ผู้นำญี่ปุ่นยังปฏิเสธที่จะแสดงจุดยืนชัดเจนในเรื่องนี้ และกล่าวว่าถกเถียงอภิปรายควรดำเนินไปอย่าง “ระมัดระวัง”

ปัจจุบัน เทศบาลกว่า 300 แห่งในญี่ปุ่น ซึ่งครอบคลุมประชากรราว 65% เริ่มมีการอนุญาตให้คู่รักเพศเดียวกันทำข้อตกลงเป็นคู่ชีวิตกันได้ (partnership agreements) แต่ยังคงมีสิทธิที่จำกัด เช่น ไม่สามารถรับมรดกของกันและกัน ไม่ได้สิทธิในการเป็นผู้ปกครองบุตรของอีกฝ่าย ส่วนสิทธิในการเข้าเยี่ยมที่โรงพยาบาลก็ไม่ได้รับการการันตี

ที่มา : รอยเตอร์