บริตนีย์ ไกรเนอร์ สตาร์นักบาสเกตบอลหญิงสหรัฐฯ ได้รับการปล่อยตัวแล้วผ่านการแลกตัวนักโทษกับฝ่ายมอสโก โดยแลกตัวกับ วิคเตอร์ บูท พ่อค้าอาวุธข้ามชาติชาวรัสเซีย ฉายา "พ่อค้าแห่งความตาย" และมุ่งหน้ากลับสู่สหรัฐฯ ในวันพฤหัสบดี (8 พ.ย.) สิ้นสุดในสิ่งที่ประธานาธิบดีโจ ไบเดน เรียกว่าช่วงเวลา "นรก" หลายเดือนสำหรับเธอและครอบครัว อย่างไรก็ตามความเคลื่อนไหวนี้เรียกเสียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างดุเดือดจากรีพับลิกัน
การแลกเปลี่ยนครั้งนี้มีขึ้นตามหลังการเจรจายาวนานหลายเดือน ในช่วงเวลาที่ความตึงเครียดระหว่างสองประเทศพุ่งสูง ตามหลังรัสเซียเปิดฉากรุกรานยูเครนในเดือนกุมภาพันธ์ โดย ไกรเนอร์ ซึ่งถูกจับก่อนหน้าการรุกรานราวๆ 1 สัปดาห์ ได้เดินทางจากทัณฑนิคมแห่งหนึ่งของรัสเซียไปยังมอสโก จากนั้นก็ถูกส่งตัวไปยังท่าอากาศยานอาบูดาบี ในสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ จุดที่ใช้แลกตัว โดยทั้ง 2 คนเดินผ่านกันและกันบนลานบิน
"เธอปลอดภัยดี เธออยู่บนเครื่องบิน เธอกำลังเดินทางกลับบ้าน หลายเดือนหลังจากถูกคุมขังโดยไม่ยุติธรรมในรัสเซีย ถูกคุมขังภายใต้สภาพแวดล้อมอันเหลือทน" ไบเดน บอกกับผู้สื่อข่าวที่ทำเนียบขาว พร้อมเผยว่าเธอจะเดินทางมาถึงภายใน 24 ชั่วโมงข้างหน้า "นี่เป็นวันที่เราทำงานหนักมาเป็นเวลานาน เราไม่เคยหยุดผลักดันให้มีการปล่อยตัวเธอ"
นอกจากนี้ ไบเดน กล่าวต่อว่าสหรัฐฯ กำลังเดินหน้าทำงานเพื่อให้มีการปล่อยตัว พอล วีแลน อดีตนาวิกโยธินสหรัฐฯ ที่ถูกคุมขังในรัสเซียเช่นกัน หลังจากไม่สามารถโน้มน้าวรัสเซียให้ปล่อยตัวเขา ในส่วนหนึ่งของการเจรจาครั้งนี้
ไกรเนอร์ วัย 32 ปี เป็นเจ้าของเหรียญทองกีฬาโอลิมปิกเกมส์ 2 สมัย และเป็นดาวดังแห่งทีมฟีนิกซ์ เมอร์คิวรี ในศึกบาสเกตบอลหญิงอาชีพของสหรัฐฯ (ดับเบิลยูเอ็นบีเอ) เธอถูกจับกุมเมื่อวันที่ 17 กุมภาพันธ์ ที่สนามบินแห่งหนึ่งในกรุงมอสโก หลังจากถูกตรวจพบว่า ภายในกระเป๋าเดินทางของเธอมีเครื่องสูบบุหรี่ไฟฟ้าของไกรเนอร์ ซึ่งมีน้ำมันกัญชา อันเป็นสารต้องห้ามผิดกฎหมายในรัสเซีย เธอถูกพิพากษาเมื่อวันที่ 4 สิงหาคม ให้จองจำในทัณฑนิคมแห่งหนึ่งเป็นเวลา 9 ปี ตามข้อกล่าวหาครอบครองและลักลอบขนยาเสพติด
กระทรวงการต่างประเทศรัสเซียเผยว่าได้แลกตัว ไกรเนอร์ กับ บูท วัย 55 ปี พลเมืองชาวรัสเซีย ที่เมื่อปี 2012 ถูกศาลแห่งหนึ่งของอเมริกาพิพากษาจำคุก 25 ปี ตามข้อกล่าวหาต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับอาชีพค้าอาวุธของเขา ทั้งนี้เป็นเวลานานเกือบ 2 ทศวรรษ บูท เป็นพ่อค้าอาวุธที่โด่งดังที่สุดของโลก เขาขายอาวุธให้รัฐอันธพาลต่างๆ บรรดากลุ่มกบฏ และเหล่าหัวหน้านักรบในแอฟริกา เอเชีย และอเมริกาใต้
ทำเนียบขาวเผยว่า การเตรียมการแลกตัวไกรเนอร์ เกิดขึ้นภายใน 48 ชั่วโมงที่ผ่านมา หลังจาก ไบเดน ตัดสินใจเมื่อไม่กี่สัปดาห์ก่อน ว่าจะทำการแลกตัวเธอกับ บูท แต่เงื่อนไขสำหรับการอภัยโทษ บูท ยังไม่ครบถ้วนจนกระทั่งวันพฤหัสบดี (8 ธ.ค.)
ไบเดน และกมาลา แฮร์ริส รองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ได้พูดคุยทางโทรศัพท์กับไกเนอร์ จากห้องทำงานรูปไข่ของทำเนียบขาว ร่วมด้วย เชอเรลล์ ภรรยาของไกรเนอร์ โดยทางทำเนียบขาวได้เผยแพร่ภาพถ่ายการพูดคุยทางโทรศัพท์ และ ไบเดน เผยว่า ไกรเนอร์ "มีกำลังใจดี" และแสดงให้เห็นถึงความเข้มแข็งและความสง่างามอย่างน่าทึ่งตลอดช่วงเวลาอันแสนสาหัส "ช่วงเวลาหลายเดือนที่ผ่านมา ถือเป็นเวลานรกสำหรับ บริตนีย์ และภรรยา ครองครัวและเพื่อนร่วมทีมของเธอ"
ในถ้อยแถลงร่วมระหว่างสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และซาอุดีอาระเบีย ระบุว่าประธานาธิบดียูอีเอ และมกุฎราชกุมารซาอุดีอาระเบีย เป็นแกนนำในความพยายามเป็นคนกลาง เพื่อรับประกันการปล่อยตัวไกรเนอร์ ขณะที่โฆษกทำเนียบขาวแสดงความขอบคุณซาอุดีอาระเบียและประเทศอื่นๆ ที่พูดถึงในประเด็นนี้ แต่บอกว่าการเจรจาระหว่างรัสเซียกับสหรัฐฯ "ไม่มีคนกลางมาเกี่ยวข้อง"
อย่างไรก็ตาม การแลกเปลี่ยนตัวครั้งนี้ เรียกเสียงวิพากษ์วิจารณ์จากสมาชิกรีพับลิกันบางส่วนต่อประธานาธิบดีที่มาจากพรรคเดโมแครต
อดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เยาะเย้ยการแลกเปลี่ยนตัวนักบาสเกตบอลรายหนึ่ง กับ วิคเตอร์ บูท ชายผู้อยู่เบื้องหลังการเสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บอันน่าสยดสยองหลายหมื่นหลายแสนคน โดยไม่ได้ตัว วีแลน พ่วงมาด้วย "อะไรจะโง่เขลาขนาดนั้น และเป็นความไม่รักชาติที่น่าอับอายสำหรับสหรัฐฯ!" ทรัมป์เขียนบนสื่อสังคมออนไลน์
ส่วน เควิน แม็คคาร์ธีย์ แกนนำพรรครีพับลิกันในสภาผู้แทนราษฎรสหรัฐฯ เสริมว่า "นี่เป็นของขวัญที่มอบแก่วลาดิมีร์ ปูติน และมันเป็นอันตรายต่อชีวิตชาวอเมริกา"
กระนั้นทาง ไบเดน ตอบโต้ว่า "มันคืองานของผมในฐานะประธานาธิบดีสหรัฐฯ สำหรับการตัดสินใจที่ยากลำบาก และปกป้องพลเมืองชาวอเมริกาในทุกหนทุกแห่งในโลกใบนี้"
ไกรเนอร์ ยอมรับสารภาพผิด แต่บอกว่าเธอทำผิดพลาดโดยไม่ได้ตั้งใจและไม่มีความตั้งใจละเมิดกฎหมาย เมื่อเดือนที่แล้ว เธอถูกพาตัวไปยังทัณฑนิคมแห่งหนึ่งในแคว้นมอร์โดเวีย เพื่อชดใช้โทษจำคุก
เชอเรลล์ ไกรเนอร์ ซึ่งบอกว่าเธอรู้สึกตื้นตันอย่างมาก ได้กล่าวขอบคุณไบเดน และคณะรัฐบาลของเขา สำหรับการทำงานหนักเพื่อหาทางให้ภรรยาของเธอได้รับการปล่อยตัว ทั้งนี้คาดหมายว่าเที่ยวบินของ ไกรเนอร์ จะลงจอดที่ซานอันโตนิโอ รัฐเทกซัส
สำหรับ วิคเตอร์ บูท เคยเป็นบุคคลที่เป็นที่ต้องการตัวมากที่สุดในโลก ก่อนถูกจับกุมในปี 2008 ในประเทศไทย ตามหลังปฏิบัติการของสายลับอเมริกา ที่บันทึกเสียงการสนทนาที่เขาเสนอขายขีปนาวุธให้กลุ่มบุคคลที่เขาคิดว่าเป็นพวกกองโจรฝ่ายซ้ายของโคลอมเบีย และส่งตัวกลับมารับโทษต่อที่สหรัฐฯ ทั้งนี้รายงานข่าวล่าสุดของรอยเตอร์ระบุว่า บูท ได้เดินทางถึงมอสโกเป็นที่เรียบร้อยแล้ว
(ที่มา : รอยเตอร์)
