‘ไบเดน’ ย้ำเร่งเดินหน้ายุทธศาสตร์อินโด-แปซิฟิก ขณะ ‘ลีเซียนลุง’ ชวนมะกันกระชับมิตรอาเซียน-จีน

“ไบเดน” ยืนยันสหรัฐฯ กำลังเร่งเดินหน้า “อย่างแข็งขัน” ในเรื่องการปรับนโยบายเพื่อเน้นให้ความสำคัญลำดับแรกๆ แก่ภูมิภาคเอเชีย-แปซิฟิก ถึงแม้เวลานี้เจอวิกฤตที่เกิดจากรัสเซียรุกรานยูเครน ขณะที่ “ลี เซียนลุง” ซึ่งไปเยือนทำเนียบขาว เรียกร้องให้อเมริกากระชับสัมพันธ์กับอาเซียนและจีนใกล้ชิดยิ่งขึ้น 

ในอีกด้านหนึ่ง ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ แสดงความคิดเห็นว่า แทนที่จะไล่จี้ให้ปักกิ่งเปลี่ยนพฤติกรรมการค้าที่ไม่เป็นธรรม อเมริกาควรโฟกัสที่การยุติการพึ่งพิงเศรษฐกิจจีนเสียเลยมากกว่า

ขณะเป็นเจ้าภาพให้การต้อนรับนายกรัฐมนตรีลี เซียนลุง แห่งสิงคโปร์ ณ ห้องทำงานรูปไข่ในทำเนียบขาวเมื่อวันอังคาร (29 มี.ค.) ประธานาธิบดีโจ ไบเดน บอกว่าเวลานี้ ระเบียบโลกแบบยึดโยงอยู่กับกฎระเบียบ กำลังเผชิญความท้าทายอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน แต่วอชิงตันก็ไม่ได้สับสนไขว้เขว โดยแม้ต้องจัดการวิกฤตในยุโรปจากการบุกยูเครนของรัสเซีย ทว่าคณะบริหารของเขายังคงสนับสนุนอย่างแข็งขันในการเดินหน้าอย่างรวดเร็วเพื่อปฏิบัติตามยุทธศาสตร์อินโด-แปซิฟิก

ไบเดนซึ่งพูดถึงสหรัฐฯ ว่า เป็น “ชาติอินโด-แปซิฟิกที่น่าภาคภูมิใจชาติหนึ่ง” กล่าวว่า เขาต้องการให้แน่ใจว่าภูมิภาคนี้จะยังคง “เสรีและเปิดกว้าง” ซึ่งเห็นชัดว่าเป็นการพาดพิงแสดงการคัดค้านสิ่งที่ทำเนียบขาวมองว่า เป็นความพยายามของจีนในการครอบงำเส้นทางการค้าระหว่างประเทศ

ด้านนายกรัฐมนตรีลี รบเร้าสหรัฐฯ กระชับสัมพันธ์ใกล้ชิดยิ่งขึ้นกับสมาคมอาเซียน โดยระบุว่าเรื่องนี้ “จะช่วยสหรัฐฯ ในการปรากฏตัวในเอเชีย-แปซิฟิก และในการมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้งยิ่งขึ้นอีกกับเพื่อนมิตรจำนวนมาก และเพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งให้แก่ผลประโยชน์ทางยุทธศาสตร์ของสหรัฐฯ ในภูมิภาคนี้”

ลียังสะท้อนจุดยืนของสิงคโปร์ในฐานะฮับการค้าซึ่งต้องการความสัมพันธ์ที่ดีทั้งกับปักกิ่งและวอชิงตัน โดยแสดงความหวังว่า ไบเดนจะกระชับสัมพันธ์ลึกซึ้งขึ้นกับจีน และประเทศอื่นๆ นอกเหนือจากจีน

ระหว่างการแถลงข่าวร่วมกัน ไบเดนย้ำว่า สองประเทศจะร่วมกันส่งเสริมอินโด-แปซิฟิกที่เสรีและเปิดกว้าง เชื่อมโยงกัน มั่งคั่ง และมั่นคงปลอดภัยยิ่งขึ้น ขณะที่ลีสำทับว่า สิงคโปร์ชื่นชมความมุ่งมั่นผูกพันที่อเมริกามีกับเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ และสนับสนุนการปรากฏตัวอย่างแข็งแกร่งของอเมริกาในภูมิภาคนี้

ผู้นำสหรัฐฯ เสริมว่า เฝ้ารอที่จะได้เป็นเจ้าภาพจัดการประชุมสุดยอดกับเหล่าผู้นำอาเซียนที่กรุงวอชิงตันในฤดูใบไม้ผลิที่จะถึง หลังจากซัมมิตที่วางแผนไว้ว่าจะจัดในสัปดาห์นี้มีอันต้องเลื่อนออกไปเนื่องจากปัญหาเกี่ยวกับตารางเวลา

นอกจากนั้น ทั้งคู่ยังเรียกร้องให้เกาหลีเหนือระงับการทดสอบขีปนาวุธและกลับสู่การเจรจาเกี่ยวกับโครงการอาวุธ รวมทั้งวิจารณ์นโยบายของรัฐบาลทหารพม่า และประณามการรุกรานยูเครนของรัสเซีย ซึ่งในประเด็นหลังนี้ เจ้าหน้าที่อาวุโสของสหรัฐฯ ให้สัมภาษณ์ก่อนการประชุมว่า อเมริกายินดีที่สิงคโปร์ตัดสินใจแซงก์ชันและควบคุมการส่งออกไปยังรัสเซีย

ทั้งนี้ คณะบริหารของไบเดนย้ำมาตลอดว่า เอเชีย-แปซิฟิก โดยเฉพาะอย่างยิ่งการแผ่ขยายอิทธิพลของจีน เป็นปัญหาทางยุทธศาสตร์อันดับหนึ่งของอเมริกา

ในอีกด้านหนึ่ง เอเอฟพีรายงานโดยอ้างอิงสำเนาคำแถลงที่แคทเธอลีน ไท่ ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ (ยูเอสทีอาร์) จะกล่าวในสภาผู้แทนราษฎรในวันพุธ (30) ซึ่งระบุว่า ไท่จะแนะนำให้อเมริกาเปลี่ยนยุทธศาสตร์ต่อจีนด้วยการมุ่งเน้นการยุติการพึ่งพิงเศรษฐกิจจีน แทนที่จะกดดันให้ปักกิ่งเปลี่ยนพฤติกรรมการค้าที่ไม่เป็นธรรม

ยุทธศาสตร์ใหม่ของไท่ มุ่งพิจารณาถึงการที่อเมริกาไม่มีความสามารถในการบังคับให้มีการเปลี่ยนแปลงขั้นพื้นฐานในแนวทางปฏิบัติทางธุรกิจภายใต้ข้อตกลงการค้าที่คณะบริหารของอดีตประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ ลงนามไว้และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ต้นปี 2020

ไท่ชี้ว่า ขณะที่เปิดกว้างสำหรับการเจรจากับจีน อเมริกายังต้องรับรู้ข้อจำกัดของข้อตกลงดังกล่าวและเปลี่ยนแปลงวิธีรับมือจากที่เคยมุ่งเน้นการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของจีน นอกจากนั้น แนวทางใหม่ยังควรรวมถึงการปกป้องค่านิยมและผลประโยชน์ทางเศรษฐกิจของอเมริกาจากผลกระทบแง่ลบจากนโยบายและแนวทางปฏิบัติที่ไม่เป็นธรรมของจีน

ผู้แทนการค้าสหรัฐฯ ทิ้งท้ายว่า การส่งเสริมศักยภาพการแข่งขันของอเมริกาอย่างแท้จริง สามารถทำได้ด้วยการที่รัฐสภาผ่านกฎหมายนวัตกรรมที่จะส่งเสริมการผลิตเทคโนโลยีสำคัญ

(ที่มา : เอเอฟพี, รอยเตอร์, เอพี)