ประธานาธิบดีโจ ไบเดน แห่งสหรัฐฯ มีคำสั่งชั่วคราววานนี้ (5 ส.ค.) ให้พลเมืองฮ่องกงสามารถพำนักอยู่ในสหรัฐอเมริกาได้นานสูงสุด 18 เดือน ในกรณีที่พวกเขาเกรงว่าอาจจะตกเป็นเหยื่อการปราบปรามทางการเมือง ขณะที่กระทรวงการต่างประเทศจีนแถลงโต้ทันควันว่า สหรัฐฯ กำลัง “แทรกแซงกิจการภายใน” อย่างร้ายแรง
ไบเดน มีคำสั่งให้กระทรวงความมั่นคงแห่งมาตุภูมิขยายระยะเวลาพำนักนานสูงสุด 18 เดือนสำหรับชาวฮ่องกงที่อยู่ในสหรัฐฯ โดยอ้างถึง “เหตุผลจำเป็นในด้านนโยบายต่างประเทศ”
“ในช่วง 1 ปีที่ผ่านมา พรรคคอมมิวนิสต์จีนยังคงเดินหน้าโจมตีอำนาจปกครองตนเองของฮ่องกง บั่นทอนกระบวนการและสถาบันประชาธิปไตยที่หลงเหลืออยู่ ออกข้อบังคับเพื่อจำกัดเสรีภาพทางวิชาการ และลิดรอนเสรีภาพสื่อมวลชน” ไบเดน ระบุในบันทึกข้อความ
ผู้นำสหรัฐฯ ยังชี้ด้วยว่า การมอบสถานที่พักพิงที่ปลอดภัยแก่ชาวฮ่องกง “ถือเป็นการกระทำที่อิงกับผลประโยชน์ของสหรัฐฯ ในภูมิภาค และสหรัฐอเมริกาพร้อมจะยืนหยัดสนับสนุนประชาชนชาวฮ่องกง”
ทั้งนี้ ยังไม่ชัดเจนว่าคำสั่งดังกล่าวจะมีผลครอบคลุมชาวฮ่องกงมากน้อยขนาดไหน แต่คาดว่าคนฮ่องกงในสหรัฐฯ ส่วนใหญ่น่าจะได้รับสิทธินี้
ล่าสุด สำนักงานกระทรวงการต่างประเทศจีนประจำฮ่องกงได้ออกคำแถลงประณามข้อเสนอของ ไบเดน ว่าเป็นการแทรกแซงกิจการภายในของฮ่องกงอย่างร้ายแรง
“การมอบในสิ่งที่พวกเขาเรียกว่าสถานที่หลบภัย (safe haven) นั้นเป็นการจงใจใส่ความฮ่องกง ให้ร้ายประเทศจีน และเป็นการกระทำที่มุ่งโจมตีความเจริญรุ่งเรืองและเสถียรภาพของฮ่องกง” กระทรวงการต่างประเทศจีนระบุวันนี้ (6)
ทำเนียบขาวระบุว่า นโยบายของ ไบเดน เป็นการส่งสัญญาณชัดเจนว่า “สหรัฐฯ จะไม่นิ่งเฉย หากจีนผิดสัญญาที่ให้ไว้กับฮ่องกงและประชาคมโลก” ขณะที่ อเลคันโดร มายอร์กัส รัฐมนตรีกระทรวงความมั่นคงแห่งมาตุภูมิ ออกมาให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่า ชาวฮ่องกงที่ได้รับสิทธิต่อเวลาพำนักเป็น 18 เดือนยังสามารถขอใบอนุญาตทำงานในสหรัฐฯ ได้ด้วย
ความเคลื่อนไหวครั้งนี้ถือเป็นมาตรการล่าสุดที่ ไบเดน ใช้ตอบโต้สิ่งที่สหรัฐฯ เรียกว่าเป็นการบ่อนทำลายหลักนิติธรรมของฮ่องกง อดีตเกาะอาณานิคมอังกฤษที่ถูกส่งมอบคืนแก่จีนเมื่อปี 1997
เมื่อเดือน ก.ค. รัฐบาลสหรัฐฯ ได้ลงดาบคว่ำบาตรเจ้าหน้าที่จีนในฮ่องกงหลายราย และยังเตือนภาคธุรกิจให้ระมัดระวังความเสี่ยงในการดำเนินธุรกิจภายใต้กฎหมายความมั่นคงแห่งชาติที่จีนนำมาใช้กับฮ่องกงเมื่อปีที่แล้ว
คำสั่งของ ไบเดน นั้นอาศัยอำนาจตามโครงการ Deferred Enforced Departure (DED) ซึ่งไม่ได้เป็นการเปิดทางให้สัญชาติอเมริกัน ทว่าสามารถต่ออายุได้ไม่จำกัดโดยคำสั่งของประธานาธิบดี
สำหรับโอกาสที่ชาวฮ่องกงจะได้สิทธิพำนักถาวร (permanent residency) นั้น โฆษกกระทรวงการต่างประเทศ เน็ด ไพรซ์ ชี้แจงว่า ชาวฮ่องกงที่มีคุณสมบัติเข้าเกณฑ์อาจได้รับการพิจารณาเข้าร่วมโครงการรับผู้ลี้ภัยของสหรัฐฯ (U.S.Refugee Admissions Program)
ที่มา : รอยเตอร์
