กลุ่มชนพื้นเมืองในรัฐซัสแคตเชวัน ของแคนาดาเปิดเผยในวันพฤหัสบดี (24 มิ.ย.) พบหลุมฝังศพนิรนามสูงสุด 751 ศพ ณ โรงเรียนประจำจอคาทอลิกแห่งหนึ่งซึ่งปัจจุบันปิดไปแล้ว ไม่กี่สัปดาห์หลังการค้นพบลักษณะเดียวกันได้ก่อความตกตะลึงและความรู้สึกเศร้าสลดไปทั่วประเทศ
นายกรัฐมนตรีจัสติน ทรูโด ระบุว่า เขารู้สึกเศร้าใจอย่างมากต่อการค้นพบครั้งใหม่ที่โรงเรียนประจำมารีวาล อินเดีย ห่างจากเรจินา เมืองเอกของรัฐซัสแคตเชวัน ไปราวๆ 140 กิโลเมตร พร้อมบอกกับชนพื้นเมืองว่า "ความเจ็บปวดและบาดแผลที่คุณรู้สึกคือความรับผิดชอบที่แคนาดาต้องแบกรับ"
คัสมัส เดอโลร์ม หัวหน้ากลุ่มโคเวสเซส เฟิร์สต์ เนชันส์ หนึ่งในชนพื้นเมืองแคนาดา บอกกับผู้สื่อข่าว ยังไม่เป็นที่ชัดเจนว่ามีจำนวนมากน้อยแค่ไหนที่เป็นศพเด็ก พร้อมระบุเคยมีเรื่องเล่าขานกันมานานว่ามีศพผู้ใหญ่ถูกฝังที่สถานที่แห่งนี้ด้วยเช่นกัน
เดอโลร์ม บอกว่า โบสถ์ซึ่งเป็นผู้ดูแลโรงเรียนแห่งนี้เป็นคนรื้อป้ายหลุมศพออกไป "เราไม่ได้รื้อป้าย การรื้อป้ายเป็นอาชญากรรมในประเทศนี้ และเรากำลังปฏิบัติสิ่งที่เกิดขึ้นเหมือนกับเป็นสถานที่เกิดเหตุ" เขากล่าว
ระบบการศึกษาประจำซึ่งนำมาใช้ระหว่างปี 1831 ถึง 1996 เคยพรากเด็กชนพื้นเมืองราว 150,000 คนจากอ้อมอกบรรดาผู้ปกครองและพาเด็กๆ เหล่านั้นมายังโรงเรียนประจำคริสเตียนทั้งหลาย ส่วนใหญ่เป็นคาทอลิก ซึ่งบริหารงานโดยรัฐบาลกลาง โดยมีเป้าหมายเพื่อกลืนเยาวชนชาวพื้นเมืองเข้าสู่สังคมแคนาดา
เด็กๆ ชนพื้นเมืองจะถูกบังคับให้เปลี่ยนไปนับถือศาสนาคริสต์ ไม่อนุญาตให้พูดภาษาชนพื้นเมืองของตัวเอง ไม่ให้ติดต่อพ่อแม่ มีการทำร้ายร่างกาย ล่วงละเมิดทางเพศ ต้องใช้ชีวิตสภาพแวดล้อมที่สกปรก อาคารไม่ได้คุณภาพ ระบบให้ความอบอุ่นไม่ดี และมีสิ่งอำนวยความสะดวกไม่เพียงพอ จนนำไปสู่การเสียชีวิตของเด็กกว่า 6,000 คน เท่าที่มีการเปิดเผยต่อสาธารณะ แต่กลุ่มชนพื้นเมืองเชื่อว่า ยังมีเด็กที่เสียชีวิตแต่ไม่มีการเปิดเผยอีกเป็นจำนวนมาก
"แคนาดาจะถูกรู้จักในฐานะประเทศที่พยายามจำกัดชนพื้นเมือง" บ็อบบี้ คาเมรอน ประธานสมาพันธ์ชนชาติพื้นเมือง (Federation of Sovereign Indigenous Nations) ซึ่งเป็นตัวแทน 74 ชนพื้นเมืองในรัฐซัสแคตเชวันระบุ "นี่แค่เพิ่งเริ่มต้น"
คณะกรรมการตรวจสอบและค้นหาความจริงเพื่อการปรองดองของแคนาดา ระบุสุสานที่โรงเรียนมารีวาลถูกปล่อยทิ้งไว้อย่างนั้น หลังจากมีการรื้อถอนอาคารของโรงเรียน ทั้งนี้ทางคณะกรรมการฯ เคยเผยแพร่รายงานฉบับหนึ่งซึ่งระบุว่า ระบบโรงเรียนประจำเทียบเท่ากับเป็นการฆ่าล้างทางวัฒนธรรม
โคเวสเซส เฟิร์สต์ เนชัน ติดต่อประสานงานกับอัครสังฆมณฑลคาทอลิกท้องถิ่น และมองในแง่บวกว่าจะได้รับมอบบันทึกต่างๆ เพื่อเปิดทางให้ทางกลุ่มระบุเอกลักษณ์บุคคลศพนิรนามเหล่านั้น "เราเชื่อมั่นอย่างเต็มเปี่ยมว่าโบสถ์โรมันคาทอลิกจะมอบบันทึกแก่เรา พวกเขาไม่ได้บอกปัดเรา แต่ตอนนี้เรายังไม่ได้รับมัน"
ทาง โคเวสเซส เฟิร์สต์ เนชันส์ เริ่มใช้เรดาร์ค้นหาตรวจสอบใต้ดินเมื่อวันที่ 2 มิถุนายน ไม่นานหลังจากมีการค้นพบหลุมศพปริศนา 215 ศพ ที่โรงเรียนประจำเก่า แคมลูปส์ อินเดียน เรสซิเดนเทียล ในรัฐบริติช โคลอมเบีย ซึ่งสร้างความตกตะลึงและโกรธเคืองไปทั่วประเทศ
ทั้งนี้ เรดาร์ที่โรงเรียนมารีวาล พบหลุมศพ 751 หลุมจนถึงวันพุธ (23 มิ.ย.) และจากที่ค่าความคลาดเคลื่อนอยู่ที่ 10% นั่นหมายความว่ามีหลุมศพอยู่ในบริเวณดังกล่าวอย่างน้อย 600 หลุม
เมื่อช่วงต้นเดือนมิถุนายน สมเด็จพระสันตะปาปาฟรานซิส มีพระดำรัสแสดงความเจ็บปวดพระทัย หลังทราบข่าวการค้นพบศพเด็กชนพื้นเมืองฝังซุกอยู่ในที่ดินของอดีตโรงเรียนประจำคาทอลิกแคมลูปส์ และทรงเรียกร้องให้ทุกฝ่ายเคารพสิทธิและวัฒนธรรมของชนพื้นเมือง ทว่าไม่ทรง “ขออภัย” ในนามคริสตจักรตามที่หลายฝ่ายเรียกร้อง
(ที่มา : รอยเตอร์)
