คณะกรรมาธิการการค้าของรัฐบาลสหรัฐฯ (US Federal Trade Commission - FTC) และรัฐต่างๆ ทั่วอเมริกาได้ยื่นฟ้องบริษัท เฟซบุ๊ก อิงค์ ในข้อหาผูกขาดตลาดโซเชียลมีเดีย โดยใช้กลยุทธ์เข้าซื้อกิจการเพื่อกำจัดคู่แข่ง ซึ่งเป็นคดีใหญ่ที่อาจจะทำให้เฟซบุ๊กถูกศาลบังคับขายกิจการ WhatsApp และ Instagram
การยื่นฟ้อง 2 คดีเมื่อวันพุธ (9 ธ.ค.) ส่งผลให้เฟซบุ๊กกลายเป็นบริษัทเทคยักษ์ใหญ่รายที่ 2 ที่ถูกดำเนินคดีฐานผูกขาดการค้า หลังจากที่กระทรวงยุติธรรมสหรัฐฯ ได้ยื่นฟ้อง ‘กูเกิล’ เมื่อเดือน ต.ค. โดยกล่าวหาบริษัทซึ่งมีมูลค่าตลาด 1 ล้านล้านดอลลาร์ ว่า ใช้ระบบผูกขาดที่ก่อให้เกิดความเสียหายในการแข่งขันของตลาดด้านเทคโนโลยี การค้นหา และการโฆษณา
FTC ระบุในคำฟ้องว่า เฟซบุ๊กมีพฤติกรรมผูกขาดจากการเข้าซื้อกิจการ Instagram เมื่อปี 2012 ด้วยวงเงิน 1,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ และกิจการ WhatsApp ด้วยวงเงิน 19,000 ล้านดอลลาร์สหรัฐฯ ในปี 2014
ผู้คุมกฎทั้งระดับรัฐและรัฐบาลกลางเรียกร้องให้ศาลสั่งเฟซบุ๊กแยกกิจการออกจาก Instagram และ WhatsApp ซึ่งคาดว่าจะนำไปสู่การต่อสู้ทางกฎหมายที่ยืดเยื้อ
ด้าน เลทิเทีย เจมส์ อัยการสูงสุดรัฐนิวยอร์ก ซึ่งรับหน้าที่เป็นตัวแทน 46 รัฐ ยื่นฟ้องเฟซบุ๊ก ระบุ “เป็นเวลาเกือบ 10 ปีที่เฟซบุ๊กใช้อิทธิพลและอำนาจผูกขาดลดโอกาสในการแข่งขันของบริษัทรายย่อยอื่นๆ ซึ่งทำให้ผู้ใช้งานต้องเสียประโยชน์”
รัฐเหล่านี้ขอให้ศาลมีคำสั่งให้เฟซบุ๊กต้องแจ้งต่อเจ้าหน้าที่รัฐบาล ก่อนที่จะเข้าซื้อกิจการใดๆ ก็ตามที่มีมูลค่าเกินกว่า 10 ล้านดอลลาร์
เอียน คอนเนอร์ ผู้อำนวยการสำนักงานกำกับการแข่งขันของ FTC ระบุว่า “กลยุทธ์ผูกขาดของของเฟซบุ๊กทำให้ผู้บริโภคไม่ได้รับประโยชน์จากการแข่งขันในตลาด และ FTC ต้องการบังคับให้เฟซบุ๊กต้องหยุดพฤติกรรมต่อต้านการแข่งขัน เพื่อให้นวัตกรรมและการแข่งขันอย่างเสรีสามารถดำเนินต่อไปได้”
เจนนิเฟอร์ นิวสเตด ที่ปรึกษาทั่วไปของเฟซบุ๊ก วิจารณ์การยื่นฟ้องครั้งนี้ว่าเป็นการสร้าง “ประวัติศาสตร์ของพวกนิยมลัทธิแก้ (revisionist history)” และย้ำว่า กฎหมายต่อต้านการผูกขาดไม่ได้มีไว้เพื่อลงโทษ “บริษัทที่ประสบความสำเร็จ”
เธอยังชี้ด้วยว่า WhatsApp และ Instagram เริ่มประสบความสำเร็จจริงจังหลังจากที่เฟซบุ๊กทุ่มเม็ดเงินลงทุนนับพันๆ ล้านดอลลาร์เพื่อพัฒนาแอปฯ ทั้งสองจนเป็นที่นิยม
มาร์ก ซักเคอร์เบิร์ก ซีอีโอและผู้ก่อตั้งเฟซบุ๊ก แจ้งต่อพนักงานเมื่อเดือน ก.ค. ว่า จะต่อสู้ความพยายามแยกกิจการในเครือเฟซบุ๊กจนถึงที่สุด
แม้การบังคับแยกกิจการจะไม่ได้เกิดขึ้นบ่อยๆ แต่ผู้เชี่ยวชาญชี้ว่ากรณีของเฟซบุ๊กนับว่ามีพฤติกรรมบ่งบอกชัดเจนถึงเจตนาในการผูกขาด โดยยกตัวอย่างถ้อยคำของ ซักเกอร์เบิร์ก ที่เขียนไว้ในอีเมลเมื่อปี 2008 ว่า “การซื้อดีกว่าการแข่งขัน” (It’s better to buy than compete)
อย่างไรก็ดี ผู้เชี่ยวชาญบางราย เช่น เซธ บลูม จากบริษัทที่ปรึกษา Bloom Strategic Counsel กลับมองว่าเหตุผลที่ FTC ยกขึ้นมาอ้างนั้นยัง “อ่อน” มากเมื่อเทียบกับกรณีที่กระทรวงยุติธรรมยื่นฟ้องกูเกิล
“เรากำลังพูดถึงการเข้าซื้อกิจการซึ่งเกิดขึ้นเมื่อ 6-8 ปีก่อน ซึ่งไม่ใช่เรื่องง่ายที่ศาลจะบังคับขายกิจการที่ถูกซื้อมาหลายปีแล้ว” บลูม ให้ความเห็น
ที่มา: รอยเตอร์, CNN
