สงครามเอธิโอเปียบานปลาย ผู้นำ ‘ทิเกรย์’ ยืนยันกองกำลังของตนยิงจรวดใส่สนามบิน ‘เอริเทรีย’

ผู้นำของเขตบริหาร “ทิเกรย์” ทางภาคเหนือสุดของเอธิโอเปีย ที่กำลังก่อกบฏแข็งข้อต่อรัฐบาลกลางในกรุงอาดดิสอาบาบา แถลงยืนยันในวันอาทิตย์ (15 พ.ย.) ว่า กองกำลังอาวุธของเขาได้ยิงจรวดหลายลูกใส่ท่าอากาศยานในเมืองหลวงของประเทศเอริเทรีย ถือเป็นการบานปลายขยายตัวครั้งใหญ่ของสถานการณ์ ซึ่งเพิ่มความหวั่นเกรงว่าจะเกิดสงครามขนาดใหญ่โตกว้างขวางกว่าปัจจุบันขึ้นในภูมิภาคจงอยแอฟริกา

เดเบรตซิโอน เกเบรมิเชล ผู้นำทิเกรย์ ซึ่งกล่าวหาเอริเทรีย ชาติเพื่อนบ้านที่มีพรมแดนติดต่อกับเขตบริหารของเขาว่า กำลังส่งทั้งขบวนรถถังและกองทหารหลายพันคนเข้ามายังทิเกรย์ เพื่อสนับสนุนการรุกโจมตีของรัฐบาลกลางเอธิโอเปีย ระบุว่า กองทหารของเขากำลังตกอยู่ในการโจมตี “จากแนวรบหลายด้าน”

“ประเทศของเรากำลังโจมตีเราพร้อมกับต่างชาติอีกรายหนึ่ง นั่นคือ เอริเทรีย กบฏทรยศชาติ!” เดเบรตซิโอนระบุในข้อความเอสเอ็มเอสส่งถึงรอยเตอร์ โดยไม่ได้ให้รายละเอียดเพิ่มเติมหรือให้หลักฐานใดๆ เพื่อสนับสนุนการกล่าวอ้างเหล่านี้

เนื่องจากการเข้าถึงถูกจำกัด และการสื่อสารส่วนใหญ่ในทิเกรย์ก็ใช้การไม่ได้ รอยเตอร์จึงไม่สามารถตรวจสอบยืนยันอย่างอิสระในการกล่าวอ้างของทุกๆ ฝ่าย เกี่ยวกับการสู้รบขัดแย้งที่ดำเนินมาได้ 12 วันคราวนี้

ทางด้านนายกรัฐมนตรี อาบีย์ อาเหม็ด ของเอธิโอเปีย ทวิตในวันอาทิตย์ (15) ว่า เอธิโอเปียมีความสามารถเกินพอที่จะบรรลุวัตถุประสงค์ต่างๆ ของตนในทิเกรย์ “ด้วยตนเอง” แต่ก็ไม่ได้ตอบโต้อย่างเจาะจงใดๆ ต่อการกล่าวหาของเดเบรตซิโอน

เมื่อสัปดาห์ที่แล้ว รัฐมนตรีต่างประเทศ ออสมาน ซาเละห์ โมฮัมเหม็ด ของเอริเทรีย บอกกับรอยเตอร์ว่า “เราไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของการสู้รบขัดแย้งนี้”

อาบีย์ได้เปิดฉากเข้ารณรงค์โจมตีในทิเกรย์เมื่อวันที่ 4 พฤศจิกายน หลังจากกล่าวหาพวกกองกำลังอาวุธท้องถิ่นว่าเข้าโจมตีกองทหารรัฐบาลกลางซึ่งตั้งค่ายอยู่ในเขตบริหารทางคอนเหนือสุดแห่งนี้ โดยที่ทิเกรย์ซึ่งมีประชากรราว 5 ล้านคน มีพรมแดนติดต่อกับเอริเทรีย และซูดาน

รัฐบาลเอธิโอเปียกล่าวหาพวกผู้นำของทิเกรย์ว่า เป็นกบฏทรยศชาติ และระบุว่า การเปิดยุทธการทางทหารของตนมีจุดมุ่งหมายเพื่อฟื้นฟูหลักนิติธรรม ทั้งนี้ ชาวทิเกรย์เป็นพวกที่มีอิทธิพลครอบงำเหนือรัฐบาลผสมที่เป็นผู้ปกครองเอธิโอเปียในช่วงก่อนหน้าที่อาบีย์ ซึ่งเป็นชาวโอโรโม ขึ้นครองอำนาจเมื่อปี 2018 พวกเขาบอกว่าอาบีย์ได้พยายามลดทอนความสำคัญของชาวทิเกรย์ลงไปเรื่อยๆ ซึ่งนี่เป็นสิ่งที่อาบีย์ปฏิเสธว่าไม่จริง

การสู้รบขัดแย้งรอบนี้ได้สังหารผู้คนทั้งสองฝ่ายล้มตายไปหลายร้อยคน และทำท่าคุกคามสั่นคลอนเสถียรภาพในส่วนอื่นๆ ของเอธิโอเปีย และของจงอยแอฟริกา สหประชาชาติเพิ่งแถลงในวันอาทิตย์ (15) ว่า มีชาวเอธิโอเปียอย่างน้อย 20,000 คน อพยพหลบหนีเข้าไปในซูดาน

อินเตอร์เนชั่นแนล ไครซิส กรุ๊ป ที่เป็นกลุ่มคลังสมองระดับอินเตอร์ เตือนเอาไว้ตั้งแต่วันที่ 5 พ.ย.ว่า หากเอริเทรียเข้าเกี่ยวข้องใดๆ ในศึกคราวนี้ ก็อาจกลายเป็นการดึงลากซูดานเข้ามาด้วย

อียิปต์กับซูดานนั้นได้เปิดการซ้อมรบร่วมกันเมื่อวันเสาร์ (14) ที่ผ่านมา ทั้งนี้ ตามรายงานของกระทรวงกลาโหมอียิปต์ ชาติเพื่อนบ้านกันทั้ง 2 รายนี้กำลังประสานสายสัมพันธ์ของพวกเขาให้แนบแน่นยิ่งขึ้น ท่ามกลางการพิพาทขัดแย้งกับเอธิโอเปียในเรื่องเขื่อนขนาดยักษ์ซึ่งเอธิโอเปียกำลังสร้างขึ้นมาบนแม่น้ำบลูไนล์

เมฮารี ทัดเดเล เมรู อาจารย์ของสถาบันมหาวิทยาลัยยุโรป (European University Institute) บอกว่า การสู้รบขัดแย้งคราวนี้จะ “เปลี่ยนจงอยแอฟริกาให้กลายเป็นยุทธบริเวณของสงครามระหว่างประเทศ” และจากการดึงลากเอากองกำลังภูมิภาคต่างๆ ที่เป็นศัตรูกันอยู่แล้วเข้ามาเกี่ยวข้อง ศึกครั้งนี้ก็จะ “เปลี่ยนแปลงทั้งขอบเขตลักษณะและเงื่อนไขต่างๆ ของพวกสงครามตัวแทนซึ่งกำลังมีการสู้รบกันอยู่แล้ว ทั้งในเยเมน, แอฟริกาเหนือ และตะวันออกกลาง”

สงครามสร้างความหายนะ

เอริเทรีย กับ เอธิโอเปีย ได้สู้รบทำสงครามซึ่งสร้างความวิบัติหายนะในช่วงปี 1998-2000 อาบีย์ได้รับรางวัลโนเบลสาขาสันติภาพเมื่อปีที่แล้ว จากความพยายามในการสร้างสันติภาพกับชาติเพื่อนบ้านของเอธิโอเปียรายนี้ ทว่ารัฐบาลเอริเทรียยังคงแสดงท่าทีเป็นศัตรูกับคณะผู้นำของเขตบริหารทิเกรย์ สืบเนื่องจากการที่พวกเขามีบทบาทนำในสงครามกับเอริเทรียคราวนั้น

นักการเมืองของภูมิภาคแถบนี้ 5 ราย บอกกับรอยเตอร์ว่า มีผู้ยิงจรวดอย่างน้อย 3 ลูกจากฝั่งเอธิโอเปียมาตกใส่เมืองหลวงแอสมารา ของเอธิโอเปียเมื่อคืนวันเสาร์ (14)

จรวดเหล่านี้อย่างน้อย 2 ลูกตกใส่ท่าอากาศยานแอสมารา นักการทูต 3 คนบอก อย่างไรก็ตาม สถานเอกอัครราชทูตสหรัฐฯประจำแอสมาราระบุในคำเตือนพลเมืองสหรัฐฯฉบับหนึ่งซึ่งออกมาเมื่อวันอาทิตย์ (15) โดยบอกว่าไม่มีเครื่องบ่งชี้ใดๆ ว่าท่าอากาศยานนี้ถูกโจมตี

เดเบรตซิโอน บอกกับรอยเตอร์ว่า เอริเทรียได้ส่งทหารจำนวนถึง 16 กองพลมาที่เอธิโอเปีย แต่ไม่ได้ระบุจำนวนทหารที่แน่นอนชัดเจน เอริเทรียนั้นมีกองทหารประจำการที่ใหญ่โตมาก โดยที่สำนักงานซีไอเอของสหรัฐฯให้ตัวเลขเอาไว้ที่ 200,000 คน

พรรคการเมืองที่ปกครองทิเกรย์ ซึ่งคือ แนวร่วมปลดแอกของประชาชนทิเกรย์ (TPLF) ยังกล่ารวหาเอธิโอเปียว่า กำลังใช้โดรนซึ่งมาจากฐานทัพทหารแห่งหนึ่งในเอริเทรีย โดยฐานทัพแห่งนี้เป็นของสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ (ยูเออี)

“เวลานี้อาบีย์กำลังอาศัยความสนับสนุนจากพวกโดรนของยูเออีซึ่งประจำอยู่ที่ฐานทัพในอัสซับ ในการทำสงครามมุ่งสร้างความหายนะของเขา เพื่อเล่นงานปราบปรามประชาชนของทิเกรย์” โฆษกพรรค เกตาชิว เรดา ระบุในทวิตที่โพสต์วันอาทิตย์ (15)

รคอยเตอร์ไม่สามารถยืนยันเรื่องนี้ ขณะเจ้าหน้าที่ยูเออีก็ไม่ตอบอะไรเมื่อได้รับการติดต่อขอความเห็น

มีผู้อพยพชาวเอธิโอเปียจำนวนมากกำลังเดินทางมาถึงเมืองฮัมดายัต ของซูดาน พวกเขาบอกกับรอยเตอร์ในวันเสาร์ (14) ว่า พื้นที่ต่างๆ ของพวกเขาถูกระดมยิงจากเอริเทรีย ทั้งนี้รอยเตอร์ไม่สามารถระบุยืนยันเรื่องนี้ได้

ขณะเดียวกัน การสู้รบยังลามเข้าไปในเขตบริหารอัมฮารา ของเอธิโอเปียอีกด้วย โดยที่กองกำลังอาวุธท้องถิ่นของแคว้นนี้เองกำลังร่วมมือกับกองทหารรัฐบาลกลางในการสู้รบที่ทิเกรย์ ทั้งนี้ ในตอนดึกวันศุกร์ (13) ได้มีจรวดยิงใส่สนามบิน 2 แห่งในอัมฮารา โดยที่ TPLF ของทิเกรย์ระบุว่า เป็นการตอบโต้แก้เผ็ดต่อการโจมตีทางอากาศของฝ่ายรัฐบาล

รัฐบาลเอธิโอเปียเองบอกว่า การโจมตีทางอากาศใส่ทิเกรย์ มีจุดมุ่งหมายเพื่อทำลายพวกยุทโธปกรณ์ต่างๆ ซึ่งควบคุมไว้โดยกองกำลังอาวุธทิเกรย์ที่เวลานี้กำลังก่อความไม่สงบ ทั้งนี้ ผู้เชี่ยวชาญหลายรายบอกว่า กองกำลังอาวุธชาวทิเกรย์มีอาวุธยุทโธปกรณ์ทางทหารสำคัญๆ อยู่ในความครอบครอง
(ที่มา: รอยเตอร์)