มะกันชี้อิหร่านทำตามข้อตกลงนิวเคลียร์ แต่ยังถือเป็นภัยคุกคามสุดแสนอันตราย

รอยเตอร์ - คณะบริหารสหรัฐฯ ประกาศแม้อิหร่านปฏิบัติตามข้อตกลงนิวเคลียร์ที่ทำไว้กับมหาอำนาจ แต่ละเมิดเจตนารมณ์ของข้อตกลง และวอชิงตันกำลังหารือกับพันธมิตรเพื่อหาวิธีบังคับใช้ข้อตกลงนี้อย่างเข้มงวดขึ้น รวมถึงแก้ไขข้อบกพร่องของข้อตกลงที่มีอยู่มากมาย

นับเป็นครั้งที่สองตั้งแต่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ เข้ารับตำแหน่งในเดือนมกราคม ที่คณะบริหารชุดนี้รับรองว่า อิหร่านปฏิบัติตามข้อตกลงดังกล่าวที่ทรัมป์เคยวิจารณ์ระหว่างหาเสียงเมื่อปีที่แล้วว่า เป็น “ข้อตกลงห่วยที่สุดเท่าที่เคยมีมา”

เมื่อวันจันทร์ (17 ก.ค.) เจ้าหน้าที่คณะบริหารบรรยายสรุปต่อผู้สื่อข่าวว่า คณะบริหารกำลังเตรียมมาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจใหม่ต่ออิหร่าน สืบเนื่องจากโครงการขีปนาวุธและการมีส่วนร่วมในความขัดแย้งในภูมิภาค

ภายใต้กฎหมายของสหรัฐฯ นั้น กระทรวงต่างประเทศต้องแจ้งรัฐสภาทุก 90 วันเกี่ยวกับการปฏิบัติตามแผนปฏิบัติการร่วมฉบับสมบูรณ์ (JCPOA) ของอิหร่าน โดยวาระล่าสุดครบกำหนดในวันจันทร์

เจ้าหน้าที่อาวุโสในคณะบริหารคนหนึ่งระบุว่า แม้อิหร่านได้รับการพิจารณาว่า ปฏิบัติตามข้อตกลงนิวเคลียร์ 2015 แต่ทรัมป์และเร็กซ์ ทิลเลอร์สัน รัฐมนตรีต่างประเทศ เชื่อว่า เตหะรานยังคงเป็นหนึ่งในภัยคุกคามที่อันตรายที่สุดสำหรับผลประโยชน์ของสหรัฐฯ และเสถียรภาพของภูมิภาค

เจ้าหน้าที่คนเดิมแจกแจงรายการข้อกล่าวหาเกี่ยวกับพฤติกรรมของอิหร่านในตะวันออกกลาง ซึ่งรวมถึงการพัฒนาและการแพร่ขยายขีปนาวุธ การสนับสนุนลัทธิก่อการร้ายและการสู้รบ การสมรู้ร่วมคิดในการกระทำอันโหดร้ายป่าเถื่อนในซีเรีย และการคุกคามน่านน้ำในอ่าวเปอร์เซีย ซึ่งพฤติกรรมเหล่านี้เข้าข่ายบ่อนทำลายเจตนารมณ์ของ JCPOA ที่มุ่งส่งเสริมสันติภาพและความมั่นคงของตะวันออกกลางและนานาชาติ

ทั้งนี้ JCPOA เป็นข้อตกลงที่อิหร่านทำกับสหรัฐฯ ฝรั่งเศส อังกฤษ รัสเซีย และเยอรมนี เพื่อป้องกันไม่ให้เตหะรานพัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ ด้วยการกำหนดข้อจำกัดที่มีระยะเวลาจำกัด และการตรวจสอบโครงการนิวเคลียร์ของอิหร่านอย่างเข้มงวดโดยนานาชาติ แลกเปลี่ยนกับการยกเลิกมาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจต่ออิหร่าน

แม้อิหร่านปฏิเสธมาตลอดว่า ไม่ได้พัฒนาอาวุธนิวเคลียร์ ทว่า เมื่อสองปีที่ผ่านมา ทบวงการพลังงานปรมาณูระหว่างประเทศ ซึ่งเป็นองค์กรติดตามตรวจสอบด้านนิวเคลียร์ในสังกัดสหประชาชาติ (ยูเอ็น) ระบุว่า อิหร่านอยู่ในขั้นตอนการออกแบบหัวรบนิวเคลียร์เพื่อติดตั้งกับจรวดจนถึงปี 2009

แม้ยกเลิกมาตรการลงโทษที่เกี่ยวข้องกับโครงการนิวเคลียร์ ทว่า อเมริกายังคงบังคับใช้มาตรการลงโทษต่อโครงการขีปนาวุธ การละเมิดสิทธิมนุษยชน และการให้การสนับสนุนการก่อการร้ายระหว่างประเทศของอิหร่าน

เจ้าหน้าที่อาวุโสในคณะบริหารของสหรัฐฯ ระบุว่า คณะบริหารมีแผนใช้กลยุทธ์ในการจัดการพฤติกรรมอันตรายทั้งหมดของอิหร่าน โดยไม่ได้พุ่งเป้าที่ข้อตกลงนิวเคลียร์เท่านั้น

นอกจากนี้ วอชิงตันยังกำลังหาวิธีบังคับใช้ข้อตกลงนิวเคลียร์อย่างเข้มงวดขึ้น เนื่องจากกังวลว่า ในระยะยาวข้อตกลงนี้อาจเปิดทางให้เตหะรานเสริมสมรรถนะเชื้อเพลิงนิวเคลียร์ในระดับอุตสาหกรรม โดยขณะนี้ คณะบริหารกำลังหารือกับพันธมิตรเพื่อสำรวจตัวเลือกต่างๆ ในการแก้ไขข้อบกพร่องหรือช่องโหว่ของ JCPOA ที่มีอยู่มากมาย