เอเจนซีส์/รอยเตอร์/MGRออนไลน์ - ประธานาธิบดีตุรกี เรเจป ตัยยิบ แอร์โดอัน ประกาศกับฝูงชนคับคั่งกลางเมืองอิสตันบูลในคืนวันเสาร์ (15 ก.ค) ซึ่งเป็นวันครบรอบการพยายามทำรัฐประหารโค่นล้มผู้นำอังการา ว่า จะต้องให้กลุ่มกบฏผู้อยู่เบื้องหลังรับโทษประหารด้วยการตัดศีรษะอย่างแน่นอน พร้อมประกาศ ผู้ต้องสงสัยในคดีนี้ที่อยู่ในกระบวนการไต่สวนทางอาญาต้องสวมชุดนักโทษกวนตานาโม
หนังสือพิมพ์เดอะการ์เดียน สื่ออังกฤษ รายงานวันนี้ (16 ก.ค.) ว่า ในวันเสาร์ (15 ก.ค.) ซึ่งเป็นวันครบรอบ 1 ปี ความพยายามการทำรัฐประหารตุรกี พบประชาชนจำนวนมากได้เดินทางไปรวมตัวบริเวณสะพานบอสฟอรัส (Bosphorus) ซึ่งเป็นจุดที่มีผู้เสียชีวิต 36 ราย ด้วยฝีมือของกลุ่มกบฏ
และในคำปราศรัยครบรอบ 1 ปีที่เต็มไปด้วยความหมายเชิงศาสนาอิสลามปรากฏอยู่อย่างเด่นชัด ผู้นำตุรกี ประธานาธิบดีตุรกี เรเจป ตัยยิบ แอร์โดอัน ประกาศในเมืองอิสตันบูล ยืนยันกลุ่มกบฏที่อยู่ในกระบวนการไต่สวนทางยุติธรรม สมควรที่ต้องสวมเครื่องแบบนักโทษเหมือนเช่นนักโทษคุกกวนตานาโมของสหรัฐฯ
และในคำปราศรัย แอร์โดอันยังยืนยันโทษประหารชีวิตต่อคดีความผิดความพยายามทำรัฐประหาร ด้วยการตัดศีรษะ สำหรับความผิดเป็นกบฏ หรือการทำให้ตุรกีไร้เสถียรภาพ
นอกจากนี้ ผู้นำตุรกียังชี้ว่า พวกอยู่เบื้องหลังการทำรัฐประหาร เป็นพวกไม่มีความศรัทธาต่อพระเจ้า ทั้งนี้ ที่ผ่านมา อังการาได้ยืนยันว่า ศาสนจารย์ ฟัตฮุลลอฮ์ กูเลน ที่ในขณะนี้กำลังลี้ภัยอยู่ในสหรัฐฯ และพรรคพวกเป็นผู้พยายามก่อรัฐประหาร
โดยแอร์โดอันประกาศว่า “อาวุธที่ร้ายแรงมากที่สุดที่ถูกใช้อย่างไม่เห็นแก่หน้าใครนั้น ถูกใช้โดยน้ำมือศัตรูของประเทศของพวกเรา” และกล่าวต่อว่า “แต่ทว่าคนของเรากลับมีแต่ธงชาติและความศรัทธาเท่านั้น”
ทั้งนี้ ก่อนหน้า ศาสนจารย์ ฟัตฮุลลอฮ์ กูเลน (Fethullah Gulen) ที่อยู่ในระหว่างการลี้ภัยในสหรัฐฯ เปิดใจให้สัมภาษณ์ในวันพุธ (12 ก.ค.) ว่า เขาจะไม่มีวันหลบหนีออกนอกสหรัฐฯเพื่อเลี่ยงการถูกส่งตัวในฐานะผู้ร้ายข้ามแดนกลับตุรกี และยืนยันว่า จะยอมให้สหรัฐฯส่งตัวกลับ หากคำร้องขอจากอังการาเป็นผล
โดยกูเลน วัย 79 ปี ศัตรูทางการเมืองของผู้นำตุรกีที่ทรงอิทธิพล ได้ให้สัมภาษณ์จากบ้านพักส่วนตัวในรัฐเพนซิลเวเนีย ออกมาปฏิเสธถึงการกล่าวอ้างของอังการาที่เกิดขึ้นเมื่อกุมภาพันธ์ล่าสุด ว่า เขาเตรียมตัวที่จะหลบหนีออกนอกสหรัฐฯไปยังแคนาดา เพื่อเลี่ยงการไม่ถูกส่งตัวในฐานะผู้ร้ายข้ามแดน
ซึ่งในการให้สัมภาษณ์ก่อนหน้าวันครบรอบรัฐประหารตุรกี กูเลน กล่าวยืนยันกับรอยเตอร์อีกครั้งว่า “ผมไม่เคยสนับสนุนการปฎิวัติหรือการยึดอำนาจ” ซึ่งเขากล่าวสนับสนุนกลุ่มต่อต้านแอร์โดอัน แต่อย่างไรชี้ว่า ต้องเป็นไปอย่างสันติ และผ่านช่องทางประชาธิปไตยเท่านั้น
สื่ออังกฤษรายงานเพิ่มเติมว่า เกิดการทำรัฐประหารเพื่อโค่นล้มแอร์โดอันในวันที่ 15 ก.ค 2016 แต่ทว่าความพยายามที่จะยึดอำนาจนั้นล้มเหลวหลังจากประชาชนตุรกี ผู้สนับสนุนแอร์โดอันออกมาบนท้องถนน และเข้าปะทะต่อฝ่ายกองทหารของกลุ่มกบฏ
อย่างไรก็ตาม เดอะการ์เดียน ชี้ว่า การเข้าบุกจับเพื่อกวาดล้างกลุ่มเครือข่ายที่ทางอังการา อ้างว่า ร่วมรัฐประหารนั้นขยายวงกว้าง และกลายเป็นการเข้าสลายกลุ่มการเมืองฝ่ายตรงข้ามแอร์โดอัน และผู้ที่ไม่เห็นด้วยกับนโยบายอังการา มีคนจำนวนหลายหมื่นคนต้องถูกจับกุมเข้าคุก รวมไปถึงมีการสั่งปลดออกจากงานทั้งในส่วนของตำรวจ ฝ่ายยุติธรรม ได้แก่ผู้พิพากษา เจ้าหน้าที่รัฐ ทหาร นักวิชาการ กลุ่มนักเคลื่อนไหวสิทธิมนุษยชน รวมไปถึงสื่อมวลชน
ซึ่งในวันศุกร์ (14 ก.ค) ก่อนหน้า อังการาได้สั่งปลดเพิ่มเติมอีก 7,000 คน และส่งนักข่าวอีก 150 คนเข้าห้องขัง
และในวันนี้ (16 ก.ค) ผู้นำตุรกีมีกำหนดที่จะต้องแถลงต่อรัฐสภาตุรกีถึงช่วงเวลาการเกิดรัฐประหารเมื่อ 1 ปีก่อนหน้า
เดลิเมล สื่ออังกฤษรายงานเพิ่มเติมว่า ผู้นำตุรกีเดินทางมายังเมืองอิสตันบูลด้วยเครื่องบิน ซึ่งมีการจับภาพให้เห็นถึงผู้นำตุรกีโบกมือผ่านกระจกภายในเครื่องให้กับนักบินขับไล่ F-16 ที่กำลังบินขนาบข้าง
สื่ออังกฤษชี้ว่า เครื่องบิน F-16 นั้นเป็นเครื่องบินอารักขาเครื่องของผู้นำตุรกีที่เดินทางออกจากรุงอังการาไปยังเมืองอิสตันบูลเมื่อวานนี้ (15 ก.ค)
ซึ่งในการเดินทางไปเมืองอิสตันบูล แอร์โดอันได้ทำพิธีเปิดอนุสาวรีย์ผู้กล้า 250 คน ที่ได้สละชีวิตเพื่อหยุดความพยายามการทำรัฐประหาร 15 กรกฎาฯ และเมื่อวานนี้ (15 ก.ค.) ในช่วงกลางวันประชาชนตุรกีจำนวนมากพร้อมธงชาติสีแดงสดได้เข้าร่วมการเดินขบวน “มาร์ชปรองดองแห่งชาติ” (National Unity March) ซึ่งทางอังการาได้ประกาศให้ทุกวันที่ 15 ก.ค. ของทุกปีเป็นวันหยุดประจำชาตินับแต่หลังเกิดเหตุ
