เอเจนซีส์ - อดีตประธานาธิบดีบราซิล ลุยซ์ อินาซิโอ “ลูลา” เดอ ซิลวา ถูกตัดสินจำคุกเฉียด 10 ปีเมื่อวันพุธ (12) ด้วยข้อหารับสินบน ส่งผลกระทบร้ายแรงต่อแผนการหวนคืนสู่อำนาจของผู้นำฝ่ายซ้ายที่ได้ชื่อว่า เป็นหนึ่งในนักการเมืองที่ป็อปปูลาร์ที่สุดในแดนแซมบ้าผู้นี้ และยังเป็นการหักมุมครั้งล่าสุดในการสอบสวนคดีคอร์รัปชั่นครั้งมโหฬารที่กำลังขย้ำประเทศเจ้าของระบบเศรษฐกิจใหญ่ที่สุดในละตินอเมริกาแห่งนี้
ลูลาที่บริหารรัฐนาวาบราซิลระหว่างปี 2003-2010 และทำให้แดนแซมบ้ากลายเป็นหนึ่งในประเทศที่เศรษฐกิจโตเร็วที่สุดในโลก รวมทั้งมีบทบาทในเวทีโลกมากขึ้นนั้น ถูกศาลต่อต้านคอร์รัปชั่นของบราซิล ตัดสินจำคุก 9 ปีครึ่ง จากความผิดฐานรับสินบนเป็นอพาร์ตเมนต์หรูและเงินมูลค่า 1.1 ล้านดอลลาร์จากโอเอเอส ซึ่งเป็นบริษัทก่อสร้างใหญ่ที่สุดในประเทศ แลกกับสัญญาที่โอเอเอสจะได้ทำโครงการต่างๆ ของรัฐวิสาหกิจน้ำมัน ปิโตรบราส
อย่างไรก็ตาม ผู้พิพากษาเซอร์จิโอ โมโร วินิจฉัยว่า อดีตผู้นำวัย 71 ปีผู้นี้ สามารถยื่นอุทธรณ์ได้ ซึ่งทีมทนายความของลูลาเปิดเผยว่า จะต่อสู้เพื่อพิสูจน์ความบริสุทธิ์ของลูกความต่อ โดยมีแนวโน้มว่า กระบวนการนี้จะใช้เวลาอย่างน้อย 8 เดือน
คำตัดสินนี้ส่งผลร้ายแรงต่อแผนการกลับสู่แวดวงการเมืองของลูลาด้วยการลงสมัครเลือกตั้งชิงตำแหน่งประธานาธิบดีที่จะจัดขึ้นในเดือนตุลาคมปีหน้า รวมทั้งยังเป็นการส่งสัญญาณสำคัญไปยังนักการเมืองคนอื่นๆ ของบราซิลว่า อาจไม่รอดพ้นจากการรณรงค์ปราบปรามคอร์รัปชั่นที่กำลังเข้มข้นขึ้นทุกขณะ
แม้แต่มิเชล เทเมอร์ ประธานาธิบดีคนปัจจุบัน ยังถูกตั้งข้อหารับสินบน และรัฐมนตรีหลายคนลาออกหลังถูกร้องเรียนเรื่องทุจริต
ดิลมา รุสเซฟฟ์ ผู้สืบทอดตำแหน่งผู้นำบราซิลต่อจากลูลา ก็ถูกถอดถอนจากตำแหน่งเมื่อปีที่แล้ว
ความเปลี่ยนแปลงอย่างมโหฬารนี้เกิดขึ้นจากปฏิบัติการ “คาร์ วอช” หรือการสอบสวนเพื่อปราบปรามการทุจริตในการฉ้อโกงและติดสินบนครั้งใหญ่ที่เกี่ยวข้องกับปิโตรบราส รวมทั้งบริษัทก่อสร้าง และพรรคการเมืองหลายพรรคที่มีพรรคแรงงานของลูลารวมอยู่ด้วย
อย่างไรก็ตาม แม้ชาวบราซิลจำนวนมากยินดีกับการล้างบางทุจริต แต่การดำเนินการนี้ก็เพิ่มความไม่แน่นอนให้กับการต่อสู้เพื่อให้เศรษฐกิจหลุดพ้นจากภาวะถดถอยครั้งประวัติศาสตร์
แคปิตอล อิโคโนมิกส์ บริษัทวิจัยธุรกิจชี้ว่า คำตัดสินจำคุกเท่ากับเป็นการตัดสิทธิ์ลูลาในการลงเลือกตั้งปีหน้า
คลอดิโอ คูโต นักรัฐศาสตร์จาก เกตูลิโอ วาร์กาส ฟาวน์เดชัน ซึ่งเป็นมหาวิทยาลัยชั้นนำของบราซิล ชี้ว่า เมื่อขาดลูลา เท่ากับบราซิลกำลังจะเข้าสู่สุญญากาศและสถานการณ์ตึงเครียดรุนแรงทางการเมือง ซึ่งชาวบราซิลต้องควานหาผู้นำใหม่ที่เพิ่งหลุดมาจากเงาของลูลา เขายังเชื่อว่า ศาลอุทธรณ์จะยืนตามคำวินิจฉัยความผิดของลูลา ทำให้สนามเลือกตั้งประธานาธิบดีในปีหน้าเปิดกว้าง และเพิ่มโอกาสสำหรับนักการเมืองนอกกระแส เนื่องจากนักการเมืองชั้นนำในเวลานี้ส่วนใหญ่ล้วนติดร่างแหพัวพันอยู่ในคดีสอบสวนคอร์รัปชั่น
ลูลา ประธานาธิบดีคนแรกของแดนแซมบาที่มาจากชนชั้นแรงงาน ยืนกรานว่า ไม่ได้รับสินบนระหว่างดำรงตำแหน่งประธานาธิบดี และว่า ผู้พิพากษาโมโรมีแผนสกัดไม่ให้เขากลับสู่อำนาจ
ทว่า โมโรยืนยันว่า ตัดสินจากข้อเท็จจริง และสั่งยึดอพาร์ตเมนต์สามชั้นที่ระบุว่า เป็นสินบนจากโอเอเอส เป็นของรัฐ นอกเหนือจากโทษจำคุก
เท่าที่ผ่านมาการตัดสินของโมโร ที่ได้รับความนิยมอย่างกว้างขวางจากผลงานในการปราบคอร์รัปชั่น ทำให้บางคนมองว่า เขาอาจลงสมัครชิงตำแหน่งประธานาธิบดี
สองสัปดาห์ก่อนหน้านี้ เขาเพิ่งตัดสินจำคุกอันโตนิโอ ปาล็อซซี 12 ปี ข้อหาคอร์รัปชั่น
ปาล็อซซีเป็นรัฐมนตรีทรงอิทธิพลในรัฐบาลลูลาและรุสเซฟฟ์ อีกทั้งมีบทบาทสำคัญในกลไก“คาร์ วอช” โดยอัยการระบุว่า ปาล็อซซีเป็นตัวแทนเจรจาเรื่องสินบนกับกลุ่มกิจการก่อสร้าง โอเดเบรชต์ และเป็นตัวกลางของพรรคแรงงาน ในการฟอกเงินกว่า 10 ล้านดอลลาร์ที่ใช้สำหรับการหาเสียง
โอเดเบรชต์ที่มีโครงการอยู่ทั่วโลก เรียกปาล็อซซีว่า “อิตาเลียน” ซึ่งเป็นหนึ่งในชื่อรหัสที่กลุ่มกิจการแห่งนี้ตั้งให้นักการเมืองที่แวะเวียนไปรับสินบนเป็นประจำเพื่อแลกเปลี่ยนกับโครงการต่างๆ ของปิโตรบราสและความช่วยเหลืออื่นๆ
สำหรับลูลานั้น คดีที่เพิ่งถูกตัดสินไปเป็น 1 ใน 5 คดีคอร์รัปชั่นที่เขากำลังต่อสู้อยู่ โดยคดีอื่นๆ รวมถึงข้อกล่าวหาว่า โอเดเบรชต์ให้สินบน 3.7 ล้านดอลลาร์สำหรับให้ลูลานำไปซื้อที่ดินสร้างสถาบันลูลาเพื่อเป็นมรดกทางการเมือง และอีกคดีที่เขาถูกกล่าวหาว่า รับเงินใต้โต๊ะจากโครงการจัดซื้อเครื่องบินรบสวีเดน
