เอเอฟพี - เร็กซ์ ทิลเลอร์สัน รัฐมนตรีกระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ เรียกร้องวานนี้ (25 มิ.ย.) ให้กลุ่มพันธมิตรซาอุดีอาระเบีย และกาตาร์ หยุดทำสงครามน้ำลาย พร้อมยอมรับว่าสิ่งที่ริยาดเรียกร้องจากกาตาร์นั้นอาจ “ทำได้ยาก” หลังจากที่รัฐบาลโดฮาออกมาประณามข้อเรียกร้องของกลุ่มพันธมิตรซาอุฯ ว่ากระทบต่ออธิปไตย และเป็นสิ่งที่ไร้เหตุผล
ซาอุดีอาระเบีย บาห์เรน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และอียิปต์ บังคับให้กาตาร์ต้องปฏิบัติตามเงื่อนไข 13 ข้อที่ว่าด้วยเรื่องความสัมพันธ์กับอิหร่านและลัทธิก่อการร้าย เพื่อยุติการปิดล้อมทางเศรษฐกิจและการทูตที่ดำเนินมาเกือบ 3 สัปดาห์
อย่างไรก็ดี รัฐบาลกาตาร์ได้ออกมาปฏิเสธเมื่อวันเสาร์ (24) โดยชี้ว่าข้อเรียกร้องเหล่านี้ไม่อยู่บนพื้นฐานของความเป็นจริง อีกทั้งมาตรการปิดล้อมของฝ่ายซาอุฯ ก็ถือว่า “ผิดกฎหมาย” ด้วย ขณะที่ประธานาธิบดี เรเจป ตัยยิบ แอร์โดอัน แห่งตุรกีซึ่งหนุนหลังกาตาร์ก็ระบุวานนี้ (25) ว่ากลุ่มพันธมิตรซาอุฯ กำลังคุกคามอธิปไตยเพื่อนบ้านและ “ละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ”
นักวิเคราะห์บางคนมองว่า การที่ประธานาธิบดีโดนัลด์ ทรัมป์ แห่งสหรัฐฯ ประกาศถือหางซาอุฯเต็มที่ระหว่างเยือนริยาดเมื่อเดือน พ.ค. คือปัจจัยสำคัญที่นำมาสู่วิกฤตการทูตครั้งนี้ ซึ่งอาจกระทบกระเทือนถึงอนาคตของฐานทัพอากาศขนาดใหญ่ของสหรัฐฯ ในกาตาร์
หลังจากที่โทรศัพท์เจรจากับฝ่ายริยาดและโดฮาเป็นเวลาหลายวัน ทิลเลอร์สัน ได้พยายามช่วยไกล่เกลี่ยปัญหาเมื่อวานนี้ (25) โดยกล่าวว่า “แม้ข้อเรียกร้องบางอย่างจะเป็นเรื่องยากมากสำหรับกาตาร์ แต่ก็มีบางประเด็นที่อาจนำมาพูดคุยเพื่อหาทางออกได้”
รัฐมนตรีต่างประเทศสหรัฐฯ ยังขอให้ทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้อง “จับเข่าคุยกัน” ให้มากกว่านี้
“สหรัฐฯ เชื่อว่าประเทศพันธมิตรและหุ้นส่วนของเราจะแข็งแกร่งยิ่งขึ้น หากพวกเขาร่วมมือเพื่อมุ่งไปสู่เป้าหมายเดียวกันในการต่อต้านลัทธิก่อการร้ายและความสุดโต่ง... การหลีกเลี่ยงสำนวนโวหารที่รุนแรงจะช่วยผ่อนคลายความตึงเครียดลงได้”
อย่างไรก็ตาม โดฮาเชื่อว่ามาตรการปิดล้อมครั้งนี้มีสาเหตุมาจากแนวคิดที่แตกต่างระหว่างกาตาร์และกลุ่มพันธมิตรซาอุฯ มากกว่าความพยายามต่อสู้ลัทธิก่อการร้าย
“พวกเขาต้องการจำกัดอธิปไตย และบีบให้เราเปลี่ยนแปลงนโยบายต่างประเทศ” ชัยค์ ซาอิฟ บิน อาเหม็ด อัษ-ษานี โฆษกรัฐบาลกาตาร์ ระบุ
เงื่อนไขสำคัญๆ ที่ 4 ชาติอาหรับเรียกร้องจากกาตาร์เมื่อวันพฤหัสบดีที่แล้ว (22) ยังรวมถึงการสั่งปิดสถานีโทรทัศน์อัลญาซีเราะห์ ซึ่งพวกเขาอ้างว่าเผยแพร่ข้อมูลปลุกปั่นให้เกิดความบาดหมางในภูมิภาค และขอให้โดฮาตัดขาดความสัมพันธ์กับกลุ่มติดอาวุธหัวรุนแรง ได้แก่ ภราดรภาพมุสลิม (Muslim Brotherhood), รัฐอิสลาม (ไอเอส), อัลกออิดะห์ และพวกฮิซบอลเลาะห์ในเลบานอนที่มีอิหร่านหนุนหลัง
พันธมิตรซาอุฯ ยังเรียกร้องให้กาตาร์ส่งตัวแกนนำฝ่ายค้านที่พวกเขาต้องการตัวกลับไปดำเนินคดี, ลดระดับความสัมพันธ์ทางการทูตกับอิหร่าน และปิดฐานทัพตุรกีในกาตาร์