ผู้เชี่ยวชาญชี้ “รัสเซีย” จะยอมหนุน “อัสซาด” สละอำนาจในที่สุด แต่ไม่ใช่เวลานี้

รอยเตอร์ - รัสเซียจะยอมสนับสนุนให้ประธานาธิบดีบาชาร์ อัล-อัสซาด แห่งซีเรียสละอำนาจก็ต่อเมื่อมั่นใจว่าการเปลี่ยนตัวผู้นำจะไม่ทำให้ระบอบการปกครองในซีเรียล่มสลายลง แหล่งข่าวใกล้ชิดทำเนียบเครมลินเผย

แหล่งข่าวที่ให้ข้อมูลต่อรอยเตอร์ยอมรับว่า กว่าจะถึงจุดนั้นอาจต้องใช้เวลานานหลายปี และมอสโกก็พร้อมที่จะค้ำจุนรัฐบาลอัสซาดต่อไปเรื่อยๆ โดยไม่แคร์กระแสกดดันจากนานาชาติ

จุดยืนของรัสเซียอาจเป็นอุปสรรคต่อกระบวนการเจรจาสันติภาพระหว่างรัฐบาลซีเรียกับฝ่ายกบฏที่ยังชะงักงันอยู่ รวมถึงบั่นทอนความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ ซึ่งต้องการเห็นอัสซาดพ้นอำนาจโดยเร็ว

“รัสเซียจะไม่ยอมตีจากอัสซาดโดยเด็ดขาด เว้นแต่จะมีปัจจัยส่งเสริม 2 ประการ” เซอร์ โทนี เบรนตัน อดีตเอกอัครราชทูตอังกฤษประจำรัสเซีย บอกกับรอยเตอร์

“ประการแรก รัสเซียต้องการความมั่นใจว่าอัสซาดจะไม่ถูกแทนที่ด้วยผู้นำสายอิสลามิสต์ และประการที่ 2 รัสเซียต้องการการรับรองว่าสถานะของพวกเขาในซีเรีย ความเป็นพันธมิตร รวมถึงฐานทัพรัสเซียซึ่งตั้งอยู่ที่นั่นจะยังคงเดินหน้าต่อไปได้อย่างยั่งยืน”

ผู้สันทัดนโยบายต่างประเทศหลายคนกล่าวตรงกันว่า มอสโกตัดสินใจใช้ปฏิบัติการทางทหารเข้าแทรกแซงสงครามซีเรียเมื่อปีที่แล้ว เพราะเกรงว่าจะเกิดจลาจลหากอัสซาดถูกโค่น อีกทั้งรู้สึกว่ารัฐบาลซีเรียอยู่ในสถานะเปราะบางเกินกว่าที่จะเข้าสู่กระบวนการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่ และยังต้องมีการสู้รบไปอีกระยะหนึ่ง ก่อนที่การเปลี่ยนผ่านอำนาจจะมาถึง

รัสเซียและสหรัฐฯ ได้ร่วมกันสนับสนุนการเจรจาสันติภาพระหว่างรัฐบาลซีเรียกับฝ่ายกบฏ ทว่าการสู้รบที่ไม่หยุดหย่อนส่งผลให้การเจรจาต้องหยุดชะงักไป ทั้งยังไม่มีการพูดคุยอย่างจริงจังว่า การสละอำนาจของอัสซาดจะเป็นหนึ่งใน “เงื่อนไขบังคับ” ด้วยหรือไม่

รัสเซียเคยส่งสัญญาณเป็นนัยๆ ว่าการสนับสนุนที่ให้แก่อัสซาดนั้น “จำกัด” ขณะที่นักการทูตหมีขาวบางคนระบุว่า เครมลินต้องการค้ำจุน “รัฐซีเรีย” ให้อยู่รอด ไม่ได้เน้นปกป้องอัสซาด ส่วนประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูติน ก็เคยเสนอให้แกนนำฝ่ายกบฏได้รับโอกาสเข้ามามีส่วนร่วมในโครงสร้างบริหารของรัฐบาลซีเรีย

ท่าทีผ่อนปรนเช่นนี้ทำให้ชาติตะวันตกมีหวังว่ารัสเซียอาจยื่นมือเข้ามาช่วยกล่อมอัสซาดให้ยอมสละอำนาจ แต่แหล่งข่าวใกล้ชิดเครมลินกลับมองว่ามอสโกยังไม่มีแผนตัดสัมพันธ์กับอัสซาดในเร็วๆ นี้อย่างแน่นอน

“ดิฉันยังไม่เห็นความเปลี่ยนแปลงอะไรเลยในเวลานี้ (เกี่ยวกับจุดยืนที่รัสเซียมีต่ออัสซาด)” เอลานา ซูโปนินา นักวิเคราะห์ด้านตะวันออกกลางจากสถาบันเพื่อการศึกษายุทธศาสตร์แห่งรัสเซีย (Russian Institute for Strategic Studies) ซึ่งทำหน้าที่ให้คำปรึกษาแก่มอสโกกล่าว

ฟีโอดอร์ ลุคยานอฟ ผู้เชี่ยวชาญนโยบายต่างประเทศที่มีความใกล้ชิดกับทำเนียบเครมลิน และบรรณาธิการวารสาร Russia in Global Affairs ชี้ว่า บรรดาผู้นำของรัสเซียมีการหารือเกี่ยวกับอนาคตของ อัสซาด อยู่บ้าง และเขาเชื่อว่าน่าจะได้ข้อสรุปที่ชัดเจนสักวันหนึ่ง

อย่างไรก็ตาม จุดยืนของรัสเซียในขณะนี้ คือ “รอดูสถานการณ์” ไปเรื่อยๆ รวมถึงจับตาว่าใครจะได้เป็นประธานาธิบดีสหรัฐฯ คนใหม่ ส่วนบุคคลที่เหมาะจะขึ้นมาแทนที่อัสซาดในซีเรียนั้นก็คงต้องใช้เวลาเฟ้นหาอีกนานพอสมควร

“เราจะมั่นใจได้อย่างไรว่า เมื่ออัสซาดจากไปแล้ว ระบอบการปกครองในซีเรียจะไม่พังครืนลงมา... มันมีความเสี่ยงเช่นนั้นอยู่” ลุคยานอฟกล่าว