เอเอฟพี - จูเลียน แอสซานจ์ ผู้ก่อตั้งเว็บไซต์จอมแฉวิกิลีกส์ ขังตัวเองอยู่ภายในสถานทูตเอกวาดอร์ ณ กรุงลอนดอนย่างเข้าสู่ปีที่ 5 เมื่อวันอาทิตย์ที่ผ่านมา (19 มิ.ย.) โดยมีผู้สนับสนุนวิกิลีกส์ออกมาจัดกิจกรรมเชิดชูบรรดาผู้ที่กล้าเปิดโปงความจริง (whistleblowers) ในหลายเมืองทั่วยุโรป
ผู้สนับสนุนวิกิลีกส์ได้จัดเวทีเสวนาทั้งที่กรุงเอเธนส์, เบอร์ลิน, บรัสเซลส์ และมาดริด โดยตัวของ แอสซานจ์ ได้มีถ้อยแถลงสดผ่านคลิปวีดีโอจากสถานทูตที่เขาใช้เป็นที่กบดานมาตั้งแต่ปี 2012
“โดยปกติแล้วผมก็ใช้ชีวิตอยู่อย่างโดดเดี่ยวในสถานทูตแห่งนี้” แอสซานจ์กล่าว พร้อมยอมรับว่ารู้สึกแปลกๆ ที่ได้มีโอกาสปราศรัยต่อผู้คนจำนวนมาก
“ไม่น่าเชื่อเลยว่าจะมีผู้คนที่ให้กำลังใจผมมากมายขนาดนี้”
ทางการสวีเดนต้องการตัวแอนซานจ์ วัย 44 ปี กลับไปสอบปากคำในคดีทำร้ายทางเพศหญิงสาว 2 คนที่เคยเป็นอาสาสมัครให้กับวิกิลีกส์ แต่เขาก็ซ่อนตัวอยู่ในสถานทูตเอกวาดอร์ที่กรุงลอนดอนมานานถึง 4 ปีเต็ม เพื่อหลบเลี่ยงการถูกส่งตัวเป็นผู้ร้ายข้ามแดน
แอนซานจ์ซึ่งปฏิเสธข้อกล่าวหาทั้งหมด ได้ขอเข้าไปพำนักอยู่ในสถานทูตเอกวาดอร์ตั้งแต่วันที่ 18 มิ.ย. ปี 2012 ก่อนที่จะถูกอังกฤษส่งตัวไปยังกรุงสตอกโฮล์ม และไม่ได้ย่างกรายออกจากอาคารสถานทูตเลยตั้งแต่นั้นมา
ทนายของแอสซานจ์ระบุว่า อดีตแฮกเกอร์ชาวออสเตรเลียผู้นี้ไม่พอใจที่จนขณะนี้อัยการสวีเดนก็ยังไม่ถอนหมายจับยุโรปที่มุ่งล่าตัวเขา
แอสซานจ์ปฏิเสธที่จะกลับไปสู้คดีที่สวีเดน ด้วยเกรงว่ารัฐบาลสตอกโฮล์มอาจส่งตัวเขาให้กับสหรัฐฯ ซึ่งต้องการเอาผิดกับวิกิลีกส์ฐานนำเอกสารลับทางทหารและการทูตของอเมริกากว่า 750,000 ฉบับออกมาเผยแพร่เมื่อปี 2010 และเขาอาจจะถูกศาลของอเมริกาตัดสินจำคุกตลอดชีวิต
บุคคลผู้มีชื่อเสียง เช่น ไบรอัน อีโน นักดนตรี, วิเวียนน์ เวสต์วูด ดีไซเนอร์ชื่อดัง และ โนม ชอมสกี นักวิชาการชาวอเมริกัน ต่างมีคำแถลงผ่านคลิปวิดีโอเพื่อให้กำลังใจแอสซานจ์ และวิกิลีกส์
“อาชญากรรมที่จูเลียน แอสซานจ์ ทำก็คือ การฝ่าฝืนหลักพื้นฐานของรัฐบาล ฉีกม่านที่คอยกันไม่ให้ผู้มีอำนาจทั้งหลายถูกตั้งคำถาม และไม่ปล่อยให้เรื่องราวเหล่านั้นมลายหายไปกับอากาศ” ชอมสกีกล่าว
“เราควรขอบคุณในความกล้าหาญ และความมีศีลธรรมจรรยาของ จูเลียน ที่ได้มอบของขวัญชิ้นนี้แก่เรา โดยตัวเขาเองต้องเป็นฝ่ายสูญเสียมากมาย ซึ่งเราเองก็ควรต้องละอายใจในเรื่องนี้”
ยานิส วารูฟากิส อดีตรัฐมนตรีกระทรวงการคลังของกรีซ ได้กล่าวในงานเสวนาที่กรุงบรัสเซลส์ว่า สิ่งที่รัฐบาลทั้งหลายกระทำต่อแอสซานจ์ ถือเป็นการ “ทำลายโอกาสสำหรับความเป็นประชาธิปไตย”
แอสซานจ์ ซึ่งก่อตั้งวิกิลีกส์ขึ้นในปี 2006 เคยเปรียบการใช้ชีวิตในสถานทูตเอกวาดอร์ซึ่งตั้งอยู่ใจกลางย่านไนต์สบริดจ์ ใกล้ห้างสรรพสินค้าแฮร์รอดส์ว่า เหมือนอยู่ใน “สถานีอวกาศ”
ห้องขนาด 4.6 × 4 เมตรของเขาถูกแบ่งออกเป็นโซนออฟฟิศและโซนพักผ่อน เขามีลู่วิ่งออกกำลังกายส่วนตัว ฝักบัวอาบน้ำ ไมโครเวฟ และโป๊ะไฟ และใช้เวลาส่วนใหญ่ไปกับหน้าจอคอมพิวเตอร์
แอสซานจ์ เพิ่งจะได้ “แมว” ตัวหนึ่งมาอาศัยอยู่เป็นเพื่อน เมื่อเดือน พ.ค. ที่ผ่านมา
เดือนที่แล้ว ศาลแขวงในกรุงสตอกโฮล์มได้ปฏิเสธคำร้องขอถอนหมายจับ แอนซานจ์ โดยอ้างว่า “จูเลียน แอสซานจ์ ยังเป็นผู้ต้องสงสัยในคดีข่มขืน... และมีความเสี่ยงที่เขาจะหลบหนี หรือหลีกเลี่ยงกระบวนการยุติธรรม”
ทนายของแอนซานจ์ ได้ยื่นคำร้องขอให้ศาลยกเลิกหมายจับยุโรป หลังคณะทำงานสหประชาชาติว่าด้วยการกักขังหน่วงเหนี่ยวตามอำเภอใจ (UN Working Group on Arbitrary Detention) ได้ออกข้อคิดเห็นที่ไม่มีผลบังคับทางกฎหมายเมื่อวันที่ 5 ก.พ. ระบุว่า การที่ แอสซานจ์ ต้องขังตัวเองอยู่ภายในสถานทูตเอกวาดอร์ อาจเข้าข่ายเป็นการกักขังหน่วงเหนี่ยวตามอำเภอใจโดยรัฐบาลอังกฤษและสวีเดน
ทั้งลอนดอนและสตอกโฮล์มได้ออกมาค้านข้อสรุปของคณะทำงานยูเอ็นอย่างรุนแรง
คดีข่มขืนที่แอสซานจ์ตกเป็นผู้ต้องหานั้นเกิดขึ้นเมื่อปี 2010 จะหมดอายุความในปี 2020
ผู้ก่อตั้งวิกิลีกส์ยังเรียกร้องให้ชาวอังกฤษโหวนถอนตัวจากสหภาพยุโรป (อียู) ในการทำประชามติครั้งสำคัญซึ่งจะมีขึ้นในวันที่ 23 มิ.ย. โดยระบุว่า “ทางการอังกฤษมักใช้อียูเป็นข้ออ้างในการตัดสินใจ” อย่างเช่นเรื่องหมายจับยุโรปที่ยังติดตัวเขาอยู่ เป็นต้น
