เอเอฟพี/รอยเตอร์ - ประธานาธิบดีบารัค โอบามาแห่งสหรัฐฯ เมื่อวันพุธ (7 ต.ค.) โทรศัพท์ถึงประธานองค์กรแพทย์ไร้พรมแดน (MSF) กล่าวขอโทษต่อกรณีเครื่องบินรบสหรัฐฯ โจมตีทางอากาศพลาดถล่มโรงพยาบาลของกลุ่มบรรเทาทุกข์แห่งนี้ที่เมืองคุนดุซ ในอัฟกานิสถาน คร่าชีวิตผู้บริสุทธิ์ 22 ศพ
จอช เออร์เนสต์ โฆษกทำเนียบขาวบอกกับผู้สื่อข่าวว่า ประธานาธิบดีโอบามาต่อสายตรงถึงนางโจแอนน์ หลิว ประธานองค์การแพทย์ไร้พรมแดน เพื่อขอโทษและแสดงความเสียใจต่อเจ้าหน้าที่ของ MSF กับคนไข้ที่เสียชีวิตและได้รับบาดเจ็บจากปฏิบัติการโจมตีทางอากาศที่ผิดพลาดของกองทัพสหรัฐฯ ที่ไปถล่มโรงพยาบาลสนามของ MSF
ความเคลื่อนไหวดังกล่าวมีขึ้นหลังจากก่อนหน้านี้ในวันดียวกัน ทาง MSF เรียกร้องขอคณะกรรมการนานาชาติที่เป็นอิสระเข้าสืบสวนกรณีเครื่องบินรบสหรัฐฯ โจมตีทางอากาศถล่มโรงพยาบาลของพวกเขาในอัฟกานิสถาน เหตุการณ์ที่องค์กรบรรเทาทุกข์แห่งนี้ประณามว่าเป็น “อาชญากรรมสงคราม”
MSF เรียกร้อง โอบามา ยินยอมให้มีการจัดตั้งคณะกรรมการมนุษยธรรมภายใต้อนุสัญญาเจนีวา แม้ว่าสหรัฐฯ และอัฟกานิสถานจะไม่ลงนามมอบหมายก็ตาม
องค์การแพทย์ไร้พรมแดนบอกว่าคณะกรรมการสืบสวนนานาชาติควรเป็นผู้รวบรวมข้อเท็จจริงและหลักฐานต่างๆ จากสหรัฐฯ นาโต และอัฟกานิสถาน เช่นเดียวกับคำให้การของเจ้าหน้าที่ MSF และคนไข้ที่รอดชีวิตจากโศกนาฏกรรมดังกล่าว จากนั้นทาง MSF จะพิจารณาว่าจะเอาผิดทางอาญาหรือไม่ ต่อเหตุสูญเสียชีวิตและอาคารของโรงพยาบาลพังพินาศบางส่วน จนทำให้ชาวอัฟกานิสถานหลายพันคนไม่สามารถเข้าถึงการรักษาพยาบาล
ประธานองค์การแพทย์ไร้พรมแดนออกมาระบุว่า ทางองค์การไม่ไว้วางใจการสอบสวนกรณีดังกล่าวโดยบุคลากรภายในกองทัพสหรัฐฯ หรือกองกำลังนาโต้เอง และต้องการให้มีการนำข้อกำหนดตามอนุสัญญาเจนีวา ปี 1991 ที่อนุญาตให้มีการตั้งคณะกรรมการสอบสวนหาข้อเท็จจริงทางมนุษยธรรมระหว่างประเทศ (IHFFC) มาบังคับใช้เป็นครั้งแรก และขอให้ชาติต่างๆที่ให้สัตยาบันต่ออนุสัญญาดังกล่าว สนับสนุนการจัดตั้งคณะกรรมการชุดนี้
“เราไม่อาจพึ่งพาการสอบสวนภายในของสหรัฐฯ นาโต และกองกำลังอัฟกานิสถานได้” ประธานของ MSF กล่าวกับผู้สื่อข่าว พร้อมย้ำว่าคณะกรรมการค้นหาข้อเท็จจริงจากองค์กรด้านมนุษยธรรมนานาชาติควรเป็นผู้ตรวจสอบการก่อเหตุในครั้งนี้ “นี่ไม่ใช่การโจมตีต่อโรงพยาบาลของเราเท่านั้นแต่มันยังเป็นการโจมตีต่ออนุสัญญาเจนีวาด้วย” หลิวกล่าวโดยอ้างถึงอนุสัญญาว่าด้วยการพิทักษ์ผู้ที่ตกเป็นเหยื่อของสงคราม “นี่เป็นสิ่งที่ไม่อาจยอมรับได้”
ในนิวยอร์ก เจสัน โคน ผู้อำนวยการบริหารของ MSF ในสหรัฐฯ เรียกร้อง IHFFC ดำเนินการเป็นครั้งแรกนับตั้งแต่ก่อตั้งภายใต้อนุสัญญาเจนีวาในปี 1991 อย่างไรก็ตาม ทาง เออร์เนสต์ บอกว่า “ไม่พบหลักฐานใดที่บ่งชี้ว่าเหตุโจมตีทางอากาศต่อโรงพยาบาลเป็นอะไรที่มากกว่าอุบัติเหตุที่น่าสยดสยองและน่าเศร้า” พร้อมปฏิเสธแสดงควาามคิดเห็นถึงเสียงเรียกร้องของ MSF ที่อยากให้ทาง IHFFC เคลื่อนไหว
นายแอช คาร์เตอร์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ให้สัมภาษณ์กับผู้สื่อข่าวในกรงโรมของอิตาลี ในวันพุธ (7 ต.ค.) ว่า “เรากำลังดำเนินการสืบสวนอย่างครบถ้วนและโปร่งใส และจะเปิดเผยผลการสืบสวน พร้อมจะนำตัวใครก็ตามที่ต้องรับผิดชอบต่อการกระทำที่ไม่บังควรนี้มาลงโทษ”
กระทรวงกลาโหมของอัฟกานิสถานระบุเมื่อวันอาทิตย์ (4 ต.ค.) ว่านักรบตอลิบานโจมตีโรงพยาบาลดังกล่าวและใช้อาคารเป็นโล่มนุษย์ แต่ทางองค์การแพทย์ไร้พรมแดนปฏิเสธ พร้อมชี้ว่าการไม่ยอมรักษาผู้ได้รับบาดเจ็บเท่ากับเป็นอาชญากรรมสงคราม
สหประชาชาติประณามเหตุโจมตีดังกล่าวแต่บอกว่าจะรอผลตรวจสอบของคณะสืบสวนสหรัฐฯ นาโต และอัฟกานิสถาน ก่อนตัดสินใจว่าจะสนับสนุนคณะกรรมการสืบสวนอิสระหรือไม่
ส่วนทางที่ปรึกษาทางกฎหมายขององค์การแพทย์ไร้พรมแดน บอกกับรอยเตอร์เมื่อถูกถามว่าทาง MSF จะแสวงหากระบวนการยุติธรรมหรือไม่ ว่า “เราไม่รู้ว่าก้าวย่างต่อไปคืออะไร เราไม่ต้องการขีดฆ่าทางเลือกใดๆ ทั้งนั้น”
โรงพยาบาลขององค์การแพทย์ไร้พรมแดนในคุนกุศ ให้การรักษาคนไข้เกือบ 400 คน ในนั้นบางคนเป็นนักรบตอลิบาน ที่ได้รับบาดเจ็บจากเหตุสู้รบอันดุเดือดหลายวันก่อนหน้าเหตุถล่มทางอากาศ
