เอเอฟพี - พระสันตะปาปาฟรานซิสทรงเดินทางไปยังเมืองฮอลกินในวันจันทร์ (21 ก.ย.) อันเป็นศูนย์กลางแห่งความศรัทธาในคริสตศาสนาของคิวบา และเป็นบ้านเกิดของ “ฟิเดล คาสโตร” หลังจากพบกับอดีตผู้นำคิวบารายนี้เมื่อวันอาทิตย์ (20 ก.ย.)
เมืองฮอลกินเป็นที่รู้จักจากไม้กางเขนที่บาทหลวงนิกายฟรานซิสกันรูปหนึ่งแบกขึ้นไปปักบนยอดเขาเมื่อปี 1790 แม้ไม้กางเขนอันเดิมที่ทำจากไม้ผุพังตามกาลเวลา และไม้กางเขนที่นำไปเปลี่ยนในปี 1950 ถูกฟ้าผ่าเสียหายกระทั่งต้องเปลี่ยนใหม่เป็นไม้กางเขนคอนกรีตที่คงทนมาจนวันนี้ก็ตาม
ฮอลกินเป็น 1 ใน 6 เมืองระหว่างการเสด็จเยือนคิวบาและสหรัฐฯ เป็นเวลา 8 วันของพระสันตะปาปา
โป๊ปฟรานซิสที่เดินทางถึงคิวบาเมื่อวันเสาร์ (19 ก.ย.) ได้บินจากฮาวานาสู่ฮอลกินในเช้าวันจันทร์ (21 ก.ย.) เพื่อทำพิธีมิสซาที่จัตุรัสคาลิกซ์โต การ์เซีย ที่ตั้งตามชื่อวีรบุรุษผู้ปลดปล่อยคิวบา โดยมีประชาชนราว 150,000 คนรอร่วมพิธี
จากนั้น พระสันตะปาปาจะเสด็จขึ้นไปสักการะไม้กางเขนบนยอดเขาเมืองฮอลกิน บ้านเกิดของฟิเดลและราอูล คาสโตร อดีตผู้นำและผู้นำคนปัจจุบันของคิวบาตามลำดับ
ต่อมาโป๊ปฟรานซิสจะเสด็จไปยังซานเทียโก เมืองใหญ่อันดับ 2 ของคิวบา และเป็นเมืองสัญลักษณ์แห่งความกล้าหาญของระบอบคอมมิวนิสต์ เนื่องจากเป็นเมืองที่ฟิเดลประกาศว่า การปฏิวัติของตนสามารถโค่นล้มผู้นำเผด็จการ ฟุลเกนซิโอ บาติสตา เมื่อวันที่ 1 มกราคม 1959
ทั้งนี้ เห็นได้ชัดว่าพระสันตะปาปาผู้มีพระชนมายุ 78 พรรษา ทรงเหนื่อยล้าอย่างมากหลังสิ้นสุดภารกิจในวันอาทิตย์ ซึ่งประกอบด้วยการประกอบพิธีมิสซาท่ามกลางผู้คนนับแสน ณ จัตุรัสปฏิวัติในกรุงฮาวานา ก่อนที่จะทรงพบกับฟิเดล ซึ่งเป็นพี่ชายของประธานาธิบดีราอูล คาสโตร และมีพระราชดำรัสกับนักบวชและหนุ่มสาวคิวบา
โป๊ปทรงพบกับฟิเดล วัย 89 ปี ที่บ้านพักของอดีตผู้นำคิวบาในฮาวานา โดยได้ทรงสนทนากับอดีตผู้นำคิวบาทั้งเรื่องศาสนาและสถานการณ์โลกในปัจจุบัน ก่อนหารือเป็นการส่วนตัวกับราอูลที่ทำเนียบรัฐบาลเป็นเวลา 1 ชั่วโมง ซึ่งผู้นำคิวบาก็ได้ทำเซอร์ไพรส์ด้วยการถวายรูปปั้นพระเยซูถูกตรึงกางเขนซึ่งทำจากไม้พายและแหจับปลา
ก่อนหน้านั้นไม่กี่ชั่วโมง โป๊ปทรงเตือนชาวคิวบาถึงอันตรายของการยึดมั่นในค่านิยมและความเห็นแก่ตัว ในขณะที่รัฐคอมมิวนิสต์คิวบาซึ่งปกครองโดยระบอบสังคมนิยมกำลังก้าวเข้าสู่ยุคใหม่ที่มีการผูกสัมพันธ์กับอริเก่าอย่างสหรัฐฯ มากขึ้น
โป๊ปฟรานซิสทรงขอให้ชาวคิวบาดูแลซึ่งกันและกันในยามที่ประเทศกำลังมีการเปลี่ยนแปลงทางสังคม และโอกาสทางเศรษฐกิจที่กำลังถาโถมเข้ามา ทรงย้ำให้ “ใส่ใจพี่น้องที่อ่อนแอกว่า” และ “อย่าทอดทิ้งพวกเขาเพื่อบางสิ่งบางอย่างที่อาจยั่วยวนจิตใจ”
บาทหลวงเฟเดริโก ลอมบาร์ดี โฆษกสำนักวาติกัน ระบุว่า โป๊ปฟรานซิสได้ทรงพบทั้ง คาสโตร ภริยาของเขา และสมาชิกคนอื่นๆ ในครอบครัว โดยบรรยากาศการสนทนาเป็นไปอย่าง “ผ่อนคลาย เหมือนพี่เหมือนน้อง และเต็มไปด้วยมิตรภาพ”
โป๊ปฟรานซิสซึ่งมีพระชนมายุ 78 พรรษา ได้ประทานของที่ระลึกแก่คาสโตร เป็นข้อเขียนที่ทรงนิพนธ์ขึ้นอย่างเป็นทางการในฐานะพระสันตะปาปา หนังสือว่าด้วยเรื่องจิตวิญญาณ 2 เล่ม รวมถึงหนังสือและซีดีอีก 1 แผ่นของบาทหลวง อาร์มันโด โลเรนเต ซึ่งเคยเป็นครูสอน คาสโตร สมัยยังศึกษาอยู่โรงเรียนเตรียมของคณะเยซูอิต เมื่อกว่า 70 ปีที่แล้ว
ด้านคาสโตรซึ่งสวมเสื้อแจ็กเกตสีน้ำเงินมีแถบสีขาวที่ไหล่ ได้ถวายหนังสือเรื่อง “ฟิเดลกับศาสนา” (Fidel and Religion) เป็นการตอบแทน ซึ่งเป็นผลงานการสัมภาษณ์ของบาทหลวงชาวบราซิลผู้หนึ่งเมื่อปี 1985 โดยงานเขียนเล่มนี้ถือเป็นการสลายข้อห้ามเรื่องการพูดถึงศาสนาในคิวบา ซึ่งในขณะนั้นยังมีสถานะเป็นรัฐอเทวนิยม
ทั้งนี้ คิวบาประกาศไม่นับถือพระเจ้าอย่างเป็นทางการนานกว่า 3 ทศวรรษจนถึงปี 1992
โป๊ปฟรานซิสทรงได้รับเสียงชื่นชมอย่างยิ่งจากชาวคิวบา ในฐานะที่ทรงมีส่วนสนับสนุนการเจรจาระหว่างประธานาธิบดีบารัค โอบามา และประธานาธิบดีราอูล คาสโตร เมื่อปีที่แล้ว จนทำให้สองชาติคู่อริสามารถฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตได้สำเร็จ
การเสด็จเยือนคิวบาครั้งนี้มีวัตถุประสงค์เพื่อเชื่อมสัมพันธ์ระหว่างรัฐบาลฮาวานากับคริสตจักรโรมันคาทอลิก และส่งเสริมสังคมที่เปิดกว้างในคิวบา ทว่าโป๊ปยังทรงเลี่ยงที่จะตรัสตรงๆ ถึงเรื่องเสรีภาพทางการเมือง
นอกจากนี้ยังมีรายงานระบุว่า ในช่วงเช้าวันอาทิตย์ มีนักเคลื่อนไหวชาวคิวบา 3 คนถูกจับกุมจากความพยายามจะเข้าถึงพระสันตะปาปาขณะเดินทางถึงจัตุรัสปฏิวัติเพื่อทำพิธีมิสซา พร้อมตะโกนคำว่า “เสรีภาพ” โดยผู้สื่อข่าวรายงานว่า แกนนำการประท้วงหลายคนไม่พอใจที่โป๊ปไม่ยอมให้เข้าพบระหว่างการเยือนคิวบา
คณะกรรมการเพื่อสิทธิมนุษยชนและการปรองดองแห่งชาติคิวบาซึ่งเป็นองค์กรต่อต้านรัฐ ระบุว่า ฝ่ายต่อต้านรัฐบาลประมาณ 50 คนถูกจับกุม และห้ามมิให้เข้าร่วมกิจกรรมทุกอย่างของพระสันตะปาปา นับตั้งแต่เสด็จฯถึงกรุงฮาวานาในวันเสาร์ (19)
คิวบานั้นห้ามการชุมนุมประท้วง โดยมักจับกุมและกักตัวผู้ที่พยายามประท้วงไว้ 2-3 ชั่วโมงก่อนปล่อยตัว
โป๊ปจะเสด็จจากซานเทียโกต่อไปยังอเมริกาในวันอังคาร (22) ซึ่งตามกำหนดนั้นจะเสด็จไปยังทำเนียบขาว รัฐสภา และที่ประชุมสมัชชาใหญ่แห่งสหประชาชาติ
