รอยเตอร์ – ประธานาธิบดี บารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ ได้ร่วมเจรจาแบบทวิภาคีกับประธานาธิบดี ราอูล คาสโตร แห่งคิวบา ที่เมืองหลวงปานามา เมื่อวานนี้ (11 เม.ย.) ซึ่งนับเป็นครั้งแรกในรอบเกือบ 60 ปีที่ผู้นำสูงสุดของทั้ง 2 ประเทศได้พูดคุยอย่างเป็นทางการ โดย โอบามา ชี้ว่า คิวบาไม่ใช่ศัตรูของอเมริกาอีกต่อไป และเห็นพ้องที่จะเดินหน้าฟื้นฟูความสัมพันธ์ทางการทูตที่ถูกตัดขาดไปหลายสิบปีให้กลับสู่ระดับปกติ
โอบามา เอ่ยถึงการพูดคุยกับผู้นำคิวบาว่าเป็นช่วงเวลา “ประวัติศาสตร์” และยืนยันว่า วอชิงตันกับฮาวานาสามารถสลายความเป็นปฏิปักษ์ที่มีมาตั้งแต่ยุคสงครามเย็นได้แล้ว แต่ตนจะยังผลักดันให้รัฐคอมมิวนิสต์คิวบาเดินหน้าไปสู่ประชาธิปไตย และยกระดับสิทธิมนุษยชนต่อไป
โอบามา และ คาสโตร มีโอกาสพบกันในเวทีประชุมสุดยอดผู้นำแห่งอเมริกาครั้งที่ 7 ซึ่งจัดขึ้นที่กรุงปานามาซิตี โดยมีผู้นำประเทศแถบอเมริกาเดินทางมาร่วมประชุมอย่างพร้อมเพรียง
โอบามา ยอมรับว่า รัฐบาลทั้งสองยังมีวิสัยทัศน์ที่แตกต่างกันพอสมควร แต่เชื่อว่าทั้งสหรัฐฯ และคิวบาจะสามารถหยิบยกความกังวลเกี่ยวกับนโยบายของอีกฝ่ายมาพูดคุย และร่วมกันส่งเสริมความสัมพันธ์ทั้งในด้านการค้า การเดินทาง และการทูต
“สงครามเย็นสิ้นสุดไปแล้ว... คิวบาไม่ใช่ภัยคุกคามสำหรับสหรัฐฯ อีกต่อไป” โอบามา กล่าวกับสื่อมวลชน พร้อมชี้ว่าตนเพิ่งอายุ 53 ปี เกิดไม่ทันยุคที่ ราอูล คาสโตร และพี่ชายก่อการปฏิวัติยึดอำนาจและสถาปนาระบอบสังคมนิยมขึ้นในคิวบาเมื่อปี 1959 ด้วยซ้ำ
โอบามา และคาสโตร สร้างความตกตะลึงไปทั่วโลก หลังประกาศถ้อยแถลงร่วมกันเมื่อวันที่ 17 ธันวาคมปีที่แล้วว่า สหรัฐฯ และคิวบาซึ่งเป็นอริกันมาตั้งแต่ยุคสงครามเย็นจะกลับมาเชื่อมความสัมพันธ์ที่ขาดสะบั้นไปในปี 1961
โอบามา ชี้ว่า ตนตัดสินใจเปลี่ยนแปลงนโยบายต่อคิวบา เพราะเห็นว่าการเป็นปฏิปักษ์และคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจไม่สามารถนำความเปลี่ยนแปลงมาสู่เกาะกลางทะเลแคริบเบียนแห่งนี้ได้ จึงถึงเวลาที่จะต้องลองวิธีใหม่บ้าง
ด้าน คาสโตร ก็ระบุว่า คิวบาจะดำเนินการฟื้นฟูความสัมพันธ์กับสหรัฐฯ ให้กลับสู่ระดับปกติ และพร้อมที่จะเจรจาไม่ว่าเรื่องสิทธิมนุษยชนหรือประเด็นอื่นๆ
“เราพร้อมที่จะเจรจาทุกเรื่อง แต่ต้องอาศัยความอดทนด้วย อดทนอย่างมากทีเดียว... บางอย่างเราอาจตกลงกันได้ แต่บางอย่างก็อาจไม่ได้” ผู้นำคิวบาวัย 83 ปี ซึ่งก้าวขึ้นมาปกครองรัฐคอมมิวนิสต์ต่อจาก ฟิเดล คาสโตร ผู้เป็นพี่ชายในปี 2008 เนื่องจากอีกฝ่ายมีสุขภาพอ่อนแอลงมาก กล่าว
คาสโตร ได้กล่าวขอโทษ โอบามา เรื่องที่คิวบาเคยแถลงโจมตีรัฐบาลสหรัฐฯ ซึ่งพยายามจะคว่ำระบอบคอมมิวนิสต์คิวบาลงให้ได้ในช่วงสงครามเย็น พร้อมชี้ว่า โอบามา ไม่สมควรถูกตำหนิในสิ่งที่สหรัฐฯทำลงไปในอดีต และยังชมว่าเขาเป็น “คนซื่อสัตย์” ด้วย
รัฐบาลคาสโตร ได้เริ่มปฏิรูปตลาดบางส่วนเพื่อเพิ่มความแข็งแกร่งแก่เศรษฐกิจคิวบา แต่ก็เป็นไปอย่างระมัดระวังรอบคอบ ทั้งเจ้าตัวก็ยังประกาศชัดเจนว่า ไม่คิดยกเลิกระบอบสังคมนิยม