เอเจนซีส์ - นายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ ของญี่ปุ่น และผู้นำตะวันตกนำทีมโดยประธานาธิบดีบารัค โอบามา แห่งสหรัฐฯ ออกมาแถลงในวันอาทิตย์ (25) ม.ค.) ประณามกลุ่มรัฐอิสลาม (ไอเอส) ที่ฆ่าตัดคอตัวประกันชาวญี่ปุ่นไปแล้ว 1 คน โดยระบุว่าเป็นการกระทำที่ “เหี้ยมโหดและให้อภัยไม่ได้” พร้อมกับเรียกร้องให้ปล่อยตัวประกันชาวซามูไรอีกคนหนึ่งในทันที ขณะที่ทางด้านไอเอสระบุว่ายกเลิกการเรียกร้องค่าไถ่แล้ว แต่จะปล่อยตัวประกันที่ยังเหลืออยู่นี้ หากโตเกียวไปจัดการให้จอร์แดนยอมปล่อยนักโทษหญิงชาวอิรักที่เกี่ยวข้องกับเหตุระเบิดในกรุงอัมมานเมื่อ 10 ปีก่อน
นายกรัฐมนตรีชินโซ อาเบะ กล่าวผ่านสถานีทีวีเอ็นเอชเคในวันอาทิตย์ว่า มีโอกาสสูงที่ร่างคนไร้ศีรษะซึ่งปรากฏในคลิปที่ถูกนำออกเผยแพร่เมื่อคืนวันเสาร์ (24) คือศพของฮารูนะ ยูกาวะ ผู้รับเหมาสัญญาด้านความมั่นคงชาวญี่ปุ่น
อาเบะย้ำว่า การสังหารยูกาวะเป็นการกระทำที่เหี้ยมโหดและอภัยให้ไม่ได้ และญี่ปุ่นจะไม่ยอมจำนนให้การก่อการร้าย พร้อมเรียกร้องให้กลุ่มไอเอสปล่อยตัวประกันญี่ปุ่นอีกคนที่ยังเหลืออยู่ คือ ผู้สื่อข่าว เคนจิ โกโตะ อย่างปลอดภัยในทันที และประกาศว่า การรักษาชีวิตของโกโตะคือเป้าหมายสำคัญที่สุดในขณะนี้
วิกฤต 2 ตัวประกันชาวญี่ปุ่นซึ่งกลายเป็นบททดสอบหนักหน่วงสำหรับอาเบะ เริ่มต้นขึ้นในวันอังคารที่ผ่านมา (20) เมื่อไอเอสเผยแพร่ภาพโกโตะและยูกาวะสวมชุดสีส้มนั่งคุกเข่า โดยมีชายชุดดำถือดาบกวัดแกว่งอยู่ด้านหลัง และเรียกร้องค่าไถ่ 200 ล้านดอลลาร์ภายในเวลา 72 ชั่วโมง โดยถึงกำหนดเส้นตายเมื่อวันศุกร์ (23)
สำหรับในคลิปล่าสุดคืนวันเสาร์ที่มีความยาว 3 นาที เป็นภาพนิ่งของโกโตะถือภาพร่างไร้ศีรษะของยูกาวะ พร้อมเสียงพูดบรรยายเป็นภาษาอังกฤษของชายที่อ้างว่าเป็นโกโตะ ซึ่งกล่าวว่า ยูกาวะถูกสังหารในดินแดนของรัฐอิสลาม และสำทับว่า ความจริงแล้วรัฐบาลญี่ปุ่นสามารถช่วยชีวิตยูกาวะได้ผ่านทางจอร์แดน ที่อาเบะตั้งสำนักงานประสานงานเพื่อรับมือวิกฤตตัวประกันครั้งนี้ตั้งแต่เมื่อต้นสัปดาห์ที่แล้ว
โกโตะกล่าวต่อไปว่า ไอเอสยกเลิกการเรียกร้องค่าไถ่และจะปล่อยตัวเขา โดยแลกกับ ซาจิดา อัล-ไรชาวี มือระเบิดหญิงชาวอิรักที่ถูกจอร์แดนตัดสินประหารชีวิต เนื่องจากมีส่วนร่วมในการลอบวางระเบิดในเมืองหลวงอัมมานเมื่อปี 2005 ซึ่งมีผู้เสียชีวิต 60 คน
ทางด้านโชอิชิ ยูกาวะ พ่อของยูกาวะให้สัมภาษณ์วันอาทิตย์ว่า เสียใจมาก และไม่อยากให้เรื่องนี้เป็นความจริง
ขณะที่จุงโกะ อิชิโดะ แม่ของโกโตะ บอกว่า มีความหวังเพียงริบหรี่หลังจากเห็นภาพของลูกชายที่ดูเครียดมาก แต่สำทับว่า รัฐบาลญี่ปุ่นไม่เคยทอดทิ้งประชาชน และเธอเชื่อว่า รัฐบาลกำลังพยายามอย่างดีที่สุด
ทั้งนี้ ระหว่างให้สัมภาษณ์กับเอ็นเอชเค อาเบะเผยว่า ได้หารือเกี่ยวกับสถานการณ์ตัวประกันญี่ปุ่นกับกษัตริย์อับดุลเลาะห์แห่งจอร์แดน แต่ไม่ได้แสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับข้อเรียกร้องของไอเอสในการแลกตัวโกโตะกับอัล-ไรชาวี
ขณะเดียวกัน เจ้าหน้าที่ญี่ปุ่นย้ำว่า กำลังพยายามติดต่อกับไอเอส และที่ปรึกษาคนหนึ่งของอาเบะระบุว่า ได้สื่อสาร “ทางอ้อม” กับนักรบอิสลามกลุ่มนี้
โตเกียวนั้นมีอิทธิพลทางการทูตในตะวันออกกลางน้อยมาก กระนั้น สื่อท้องถิ่นรายงานก่อนหน้านี้ว่า อาเบะอาจขอให้ประธานาธิบดีรีเซป เทย์ยิป เออร์โดกัน ของตุรกี ช่วยเหลือตัวประกันญี่ปุ่น
ด้านโยชิฮิเดะ ซูกะ เลขาธิการคณะรัฐมนตรีแดนซามูไรแถลงว่า ญี่ปุ่นพยายามอย่างเต็มที่เพื่อช่วยชีวิตโกโตะ และว่า รัฐบาลไม่ได้รับการเตือนใดๆ ก่อนที่จะมีการเผยแพร่คลิปล่าสุด ซึ่งขณะนี้อยู่ระหว่างการตรวจสอบความถูกต้อง ท่ามกลางการตั้งข้อสงสัยหลายประเด็น อาทิ เสียงในคลิปไม่น่าใช่เสียงของโกโตะ อย่างไรก็ดี สำหรับประเด็นนี้ นักวิเคราะห์คนหนึ่งยืนยันว่า เป็นเสียงของโกโตะจริง
นอกจากนี้ ยังมีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า คลิปดังกล่าวไม่ได้โพสต์บนเว็บไซต์อย่างเป็นทางการของไอเอสและไม่มีธงขาว-ดำของกลุ่มนี้ รวมทั้งไม่มีภาพการสังหารยูกาวะ เหมือนคลิปก่อนๆ ที่นักรบญิฮัดโชว์ภาพการตัดศีรษะตัวประกันตะวันตกให้เห็นกันชัดๆ
ขณะเดียวกัน วันเสาร์ที่ผ่านมา นักรบคนหนึ่งได้ออกคำเตือนผ่านเว็บไซต์ที่โยงใยกับไอเอสว่า ข้อความในคลิปล่าสุดเป็นสาส์นปลอม ขณะที่นักรบอีกคนบอกว่า ข้อความนั้นต้องการสื่อกับครอบครัวของโกโตะเท่านั้น และนักรบคนที่สามตั้งข้อสังเกตว่า คลิปล่าสุดไม่ได้เผยแพร่โดยอัล-เฟอร์กัน ซึ่งเป็นหนึ่งในหน่วยงานด้านสื่อของไอเอสที่ก่อนหน้านี้เป็นผู้โพสต์คลิปเกี่ยวกับการจับและการสังหารตัวประกัน
ส่วนที่วอชิงตัน ทำเนียบขาว แถลงในวันเสาร์ว่า ประธานาธิบดีโอบามาประณามการสังหารยูกาวะอย่างโหดเหี้ยมโดยไอเอส และวอชิงตันพร้อมเคียงข้างสนับสนุนโตเกียว และเรียกร้องให้ไอเอสปล่อยโกโตะ
ต่อมา โอบามาซึ่งอยู่ระหว่างเยือนอินเดียยังโทรศัพท์หาอาเบะเมื่อวันอาทิตย์ เพื่อแสดงความเสียใจต่อเหตุการณ์ดังกล่าว
ทางด้านนายกรัฐมนตรีเดวิด คาเมรอนของอังกฤษ ก็แถลงประณามเหตุการณ์นี้ว่าเป็น “การฆาตกรรมอย่างป่าเถื่อน” เช่นเดียวกับประธานาธิบดีฟรังซัวส์ ออลลองด์ของฝรั่งเศส และโทนี แอ็บบอตต์ นายกรัฐมนตรีออสเตรเลีย ประณามว่าเป็น “ความชั่วร้ายอย่างแท้จริง” ของ “ลัทธิแห่งความตาย”
