โอบามาสั่งผลักดันTPPเร็วที่สุด จีนท้าชนเข็นFTAAPร่วมประชัน

เอเจนซีส์ - ผู้นำชาติพันธมิตรของสหรัฐฯเรียกร้องให้เร่งสรุปข้อตกลงการค้าเสรี TPP ที่วอชิงตันผลักดันโดยเร็ว ด้าน “โอบามา” โอ่เห็นสัญญาณความคืบหน้า ขณะที่เจ้าหน้าที่อเมริกันเองกลับแจง ยังต้องแก้ไขข้อขัดแย้งอีกระยะกว่าที่จะไปถึงขั้นลงนามข้อตกลงได้ นอกจากนี้ TPP ยังเจอคู่แข่งสำคัญอย่าง เขตการค้าเสรีเอเชีย-แปซิฟิกที่ปักกิ่งกำลังเข็นเต็มแรง

ในวันจันทร์ (10 พ.ย.) ไม่กี่ชั่วโมงหลังจากประธานาธิบดีบารัค โอบามา ของสหรัฐฯ เดินทางถึงกรุงปักกิ่ง เขาก็เข้าร่วมการประชุมซึ่งจัดขึ้นที่สถานเอกอัครราชทูตอเมริกันประจำจีน กับพวกผู้นำของอีก 11 ประเทศในเอชีย-แปซิฟิก เป็นต้นว่า ญี่ปุ่น, ออสเตรเลีย, มาเลเซีย, เวียดนาม, แคนาดา, และเม็กซิโก ที่กำลังเจรจาต่อรองกันเพื่อจัดทำข้อตกลงการค้าเสรี “ความตกลงหุ้นส่วนยุทธศาสตร์เศรษฐกิจเอเชีย-แปซิฟิก (TPP) หลังจากนั้นได้มีการออกคำแถลงที่ระบุว่า บรรดาผู้นำเหล่านี้ได้สั่งการให้ระดับรัฐมนตรีและคณะผู้เจรจาของพวกเขา ใช้ประโยชน์จาก “ความคืบหน้าอันสำคัญ” เพื่อผลักดันให้ได้ข้อสรุปในการจัดทำความตกลงนี้โดยเร็วที่สุด

วอชิงตันนั้นเฝ้าผลักดัน TTP มานานหลายปี โดยมุ่งให้เป็นข้อตกลงที่มีผ่อนคลายข้อจำกัดทางการค้าและการลงทุนอย่างกว้างขวางเป็นประวัติการณ์ ทว่า จีน ซึ่งเป็นประเทศเศรษฐกิจอันดับ 2 ของโลก ถูกกีดกันอยู่นอกวง มิได้เข้าร่วมการจัดทำข้อตกลงนี้ด้วย

อย่างไรก็ตาม การเจรจาต้องเผชิญอุปสรรคและการคัดค้านมากมาย ในประเด็นการเปิดตลาดภายในประเทศของชาติที่จะเข้าร่วมเป็นสมาชิก โดยเฉพาะอย่างยิ่งในกรณีญี่ปุ่น

กระนั้น โอบามาก็กล่าวภายหลังการหารือในวันจันทร์ว่า ระหว่างสองสามสัปดาห์หลังๆ มานี้ ทางทีมงานได้มองเห็นความคืบหน้าดีๆ ในการแก้ไขคลี่คลายประเด็นปัญหาซึ่งคั่งค้างอยู่ และจึงมีการประชุมในวันนี้ขึ้นมาเพื่อพยายามขจัดสิ่งที่ยังติดขัดอยู่ เขาย้ำว่า “กำลังมองเห็นโมเมนตัมก่อตัวขึ้นมา” ซึ่งจะทำให้จัดทำข้อตกลงนี้กันได้

ทว่า เจ้าหน้าที่อเมริกันคนหนึ่งที่ไม่ประสงค์เปิดเผยตัวตน ได้ระบุกับสำนักข่าวเอเอฟพีในทางตรงข้าม โดยชี้ว่า ยังต้องใช้เวลาอีกระยะหนึ่งเพื่อแก้ไขข้อขัดแย้งก่อนที่จะสามารถลงนามได้ ซึ่งก็เป็นไปในทิศทางเดียวกับที่พวกคณะผู้เจรจาของสหรัฐฯกล่าวเอาไว้ก่อนหน้านี้

ทางฝ่ายจีนนั้น กำลังต้องการให้สมาชิกเอเปกทั้ง 21ราย หันไปรับรองพันธะผูกพันที่เข้มแข็งและใหญ่โตกว่า TPP นั่นคือแนวความคิดในการก่อตั้งเขตการค้าเสรีเอเชีย-แปซิฟิก (FTAAP) ซึ่งถือเป็นแนวคิดระยะยาวที่อยู่บนพื้นฐานของ TPP และแผนการริเริ่มเขตการค้าเสรีอื่นๆ

มีรายงานว่า ระหว่างการหารือระดับรัฐมนตรีเศรษฐกิจของเอเปกในปลายสัปดาห์ที่ผ่านมา จีนที่เป็นเจ้าภาพพยายามผลักดันให้ที่ประชุมรับรองคำแถลงร่วมซึ่งระบุให้มีการศึกษาความเป็นไปได้ของ FTAAP แต่เมื่อถูกสหรัฐฯคัดค้าน ปักกิ่งก็ยอมถอย

ไมเคิล โฟรแมน ผู้แทนการค้าของสหรัฐฯ ยังให้สัมภาษณ์ในปักกิ่งเมื่อวันอาทิตย์ (9) ว่า FTAAP เป็น “แรงบันดาลใจระยะยาว” พร้อมยืนยันว่า TPP เป็น “เป้าหมายสำคัญ” ของนโยบายเศรษฐกิจสหรัฐฯ ต่อเอเชีย-แปซิฟิก

นักวิเคราะห์จำนวนมากและสื่อของจีนระบุว่า TPP เป็นความพยายามของวอชิงตันในการทัดทานถ่วงดุลอิทธิพลทางเศรษฐกิจที่กำลังแผ่ขยายของจีน ทว่า แดนอินทรีปฏิเสธข้อกล่าวหานี้

เช่นเดียวกัน ประธานาธิบดีวลาดิมีร์ ปูตินแห่งรัสเซีย ที่ร่วมประชุมซัมมิตเอเปกคราวนี้ด้วย ให้สัมภาษณ์เมื่อสัปดาห์ที่แล้วว่า TPP พัฒนาขึ้นมาเพื่อผลประโยชน์ของสหรัฐฯ

ประมุขเครมลินสำทับว่า การที่รัสเซียและจีนไม่มีเอี่ยวใน TPP จะไม่ช่วยส่งเสริมการสถาปนาความร่วมมือทางการค้าและเศรษฐกิจที่มีประสิทธิภาพ

ปูตินลงนามข้อตกลงเศรษฐกิจกับสีจิ้นผิง

ปูตินนั้นกำลังหันมากระชับความสัมพันธ์ทางการค้ากับจีนแน่นแฟ้นขึ้น เพื่อผ่อนเพลาผลกระทบจากการถูกฝ่ายตะวันตกใช้มาตรการลงโทษทางเศรษฐกิจ สืบเนื่องจากกรณีวิกฤตยูเครน

ในวันอาทิตย์ (9) ผู้นำรัสเซียซึ่งอยู่ในกรุงปักกิ่งแล้ว ได้ร่วมลงนามข้อตกลงหลายฉบับกับประธานาธิบดีสี จิ้นผิง เพื่อส่งเสริมความร่วมมือด้านทรัพยากรธรรมชาติมูลค่าหลายพันล้านดอลลาร์ หลังจากทำข้อตกลงสร้างท่อส่งก๊าซไปยังจีนระยะ 30 ปีไปเมื่อเดือนพฤษภาคม

ข้อตกลงที่ลงนามกันล่าสุดนี้ ฉบับที่สำคัญมากคือบันทึกความเข้าใจว่าด้วยการสร้างสายท่อส่งก๊าซธรรมชาติเพื่อส่งก๊าซรัสเซียให้แก่จีนเป็นสายที่ 2 ที่เรียกว่า สายตะวันตก อันจะทำให้จีนกลายเป็นลูกค้าก๊าซรายใหญ่สุดของรัสเซีย แทนที่ยุโรป

นอกจากนี้ รอสเนฟต์ รัฐวิสาหกิจของรัสเซีย และรัฐวิสาหกิจ เนชันแนล ปิโตรเลียม คอร์เปอเรชัน (CNPC) ของจีน ยังร่วมลงนามเพื่อให้ฝ่ายหลังเข้าถือหุ้น 10% ในโครงการพลังงานขนาดใหญ่ในไซบีเรีย

ไม่เพียงข้อตกลงด้านพลังงาน จีนและรัสเซียยังทำข้อตกลงด้านการธนาคารอีกหลายฉบับ

ข้อตกลงการค้าเสรีจีน-เกาหลีใต้

ในวันจันทร์(10) ประธานาธิบดีสี จิ้นผิง ของจีน ได้หารือทวิภาคีกับประธานาธิบดีพัค กึน-ฮเยแห่งเกาหลีใต้ และสามารถบรรลุข้อตกลงเขตการค้าเสรีระหว่างกัน

อย่างไรก็ดี รัฐบาลเกาหลีใต้แถลงว่า ยังคงมีรายละเอียดเล็กน้อยที่ต้องสะสางก่อนที่สองประเทศจะร่วมลงนามข้อตกลงนี้

คำแถลงแจกแจงว่า FTA ฉบับนี้จะยกเลิกการเรียกเก็บภาษีสินค้าจีน 92% ที่นำเข้าสู่เกาหลีใต้ และ 91% สำหรับสินค้าเกาหลีใต้ที่ส่งไปยังจีนภายใน 20 ปี รวมทั้งยกเลิกข้อจำกัดด้านกฎระเบียบในภาคบริการ การลงทุน การเงิน และวัฒนธรรม เพื่ออำนวยความสะดวกในการร่วมทุนและร่วมมือระหว่างบริษัทของสองประเทศ

คำแถลงจากโซลยังระบุว่า FTA จะไม่ครอบคลุมสินค้าเกษตรหลายรายการ อาทิ ข้าว เนื้อวัว สุกร ไก่ และพริกไทย ซึ่งคิดเป็น 30% ของมูลค่าการนำเข้าสินค้าเกษตรจากจีน

ปัจจุบัน จีนเป็นประเทศคู่ค้าและตลาดส่งออกใหญ่สุดของเกาหลีใต้ โดยสองประเทศมีมูลค่าการค้าระหว่างกัน 228,800 ล้านดอลลาร์ในปีที่ผ่านมา และคาดว่าจะเพิ่มเป็น 300,000 ล้านดอลลาร์ในปีหน้า