สื่อนอกเผยชาวนาไทยกำลังสิ้นหวัง ถามนายกฯ ปู “ยังกลืนข้าวลงคออยู่หรือ”

เอพี - สื่อต่างประเทศชี้โครงการอุดหนุนราคาข้าวของพรรคเพื่อไทย ที่หวังช่วยเหลือเหล่าผู้สนับสนุนในชนบทหลายล้านคน กลับกลายเป็นหอกทิ่มแทงรัฐบาล หลังชาวนาผู้ทนทุกข์ทรมาน ได้เคลื่อนพลบุกกรุงเทพฯ เรียกร้องขอเงินค่าข้าว พร้อมอ้างคำพูดสะเทือนใจของเกษตรคนหนึ่งถามยิ่งลักษณ์ “ยังกลืนข้าวลงคออยู่อีกหรือ ขณะที่ชาวนาทั่วประเทศกำลังอดตาย”

สำนักข่าวเอพีรายงานว่าเมื่อวันพฤหัสบดี (6) ชาวนานหลายพันคนในกว่า 10 จังหวัดมาบรรจบกันที่เมืองหลวง เพื่อเรียกร้องเงินค่าข้าวที่ถูกค้างจ่ายมานานหลายเดือน หลังจากนโยบายจำนำข้าวของรัฐบาลก่อภาวะขาดทุนอย่างย่อยยับ นอกจากนี้แล้วบางส่วนยังปิดกั้นถนนสายหลัก 3 สายในภาคเหนือและตะวันตก ขณะเดียวกัน อีกไม่กี่ร้อยคนในภาคอีสาน ซึ่งเป็นฐานที่มั่นของพรรครัฐบาล ก็ชุมนุมประท้วงที่ศาลากลางจังหวัดแห่งหนึ่ง

รายงานของเอพีระบุว่า วิกฤตข้าวครั้งนี้มาไม่ถูกจังหวะเวลานักสำหรับรัฐบาลที่ลดสถานะเหลือเพียงรักษาการ หลังการประท้วงบนท้องถนนที่มีจุดเริ่มต้นจากการต่อต้านพระราชบัญญัตินิรโทษกรรมกดดันให้ น.ส.ยิ่งลักษณ์ ต้องยุบสภาและจัดการเลือกตั้งใหม่

กระนั้นผลอย่างเป็นทางการของศึกเลือกตั้งเมื่อวันที่ 2 กุมภาพันธ์ อาจจะไม่สามารถแถลงได้นานกลายเดือน เนื่องจากผู้ชุมนุมปิดกั้นหน่วยเลือกตั้งต่างๆ ขณะที่รัฐบาลเอง ก็ยังเผชิญคดีความในศาลและการสืบสวนต่างๆ นานาที่อาจนำมาซึ่งการถูกขับพ้นจากอำนาจ

“เราต้องออกมาชุมนุมกันบนท้องถนน เพราะว่าเรากำลังสิ้นหวัง” เอพีอ้างคำสัมภาษณ์ของนายสมบัติ ฤกษ์อนันต์ ชาวนาจากจังหวัดพระนครศรีอยุธยา ฐานที่มั่นของพรรคเพื่อไทย ก่อนมีโครงการรับจำนำข้าว ชาวนาสนับสนุนรัฐบาลแบบ 100 เปอร์เซ็นต์ แต่ตอนนี้เหลือ 50-50 แล้ว”

พร้อมกันนั้นเอพียังอ้างคำพูดของนายวลิต เจริญสมบัติ ชาวนาจากภาคตะวันตกของไทย บอกว่า “ผมขอถามท่านนายกรัฐมนตรียิ่งลักษณ์ว่า ยังกลืนข้าวลงคออยู่อีกหรือ ชาวนาทั่วประเทศกำลังอดตายเพราะยังไม่ได้เงินค่าข้าวที่พวกเขาลงทุนลงแรงปลูกกัน”

เอพีระบุว่าข้าวคือหนึ่งในสินค้าส่งออกหลักของไทย แต่ด้วยหวังว่าจะส่งเสริมราคาข้าวและเพิ่มรายได้แก่ชาวชนบท รัฐบาลจึงออกนโยบายซื้อข้าวจากชาวนาในราคาสูงกว่าตลาดโลกถึง 2 เท่า แต่สุดท้ายโครงการนี้กลับย้อนศรมาเล่นงานรัฐบาลเอง โดยกระทรวงพาณิชย์ต้องเจอกับความยากลำบากในขายข้าวแก่ต่างชาติ ด้วยถูกผู้ส่งออกคู่แข่งอื่นๆ อย่างเช่นเวียดนามขายตัดราคา

นักวิจารณ์ยังบอกด้วยว่า โครงการนี้ขาดความโปร่งใส เต็มไปด้วยปัญหาคอรัปชันและลักลอบสวมสิทธิ์ และก่อประโยชน์แก่พวกชาวนาซึ่งถือครองที่ดินเยอะ แทนที่จะเป็นเกษตรกรรายย่อย ขณะเดียวกันกองทุนการเงินระหว่างประเทศ (ไอเอ็มเอฟ) ก็เคยออกมาเรียกร้องให้ยกเลิกโครงการรับจำนำข้าว เนื่องจากทำลายความเชื่อมั่นทางภาคการเงินของไทย

สื่อมวลชนแห่งนี้ให้ข้อมูลเพิ่มเติมว่าด้วยในสถานรักษาการ รัฐบาลชุดนี้จึงมีทางเลือกอยู่จำกัดในการระดมทุนและตะเกียกตะกายหาเงิน 130,000 ล้านบาทมาจ่ายแก่ชาวนาในฤดูกาลเก็บเกี่ยวปัจจุบัน ขณะที่รัฐบาลขายข้าวแก่ต่างชาติได้ไม่มากพอและธนาคารต่างๆ ก็ปฏิเสธปล่อยกู้แก่กระทรวงการคลัง

รายงานของเอพีระบุว่า ช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมา พนักงานของธนาคารกรุงไทยหลายร้อยคน รวมตัวกันเรียกร้องคณะผู้บริหารแสดงจุดยืนไม่ปล่อยกู้จำนำข้าวทั้งทางตรงและทางอ้อม ซึ่งในเวลาต่อมานายวรภัค ธันยาวงษ์ กรรมการผู้จัดการใหญ่ ก็ยืนยันว่า “ธนาคารไม่ต้องการพัวพันกับการคอร์รัปชัน แต่หากพวกเขาต้องการให้ช่วยเหลือชาวนา เงินต้องถึงมือ 100 เปอร์เซ็นต์และไม่ผิดกฎหมาย เป็นการทำธุรกรรมปกติของสถาบันการเงิน ทางธนาคารก็พร้อมพิจารณา”

เท่านั้นยังไม่พอ อีกหนึ่งความผิดหวังที่ซ้ำเติมรัฐบาล เมื่อช่วงต้นสัปดาห์ที่ผ่านมาก็คือ รัฐวิสาหกิจแห่งหนึ่งของจีน ยกเลิกข้อตกลงซื้อข้าว 1.2 ล้านตันจากไทย เนื่องจากโครงการไม่โปร่งใส เพราะ ป.ป.ช. กำลังยื่นเรื่องสอบสวนโครงการนี้

สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาประเทศไทยบอกว่าทางเดียวสำหรับแก้ไขปัญหานี้คือรัฐบาลยอมเทขายข้าวสู่ตลาดโลก เพื่อนำเงินไปจ่ายแก่ชาวนา แต่ทางเอพีตั้งข้อสังเกตว่าความเคลื่อนไหวลักษณะนี้อาจก่อความโกรธเคืองแก่ชาติเพื่อนบ้านอย่างเวียดนาม และเสี่ยงต้องไปต่อสู้กันที่องค์การการค้าโลก ด้วยชาติผู้ส่งออกข้าวอื่นๆ อาจฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายด้านการค้าของพวกเขา