เอเจนซีส์ - รัฐบาลแคนาดาเผยเจตนารมณ์ที่จะอ้างกรรมสิทธิ์เหนือดินแดนขั้วโลกเหนือและน่านน้ำโดยรอบในมหาสมุทรอาร์กติก ทั้งยังยื่นคำร้องต่อองค์การสหประชาชาติ (ยูเอ็น) เพื่อขยายอาณาเขตทางทะเลในมหาสมุทรแอตแลนติกออกไปอย่างกว้างขวาง
รัฐบาลแคนาดาได้ยื่นคำร้องต่อคณะกรรมาธิการกำหนดขอบเขตไหล่ทวีป (Commission on the Limits of the Continental Shelf) เมื่อวันศุกร์ที่ผ่านมา (6) หลังจากส่งทีมสำรวจพื้นทะเลทางด้านทิศตะวันออกและเหนือมานานนับสิบปีเพื่อหาหลักฐานสนับสนุนการอ้างอาณาเขต
จอห์น แบร์ด รัฐมนตรีต่างประเทศแคนาดา แถลงวานนี้ (9) ว่า เอกสารคำร้องดังกล่าวเกี่ยวข้องกับอาณาเขตไหล่ทวีปของแคนาดาในมหาสมุทรแอตแลนติกเป็นหลัก ทว่าก็ได้ให้ “ข้อมูลเบื้องต้นเกี่ยวกับอาณาเขตไหล่ทวีปของแคนาดาในมหาสมุทรอาร์กติกด้วย”
“เราได้มอบหมายให้เจ้าหน้าที่และนักวิทยาศาสตร์สำรวจข้อมูลเพิ่มเติมที่จำเป็น เพื่อให้แน่ใจว่า การยื่นคำร้องขอขยายอาณาเขตไหล่ทวีปในมหาสมุทรอาร์กติกจะสอดคล้องกับการอ้างกรรมสิทธิ์ขั้วโลกเหนือของแคนาดาด้วย” แบร์ดแถลงต่อสื่อมวลชน
การอ้างอธิปไตยเหนือกลุ่มเกาะบริเวณอาร์กติกและน่านน้ำโดยรอบเป็นนโยบายที่พรรคทอรีส์ของนายกรัฐมนตรี สตีเฟน ฮาร์เปอร์ส ใช้ดึงคะแนนมวลชนในศึกเลือกตั้งทั้ง 3 ครั้งที่ผ่านมา ตั้งแต่ปี 2006
อย่างไรก็ดี คาดว่ารัสเซียและเดนมาร์กก็เตรียมจะอ้างกรรมสิทธิ์ในพื้นที่เดียวกัน ซึ่งอาจนำไปสู่การเผชิญหน้าระหว่าง 3 ประเทศเพื่อนบ้านที่ต่างครอบครองดินแดนบางส่วนของอาร์กติก
ผลประโยชน์ในดินแดนขั้วโลกเริ่มเป็นที่สนใจของนานาประเทศ เนื่องจากอุณหภูมิโลกที่อุ่นขึ้นช่วยเปิดเส้นทางเดินเรือใหม่ๆ และทำให้แหล่งทรัพยากรที่ไม่อาจเข้าถึงได้ในอดีตสามารถนำออกมาใช้ประโยชน์ได้ไม่ยาก
แม้พื้นทะเลแถบขั้วโลกเหนือจะไม่ได้เป็นแหล่งทรัพยากรสำรองขนาดใหญ่ แต่ก็มีความหมายในเชิงสัญลักษณ์ต่อทุกประเทศในภูมิภาคดังกล่าว รวมถึงนอร์เวย์และสหรัฐฯ
ในปัจจุบัน ประเทศแถบอาร์กติกมีเขตเศรษฐกิจจำเพาะของตนเองยื่นจากชายฝั่งไป 200 ไมล์ทะเล แต่หากต้องการขยายพื้นที่ออกไปจะต้องยื่นคำร้องต่อยูเอ็น ภายใต้อนุสัญญาสหประชาชาติว่าด้วยกฎหมายทะเล (UN Convention on the Law of the Sea)
ทั้งนี้ รัฐบาลแคนาดาจะต้องแสดงหลักฐานที่พิสูจน์ได้ว่า ไหล่ทวีปแคนาดากินพื้นที่ยาวไปถึงบริเวณใต้ขั้วโลกเหนือ ซึ่งตั้งอยู่บนแนวลาดของสันมหาสมุทรโลโมโนซอฟ (Lomonosov Ridge)
แคนาดายังอ้างอธิปไตยเหนือน่านน้ำในมหาสมุทรแอตแลนติก ตั้งแต่ชายฝั่งจังหวัดโนวาสโกเทียทางด้านตะวันออกสุดเรื่อยไปทางทิศเหนือตลอดแนวแกรนด์แบงก์ จนถึงปลายเหนือสุดของแลบราดอร์ซึ่งอยู่ห่างออกไป 7,700 กิโลเมตร กินพื้นที่ทั้งสิ้นราวๆ 1.2 ล้านตารางกิโลเมตร
ยูเอ็น มีกำหนดพิจารณาคำร้องบางส่วนของแคนาดาในช่วงเดือนกรกฎาคม-สิงหาคมปีหน้า