เอเอฟพี/เอเจนซีส์ – นายกรัฐมนตรี ชินโซ อาเบะ แห่งญี่ปุ่น แถลงวันนี้ (1 ธ.ค.) ว่าจะหารือประเด็นที่จีนประกาศเขตแสดงตนเพื่อการป้องกันภัยทางอากาศ ในระหว่างที่รองประธานาธิบดี โจ ไบเดน แห่งสหรัฐฯ เดินทางเยือนกรุงโตเกียว เพื่อร่วมแสดงจุดยืนที่เหมือนกัน ภายหลังที่ทั้งสองประเทศแสดงท่าทีตอบสนองนโยบายของจีน ที่แตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด
เมื่อสุดสัปดาห์ที่แล้ว จีนได้จุดชนวนให้เกิดความตึงเครียดขึ้นในภูมิภาค ด้วยการประกาศเขตป้องกันภัยทางอากาศในทะเลจีนตะวันออก ซึ่งครอบคลุมพื้นที่หมู่เกาะเตียวอี๋ว์ หรือเซงกากุ ที่ปักกิ่งกับโตเกียวกำลังพิพาทกันอยู่ นอกจากนี้ ยังได้เรียกร้องให้อากาศยานของประเทศต่างๆ ส่งแผนการบินให้จีนหากต้องการบินผ่านเขตดังกล่าว
ขณะที่รัฐบาลญี่ปุ่นได้สั่งไม่ให้สายการบินต่างๆ ของประเทศตนส่งแผนการบินให้กับจีน เมื่อวันศุกร์ (29) สหรัฐฯ กลับออกมาแถลงว่า หวังว่าสายการบินอเมริกันจะ “ปฏิบัติให้สอดคล้องกับ” นโยบายแจ้งให้ทราบตามที่ต่างประเทศประกาศ
อาเบะกล่าวว่า “เราต้องการหารือกับรองประธานาธิบดี ไบเดน ของสหรัฐฯ ผู้ที่จะเดินทางเยือนญี่ปุ่นในสัปดาห์นี้ และต้องการให้ญี่ปุ่นและสหรัฐฯ ร่วมมือกันจัดการเรื่องนี้อย่างใกล้ชิด”
ทั้งนี้ ไบเดน มีกำหนดจะเดินทางมาถึงกรุงโตเกียวในคืนวันพรุ่งนี้ (2 ธ.ค.) ในการเยือนเป็นเวลา 34 ชั่วโมง ที่นับเป็นส่วนหนึ่งของแผนการเดินทางมาภูมิภาคเอเชียตะวันออก ซึ่งเขาจะเดินทางไปจีน และเกาหลีใต้ด้วย
ภายหลังที่กระทรวงการต่างประเทศสหรัฐฯ ออกมาแถลงเช่นนั้น ก็เกิดความเข้าใจกันอย่างกว้างในญี่ปุ่นว่า สหรัฐฯ ได้กำชับให้สายการบินอเมริกันต่างๆ ทำตามข้อเรียกร้องของจีน
แม้กระนั้น อาเบะ และ อิตสึโนริ โอโนเดระ รัฐมนตรีกลาโหมญี่ปุ่นชี้ว่า สหรัฐฯ ไม่ได้ขอให้สายการบินอเมริกันส่งแผนการบินให้กับจีน
ในการแถลงที่สถานีโทรทัศน์เอ็นเอชเค ของทางการญี่ปุ่น โอโนเดระกล่าวว่า “รัฐบาลสหรัฐฯ มีจุดยืนร่วมกับญี่ปุ่น” ในประเด็นเขตป้องกันภัยทางอากาศของจีนและ “ฝ่ายสหรัฐฯ ค่อนข้างออกมาตอบโต้ประเด็นนี้เร็วกว่าญี่ปุ่นด้วยซ้ำ โดยการแถลงด้วยท่าทีแข็งกร้าว”
ก่อนหน้านี้ กระทรวงกลาโหมสหรัฐฯ ยืนยันว่า กองทัพอเมริกันจะยังคงดำเนินปฏิบัติการทางทหารตามปกติ แม้จีนจะส่งเครื่องบินรบมาเฝ้าจับตาอากาศยานของสหรัฐฯ และญี่ปุ่นในพื้นที่ดังกล่าวก็ตาม