เอเอฟพี - ชาวอินเดียนแดงที่ใช้ภาษาพื้นเมืองของตนเองเป็น “รหัสลับ” ปกปิดความลับทางการทหารที่สำคัญจากชาติศัตรูในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ได้รับการสดุดีวีรกรรมอันยิ่งใหญ่จากรัฐบาลสหรัฐฯ ในที่สุด แม้เวลาจะล่วงเลยมานานหลายทศวรรษแล้วก็ตาม
เมื่อ 24 ปีก่อน ฝรั่งเศสได้มอบเหรียญเชิดชูเกียรติชั้นสูงสุดของพลเรือนให้แก่ชาวอินเดียนแดงในอเมริกาที่ใช้ภาษาบรรพบุรุษเป็นโล่คุ้มกันความลับ โดยชาวอเมริกันเรียกขานพวกเขาว่า “โค้ดทอล์กเกอร์” เพราะพวกเขาใช้ภาษาของตนเองเป็นรหัสลับชั้นยอดในการบอกทิศทางการเคลื่อนพล และตำแหน่งของข้าศึก ซึ่งฝ่ายตรงข้ามอย่างญี่ปุ่นและเยอรมนีไม่มีทางไขออก
เมื่อวานนี้ (20) สมาชิกระดับสูงของรัฐสภาสหรัฐฯ ได้ตัดสินใจกระทำในสิ่งเดียวกัน คือการมอบเหรียญทองของรัฐสภาแห่งสหรัฐอเมริกาให้แก่ชาวอินเดียนแดงและญาติพี่น้องของพวกเขาจำนวน 250 คน
“นี่เป็นสิ่งที่ติดค้างกันมานานแล้ว” วอลเลซ คอฟฟีย์ ผู้นำชนเผ่าโคมันเช กล่าวกับเอเอฟพีในสัปดาห์นี้
คอฟฟีย์ เดินทางจากมลรัฐโอกลาโฮมามายังกรุงวอชิงตันพร้อมกับเพื่อร่วมชนเผ่าอีกหลายสิบคน เพื่อรับมอบเหรียญรางวัลในนามของโค้ดทอล์กเกอร์ในสมัยสงครามโลกครั้งที่ 2 ทั้ง 17 คน ซึ่งเรียกเป็นภาษาพื้นเมืองว่า “นูมูเร็กวา อีตู”
ทั้งนี้ ชาวอินเดียนแดงที่จะได้รับรางวัลนี้มาจากทั้งหมด 33 ชนเผ่า ซึ่งส่วนใหญ่เสียชีวิตไปแล้ว ขณะที่ เอ็ดมอนด์ ฮาร์โฮ จากเผ่าเซมิโนเล ยังมีชีวิตอยู่ และจะมาเข้าร่วมพิธีนี้ด้วย
ในปี 1989 ปีแยร์ เมสส์แมร์ อดีตนายกรัฐมนตรีฝรั่งเศสสมัยประธานาธิบดี ชาร์ลส์ เดอ โกล ได้เดินทางไปยังรัฐโอกลาโฮมา เพื่อแต่งตั้งสมาชิกเผ่าชอกตอว์ และโคมันเช เป็นอัศวินแห่งเครื่องราชอิสริยาภรณ์แห่งชาติฝรั่งเศส (Knights of the National Order of Merit)
ทหารอินเดียนแดงกลุ่มนี้ใช้ภาษาพื้นเมืองในการสื่อสารทางวิทยุ เพื่อป้องกันไม่ให้ข้อมูลรั่วไหลไปยังฝั่งชาติศัตรูในยุโรปและแปซิฟิกที่ลอบดักฟังอยู่
ทหารเผ่านาวาโฮราว 400 คน ซึ่งเป็นกลุ่มที่มีส่วนร่วมในสงครามโลกครั้งที่ 1 และครั้งที่ 2 มากที่สุด ได้รับเหรียญทองของรัฐสภาสหรัฐฯ ไปแล้วเมื่อปี 2000 ทว่า ชาวอินเดียนแดงเผ่าอื่นๆ ต้องรอจนถึงปี 2008 เพื่อให้รัฐสภาอเมริกันจัดสรรรางวัลแบบเดียวกัน และในทีสุดพิธีการของพวกเขาก็มีขึ้นเมื่อวานนี้ (20)
“ช้าเหลือเกินกว่ารัฐบาลจะเห็นคุณค่าในสิ่งที่มีความสำคัญต่อชาวอินเดียนแดง และนั่นคือหนึ่งในประเด็นที่ชุมชนอินเดียนแดงรู้สึกขุ่นเคืองอยู่ทุกวันนี้” เฮอร์มาน วิโอลา กล่าว เธอเป็นผู้เขียนหนังสือ “Warriors in Uniform : The Legacy of American Indian Heroism” ซึ่งบอกเล่าวีรกรรมที่ชาวอินเดียนแดงทำในช่วงสงครามโลก