อิหร่านไม่ยอมรับเงื่อนไขส่ง “ยูเรเนียม” บางส่วนออกนอกประเทศ

รอยเตอร์ - รัฐบาลอิหร่านปฏิเสธที่จะส่งยูเรเนียมความบริสุทธิ์สูงออกนอกประเทศตามที่ชาติตะวันตกร้องขอ แต่อาจยอมผ่อนปรนในแง่มุมอื่นๆ ที่ต่างชาติยังคงกังวลเกี่ยวกับโครงการนิวเคลียร์ รัฐมนตรีอิหร่านแถลงวานนี้ (13)

การประชุมนานาชาติว่าด้วยปัญหานิวเคลียร์อิหร่านซึ่งจะจัดขึ้นที่นครเจนีวาในวันพรุ่งนี้ (15) ถือเป็นการเจรจาครั้งแรกนับตั้งแต่ ฮัสซัน รอฮานี ก้าวสู่ตำแหน่งผู้นำเตหะรานต่อจากอดีตประธานาธิบดีมะห์มูด อะห์มาดิเนจัด และทำให้แผนเจรจาคลี่คลายปัญหานิวเคลียร์ที่สร้างความกังวลต่อโลกมานานนับสิบปีเริ่มมีหวังขึ้นมา

ประธานาธิบดีรอฮานีแสดงออกชัดเจนว่าต้องการให้อิหร่านฟื้นความสัมพันธ์อันดีกับโลกตะวันตก เพื่อขอยกเลิกมาตรการคว่ำบาตรทางเศรษฐกิจ

อย่างไรก็ดี คำพูดของอับบาส อารักชี รัฐมนตรีช่วยว่าการกระทรวงการต่างประเทศอิหร่าน เมื่อวานนี้ (13) อาจทำให้ฝ่ายตะวันตกต้องผิดหวังอยู่บ้าง เมื่อเขาออกมาบอกปัดข้อเรียกร้องให้อิหร่านส่งยูเรเนียมเสริมสมรรถนะ 20% ซึ่งในทางเทคนิคถือว่าบริสุทธิ์สูงใกล้เคียงเกรดอาวุธ ออกไปนอกประเทศเสีย

“แน่นอนว่าเรายินดีเจรจาเรื่องรูปแบบ, ปริมาณ และระดับการเสริมสมรรถนะยูเรเนียม แต่การส่งยูเรเนียมออกนอกประเทศถือว่าเกินขอบเขตที่เราจะรับได้” สถานีโทรทัศน์แห่งชาติอิหร่านอ้างถ้อยแถลงของอารักชี ซึ่งจะเดินทางไปประชุมร่วมกับผู้แทนมหาอำนาจตะวันตกที่สวิตเซอร์แลนด์ด้วย

ในการเจรจาตั้งแต่ต้นปี 2012 เป็นต้นมา ชาติมหาอำนาจเรียกร้องให้อิหร่านยุติโครงการผลิตยูเรเนียมที่มีความบริสุทธิ์ถึง 20%, ส่งยูเรเนียมบางส่วนออกนอกประเทศ และปิดโรงงานใต้ดินที่เมืองฟอร์โด เพื่อแลกกับการเพิกถอนคำสั่งคว่ำบาตรการค้าทองคำ, โลหะมีค่า และผลิตภัณฑ์ปิโตรเคมี

อย่างไรก็ตาม อิหร่านซึ่งปรารถนาให้ตะวันตกเลิกคว่ำบาตรน้ำมันและภาคธนาคารมากกว่า ไม่ยอมรับข้อเสนอนี้ และอ้างว่าจำเป็นต้องมียูเรเนียมความบริสุทธิ์ 20% เพื่อใช้ในงานวิจัยด้านการแพทย์

ชาร์แชงก์ โจชี ผู้เชี่ยวชาญด้านตะวันออกกลางจากสถาบัน Royal United Services Institute (RUSI) ในกรุงลอนดอนชี้ว่า คำปฏิเสธของอารักชีอาจเป็นเพียง “จุดยืนก่อนเจรจา” เพื่อแสดงอำนาจต่อรองเท่านั้น

“ท้ายที่สุดแล้ว อิหร่านอาจจะยอมรับเงื่อนไขส่งยูเรเนียมบางส่วนออกนอกประเทศ และยอมให้คณะเจรจาได้ประสบความสำเร็จบ้าง ยังมีแนวทางประนีประนอมหลายอย่างที่อาจจะเป็นไปได้” โจชี ให้สัมภาษณ์รอยเตอร์

สาธารณรัฐอิสลามอิหร่านเริ่มผลิตยูเรเนียมความบริสุทธิ์ 20% มาตั้งแต่ปี 2010 และปัจจุบันก็ผลิตได้แล้วเกิน 240-250 กิโลกรัม ซึ่งจำเป็นต่อการทำระเบิดปรมาณู 1 ลูก

อย่างไรก็ดี องค์การสหประชาชาติระบุว่า อิหร่านพยายามควบคุมปริมาณยูเรเนียมในคลังให้ต่ำกว่าตัวเลขนี้ โดยแปรสภาพบางส่วนเป็นผงออกไซด์เพื่อใช้เป็นเชื้อเพลิงเตาปฏิกรณ์ และซื้อเวลาต่อรองกับนานาชาติไปในตัว

รัฐบาลอิสราเอลขู่จะใช้ปฏิบัติการทางทหารป้องกันไม่ให้อิหร่านครอบครองอาวุธทำลายล้างสูงได้สำเร็จ